از "بابی فیشر" تا علاقمندی به "وزیر" در گفت وگوی متفاوت جی پلاس با دختر تاریخ ساز شطرنج ایران

مبینا علی نسب ملی پوش شطرنج بانوان ایران در رقابت های جهانی خانتی مانسیسک روسیه توانست عملکرد فوق العاده ای از خود به نمایش بگذارد و اولین ایرانی ای لقب بگیرد که از مرحله نخست رقابت های جهانی صعود می کند. او علاوه بر صعود به دومین مرحله این مسابقه های معتبر توانست در مرحله سوم هم حاضر باشد و شگفتی بزرگی را رقم بزند.

"مبینا علی نسب" درباره عملکردش در این رقابت ها و هم چنین آینده شطرنجی خود صحبت کرد. شرح گفت وگوی او را در زیر می خوانید.

چند سال داری و متولد چه شهری هستی؟

من 18 ساله ام و در شهر بابل به دنیا آمدم و همان جا هم زندگی می کنم.

در چه مقطع تحصیلی حاضر هستی؟

دیپلم تجربی دارم و به احتمال زیاد برای دانشگاه رشته تربیت بدنی را انتخاب می کنم.

چه شد که وارد شطرنج شدی؟

حدود 9 سالم بود که به اصرار پدرم وارد این ورزش شدم و کم کم به آن علاقمند شدم. بعد از دو سال هم به صورت حرفه ای شروع به کار کردم.

به نظرت شطرنج را می توان در کنار دیگر رشته های ورزشی قرار داد و آن را یک ورزش نامید یا نه؟

بله و اتفاقا شاید شطرنج از خیلی رشته های ورزشی دیگر سخت تر هم باشد. خیلی ها معتقدند بعد از بوکس حرفه ای، شطرنج سخت ترین ورزش دنیاست.

شطرنج برخلاف رشته های دیگر، جزء ورزش هایی است که خانواده ها کم ترین مخالفت را با انجام آن دارند. ضمن اینکه ما همواره شاهد این بودیم که خانواده ها خیلی با علاقه پی گیر شرایط بچه های شطرنج باز خودشان هستند. آیا این حمایت و پی گیری در همه موارد ادامه دار است یا نه؟

به صورت حرفه ای در شطرنج بودن و کار کردن واقعاً سخت است. به دلیل اینکه خانواده ها یک ذهنیت دیگری نسبت به شطرنج دارند. آن ها با این ذهنیت بچه هایشان را وارد این رشته می کنند ولی خیلی از همین خانواده ها تا سختی و مشکلات را می بینند دیگر ادامه نمی دهند.

در سال های اخیر شرایط شطرنج ایران به خصوص در بخش بانوان نسبت به گذشته بهتر شده است و در بخش مردان هم موفقیت های درخوری را به دست آوردیم. برخی عقیده دارند این طلایی ترین نسل تاریخ شطرنج ایران هست. نظر شما چیست؟

بله، کاملا درسته. موفقیت های کسب شده در سال های اخیر واقعا کم سابقه بوده است.

یکی از مشکلات و یا عدم برنامه ریزی هایی که همیشه در شطرنج ایران وجود داشته، ادامه دار نبودن موفقیت شطرنج بازان به خصوص در دوره بزرگسالی است. ما نفرات خوبی داشتیم که در رده های سنی خیلی خوب بودند اما در مقطع بزرگسالان موفقیت آن چنانی کسب نکردند.

این اتفاق به این دلیل رخ می دهد که این نفرات در دوره بزرگسالی و در ادامه راه حمایت نمی شوند و از ورزش زده می شوند.

کمی از مشکلات تان صحبت کنید. یکی از مشکلاتی که شاهد آن هستیم مربوط به لیگ و شرایط مالی آن است.

یکی از مشکلات این است که ما مربی نداریم. همه ما باید با هزینه شخصی برای خودمان مربی بگیریم.

همان طور که گفتید شرایط لیگ هم اصلا خوب نیست. ما هر سال قرارداد می بندیم ولی چیزی دریافت نمی کنیم. قراردادی هم که می بندیم خیلی کمتر از رشته های دیگر است.

