آمریکا در فکر تغییر عربستان به عنوان متحد اصلیش در خاورمیانه است/ آیا طرح صلح ایران و عربستان ممکن است؟

به گزارش خبر فوری ، نیویورک تایمز در مقاله ای که اخیرا منتشر کرده است قتل خاشقچی توسط سعودی ها را هدیه ای برای ایران می‌داند. هدیه ای که از طرف سعودی ها به ایران داده شد تا آمریکا به هدفش که ایجاد محدودیت برای ایران در منطقه خاور میانه است، نرسد.

نویسنده مقاله معتقد است با قتل خاشقچی سیاست ترامپ در خاورمیانه به مشکل جدی خورده است و طرح دوستی و اتحاد عربستان بن سلمان و آمریکای ترامپ برای ضربه زدن به ایران به انتهای خود رسیده است. قتل خاشقچی باعث شد آمریکا سیاست خود را در مورد عربستان تغییر دهد و نشانه این تغییر سیاست هم تاکید مقامات آمریکایی بر خروج نیروهای سعودی از یمن و پایان جنگ توسط سعودی ها است.

هدف ترامپ تحریک سعودی ها برای فشار بر ایران جهت کاهش نفوذ این کشور در منطقه بود. اجرای تحریمها و مشکلات اقتصادی ایران هم مزید بر علت شده است که اتحاد آمریکا و سعودی بر سر ایران فعلا دنبال نشود چرا که آمریکا احساس می‌کند مشکلات اقتصادی مانع نفوذ بیشتر ایران در منطقه خاورمیانه و تهدید اسرائیل می‌شود.

نویسنده معتقد است این تغییر استراتژی آمریکا به معنی تحریک بیشتر ایران جهت نفوذ بیشتر در منطقه خاورمیانه نیست بلکه ایران به اروپا، چین و روسیه نزدیک تر خواهد شد تا مشکلات اقتصادی داخلی خود را با تمرکز بیشتری حل کند و احتمالا نفوذ خارجی خود را کمتر نماید.

از نظر نویسنده مقاله نیویورک تایمز، در سال اخیر، تنش منطقه ای ایران و آمریکا کمتر شده است و با آرامش نسبی سوریه و وساطت روسیه نوعی ثبات در منطقه جاری است. پایگاههای ایران در سوریه حفظ شده است و با وجود تهدیدات اسرائیل تغییری در حضور استراتژیک ایران در سوریه ایجاد نشده است. با این حال، تنشی جدی بین نیروهای آمریکایی و اسرائیلی و ایران مشاهده نگردیده است.

نمونه ای از آرامش نسبی در منطقه زمانی مشخص شد که برخی تندروها (احتمالا به تحریک آمریکا یا سعودی ها) کنسولگری ایران در بصره را به آتش کشیدند. واکنش ایران به این اتفاق چه بود؟ ایران با تمرکز و آرامش به اتحاد سیاسی در عراق کمک کرد و به هیچ وجه تنشی اضافی به وجود نیاورد.

در حال حاضر، رهبران تهران انتظار دارند که عربستان سعودی فعلا ضعیف را مجبور کنند تا عملیات نظامی خود در یمن را به پایان برساند. نویسنده معتقد است که حتی مذاکره ایران و عربستان هم محتمل است. از نظر نیویورک تایمز بعید نیست ایران مذاکره با سعودی ها را دنبال کند و روابط خود را با آنها(در صورت ترک محاصره یمن) بهبود بخشد.

از طرف دیگر، دولت ریاض هم ممکن است بخواهد روابط خود را با ایران بهبود بخشد. چرا که در حال حاضر، رابطه خوبی با ترکیه(به علت قتل خاشقچی) و قطر ندارد و برای آرامش خاور میانه و عدم شورش این کشورها شاید بخواهد رابطه خود با ایران را بهتر کند.

تحلیلگر نیویورک تایمز در ادامه اصولا اتکای آمریکا به عربستان جهت محدود سازی ایران را نادرست و ناکارآمد می‌داند. او می‌گوید عربستان سعودی هرگز به طور مستقل در ایجاد محدودیت برای حضور منطقه ای ایران موفق نبوده است و در سال های اخیر، نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه رشد کرده است. عربستان به هیچ وجه مهره کارآمدی برای مقابله با ایران و پیشبرد اهداف آمریکا در خاورمیانه نبوده است.

استراتژی‌های عربستان در مورد ایران اغلب اشتباه، کودکانه و احمقانه بوده اند. بزرگترین اشتباهات عربستان در مقابله با ایران در سال 2015 و با جنگ یمن آغاز شد(کشوری که نهایتا تبدیل به باتلاقی برای عربستان گردید). این اشتباهات با محاصره قطر و از دست دادن این متحد ادامه یافت. بازداشت طولانی مدت نخست وزیر لبنان اشتباه دیگری بود که تعجب همگان را در برداشت و همچنین در محدودسازی حزب الله ناموفق بود. تمام تلاشهای عربستان برای ترس اعراب از ایجاد رابطه با ایران نتیجه عکس داشت و باعث شد در چشم منطقه و قدرتهای بزرگ عربستان تبدیل به مهره ای خطرناک تر از ایران شود.

قتل خاشقچی ضربه آخر را به استراتژی آمریکا در مورد عربستان زد. این اتفاق به اضافه ضعف بیشتر اسرائیل و آغاز نفوذ ترکیه در منطقه آمریکایی ها را به فکر فرو برده است که آیا عربستان متحد خوبی برای آنها است و آیا وقت آن نرسیده است که دست از حمایت عربستان بکشند و متحدی جدید در منطقه بیابند؟

مشخص است که در برهه کنونی، عربستان سعودی قادر نیست که یک ائتلاف منطقه ای برای خروج ایران از سوریه، لبنان، عراق و یمن ایجاد کند. مگر اینکه ترامپ هزینه بسیاری کرده و نیروهای خود را در منطقه سرازیر کند. آمریکا متوجه شده است که از طریق فشار قادر نیست ایران را از منطقه بیرون کند و لذا باید استراتژی خود را تغییر دهد.

منبع: نیویورک تایمز

38