یکی از لازمه های پیشرفت در شطرنج حضور در رقابت های معتبر اوپن است اما خب برخی از این مسابقه ها هزینه زیادی را می خواهد که هرکس خودش مجبور به پرداخت آن است. با این شرایط درآمدی آیا این موضوع امکان پذیر است؟

بله. با این شرایط ارزی و با توجه به اینکه هرکسی خودش باید هزینه حضور در مسابقه های اوپن را بدهد، شرکت کردن در آن هم بسیار دشوار است و نسبت به گذشته سخت تر شده است.

درباره رقابت های قهرمانی جهان صحبت کنید. قطعا جزء رقابت های به یادماندنی برای شما خواهد بود.

٦٤ بازیکن برتر دنیا از تمام قاره ها در این رقابت ها حاضر بودند. من هم به خاطر کسب مقام نخست در رقابت های زون آسیا توانستم برای این رقابت ها انتخاب شوم. سطح رقابت ها خیلی بالا بود. در دور اول با "الیزابت پتس" استاد بین المللی بانوان از آلمان بازی داشتم که توانستم با نتیجه ١.٥ بر ٠.٥ او را شکست بدهم. در دور دوم هم با "مونیکا سوچکو" استادبزرگ بانوان از کشور لهستان بازی داشتم که توانستم 2 بر صفر پیروز شوم. در دور سوم هم با "ماریا موزیچوک" از اوکراین بازی داشتم که قهرمان جهان هم بود و با نتیجه ١.٥ بر ٠.٥ شکست خوردم و از صعود به مرحله بالاتر بازماندم.

از اینکه اولین دختر ایرانی هستید که راهی دور دوم و البته دور سوم رقابت ها شده است، چه حسی دارید؟

حس خیلی خوبی دارم و خیلی خوشحالم که توانستم اولین ایرانی باشم که به این مرحله می رسد.

قبل از رقابت ها فکر می کردی که این عملکرد رو داشته باشی؟

شانس صعودم از دور اول را ٥٠ . ٥٠ می دانستم ولی تدارک خوبی برای حریفانم دیده بودم.

شاید بسیاری از کارشناسان هم پیش بینی نمی کردند تو برابر بهترین های جهان چنین بازی هایی را ارائه کنی. از نظر ذهنی چقدر آماده این رقابت ها بودی؟ به نظر می رسد در بیشتر زمان حضور در این رقابت ها به خوبی استرس خودت را کنترل کردی.

خیلی خوب تمرین کرده بودم و روزی ٧ یا ٨ ساعت وقت می گذاشتم. چون حریفانم رنکینگ شان خیلی از من بالاتر بود استرس خیلی بیشتری نسبت به من داشتند. ضمن اینکه بازی خوب من هم آن ها را غافلگیر کرد.

قطعا کنار زدن بخت دهم قهرمانی در دور اول موفقیت بزرگی است اما شاید بعد از آن برخی حس می کردند که این کارنامه قابل قبولی از علی نسب است و تو برابر "سوچو" حذف خواهی شد. اما این اتفاق رخ نداد و بدون اینکه انگیزه ات را از دست بدهی ادامه دادی. این حفظ انگیزه و روحیه چگونه صورت گرفت؟ شاید ارضای روانی می توانست باعث شود به دور سوم نرسی.

بعد از دور اول من به همین نتیجه راضی نبودم و می دانستم که می توانم در مقابل "سوچو" هم نتیجه بگیرم. قطعا حضور همراهانم نیز بی تاثیر نبود و یکی از انگیزه هایم "شادی پریدر" بود که خیلی به من کمک کرد.

در دیدار اول مرحله سوم برابر "ماریا موزیچوک" برتری محسوسی نسبت به حریف داشتی اما به یک باره از دست رفت و بازی مساوی شد. آیا صرفا یک اشتباه فنی بود و یا از نظر روانی و روحی دچار مشکل شدی؟

مشکل از لحاظ روانی هم بود چون فکر می کردم خیلی برنده ام و وضعیت را دست کم گرفته بودم.

درباره واکنش های بین المللی که نسبت به عملکردت در رقابت های قهرمانی جهان وجود داشت، بگو.

سایت فیده و خیلی از سایت های معتبر دنیا من را به عنوان پدیده و ستاره مسابقه ها معرفی کردند.

مهم ترین رقابت پیش رویت چیست و چه زمانی برگزار می شود؟

18 آذر در کشور فیلیپین باید در رقابت های انفرادی قهرمانی بزرگسالان آسیا شرکت کنم.

در حال حاضر شرایط فدراسیون شطرنج خیلی مناسب نیست و این موضوع قطعا به ورزشکاران هم آسیب می زند. انتظارت در این برهه زمانی چیست؟

ما دوست داریم که همه چیز ایده آل باشه اما وقتی اینگونه نیست کاری از دست مان بر نمی آید. امیدوارم با کمک وزارت ورزش مشکلات فدراسیون نیز حل شود.

سقف آرزوهای شطرنجی مبینا علی نسب کجاست؟ و البته آرزوی غیر شطرنجی!

دوست دارم در زندگی ورزشی ام قهرمان بانوان جهان شوم. در زندگی غیر شطرنجی هم می خواهم یک زندگی آرام و ایده آل را داشته باشم.

چهره مبینا علی نسب خیلی آرام است. آیا واقعا دختر ساکتی هستی؟

بله (باخنده)

یکی از اتفاقات مهمی که در زمان برگزاری مسابقه های شما و هم چنین مسابقه دیگر ملی پوشان رخ می دهد، حمایت دیگر شطرنج بازان است. تبریک های اینستاگرامی و روحیه دادن به یکدیگر از جمله ویژگی های بچه های شطرنج باز است که در این مدت به چشم آمده است. درباره این اتحاد صحبت کنید.

فضای شطرنج طوری است که همه از برد هم خوشحال می شوند و همه با هم متحد هستند. قطعا این کار خیلی بر رشد شطرنج بازان تاثیر زیادی دارد و روحیه زیادی هم به شخص می دهد.

در کنار شطرنج چه کارهای دیگری را انجام می دهی که جزء برنامه های روزانه ات است؟

باشگاه می روم و زبان یاد می گیرم

شطرنج باز و مهره مورد علاقه مبینا چیست؟

شطرنج باز مورد علاقه ام از ابتدا "بابی فیشر" بوده و مهره مورد علاقه ام هم وزیر است.

آیا لازمه موفقیت در شطرنج فقط هوش بالا است؟

هوش تاثیر خیلی زیادی دارد اما علاوه بر آن، پشتکار هم می خواهد.

درباره تمریناتت بگو. در روز چقدر تمرین می کنی و کلا چه کارهایی برای پیشرفت در این رشته انجام می دهی؟

روزی ٧ تا ٨ ساعت تمرین و ساعاتی را هم در سایت های مختلف بازی می کنم. و هر کاری که فکر می کنم به پیشرفتم کمک می کند را انجام می دهم.

درحال حاضر مربی ات کیست؟ آیا این نیاز را می بینی که مربی سطح بالاتری داشته باشی یا خیر؟ ما شاهد هستیم که بهترین های دنیا یک تیم حمایت کننده قوی پشت شان است.

مربی فعلی من استادبزرگ "پویا ایدنی" عضو تیم ملی بزرگسالان است. حمایت و مربی خوب تاثیر زیادی روی نتایج دارد. در همین رقابت های قهرمانی جهانی خیلی از شطرنج بازان با مربی و خانواده خود آمده بودند.

بهترین خاطره و یا اتفاقی که در شطرنج برایت رخ داده، چه بوده؟

نایب قهرمانی شطرنج نوجوانان جهان بهترین خاطره ام بود. جدول رقابت ها طوری شده بود که حتما باید چهار بازی آخرم را می بردم که توانستم هر چهار حریفم را که ریتینگ شان از من بالاتر بود را شکست بدهم.

تا حالا شده که زمان مسابقه یک اشتباه خیلی واضح را انجام بدهی که خودت هم از آن تعجب کنی؟

بله، خیلی پیش آمده است که مهم ترینش هم در دور سوم قهرمانی جهان با" موزیچوک" بود که خیلی تاسف خوردم ، چرا حرکت به آن واضحی را ندیدم.

و حرف پایانی.

از خانواده ام که همیشه پشتیبان و حامن من بودند تشکر می کنم. هم چنین از مربیانی که از پایه تا به الان داشتم به ویژه استاد بین المللی "حامد موسویان"، استاد بین المللی "محسن شعرباف" و استاد بزرگ "گئورگ هاراتونیان" و مربی حال حاضرم استاد بزرگ "پویا ایدنی" که خیلی در این مسابقه ها کمکم کردند، تشکر می کنم. استاد بزرگ بانوان "شادی پریدر" که در قهرمانی جهان کنارم بود و هم در شطرنج و هم در بحث روحیه و انگیزه کمک زیادی کرد سپاسگزارم

1980