پرونده خاشقجی مهره واشنگتن در خلیج فارس را در مبارزه با ایران از دور خارج می‌کند
تهدید‌های رییس‌جمهوری آمریکا درباره احتمال وضع تحریم‌هایی علیه عربستان در صورت کشته شدن خبرنگار سعودی در کنسولگری این کشور در استانبول، مهره واشنگتن در خلیج‌فارس را نگران کرده است.
«گاردین» در گزارشی به پیامدهای تهدید‌های امروز «دونالد ترامپ» رییس‌جمهوری آمریکا علیه عربستان در ارتباط با مفقود شدن «جمال خاشقجی» خبرنگار سعودی، پرداخته است.
گاردین اشاره می‌کند که تهدید‌های ترامپ، سران ریاض را نگران و اعتماد به نفس آنها را خدشه‌دار کرده است.
در سال ۲۰۱۶، زمانی که «محمد بن‌سلمان» هنوز ولیعهد نشده و ترامپ یک نامزد انتخاباتی بود، وی از مقام‌های بریتانیایی برای سفر به ریاض دعوت کرده و از آنها-طبق گفته منابع آگاه- درباره چگونگی برخورد با «ولادیمیر پوتین» رییس‌جمهوری روسیه سوال کرده بود.
باتوجه به افزایش نفوذ روسیه در منطقه و جهان در آن زمان، بن‌سلمان می‌خواست از برنامه‌های مسکو مطلع شود. شاهزاده جوان در طول این دیدار این سوال را بارها از مقام‌های بریتانیایی پرسید: چطور پوتین هرکاری می‌‌خواهد می‌کند و بازخواستی از او نمی‌شود؟
یکی از مقام‌های بریتانیایی حاضر در آن دیدار گفت که بن‌سلمان شیفته پوتین شده بود.
اکنون با گذشت دو سال پس از آن دیدار، بن‌سلمان گرفتار مساله‌ای شده است که مشابه حوادث سالیزبوری است. شاهزاده عربستان اکنون به صدور دستور قتل یک خبرنگار محکوم شده است. کاری که طبق ادعای رسانه‌ها و دولت‌های غربی روسیه بارها انجام داده است.
پس از انتشار بیانیه‌های پلیسی ترکیه درباره کشته شدن جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان، حتی نزدیک‌ترین متحدان ریاض نیز اکنون در حمایت از دولت سعودی متزلزل شده و احتیاط می‌کنند.
مقام‌های ترکیه و نیرو‌های امنیتی این کشور بر این باورند که تیم ۱۵ نفره سعودی خاشقجی را به قتل رسانده و بدن تکه تکه شده‌اش را از کنسولگری خارج کردند.
این ۱۵ شهروند سعودی در روز مفقود شدن خاشقجی وارد استانبول شده و پس از آن این شهر را ترک کردند. آنها همگی به نوعی با سرویس‌های امنیتی عربستان در ارتباط بوده و با جتی به استانبول سفر کردند که از یک شرکت سعودی طرف قرارداد با دولت عربستان، کرایه شده بود.
نیرو‌های امنیتی ترکیه همچنین اعلام کردند فایل صوتی در اختیار دارند که از ساعت اپلی که خاشقجی بر دست داشته بدست آمده و ثابت می‌کند که وی در کنسولگری عربستان به قتل رسیده است.
سرویس‌های امنیتی غربی اما بر این باورند که ترکیه در کنسولگری عربستان دستگاه شنود کارگذاشته بوده و از طریق آن لحظه کشته شدن خاشقجی را ضبط کرده است.
عربستان که از ارائه مدرکی که نشان دهد خاشقجی از سفارت این کشور خارج شده ناکام بوده است، مدعی شده مفقود شدن خبرنگار سعودی پاپوشی است که قطر با همکاری ترکیه برای ریاض درست کرده است.
تلویزیون دولتی عربستان هم حتی مساله ورود و خروج ۱۵ شهروند سعودی به استانبول را به اتهام‌های مطرح شده علیه دو شهروند روسیه در رابطه با پرونده سالیزبوری تشبیه کرد.
اکنون پس از گذشت سه سال، ترامپ که همواره از بن‌سلمان تمجید می‌کرد، مجبور شده محتاطانه درباره اتهام‌های مطرح شده علیه عربستان سخن بگوید. ترامپ حتی گفت که در صورتی که قتل خاشقجی در کنسولگری عربستان اثبات شود، مجازات سختی در انتظار ریاض خواهد بود.
داشتن متحدی علیه ایران در منطقه، یکی از محور‌های اصلی سیاست‌های خارجی ترامپ بوده است. ترامپی که هنوز فکر می‌کند اتهام‌های مطرح شده علیه دولت سعودی، گذرا بوده و این مهره ارزشمند برای واشنگتن را از دور خارج نمی‌کند.
«جان بولتون» مشاور امنیت ملی آمریکا هفته گذشته در حمایت از تئوری‌های توطئه ریاض، مدعی شد اختلاف‌های ترکیه و عربستان ممکن است به اجرای چنین عملیاتی از سوی آنکارا منجر شده باشد.
روابط خانواده ترامپ با ام‌بی‌اس(ترامپ از محمد بن سلمان در میان نزدیکان ام‌بی‌اس یاد می‌کند) فراتر از مساله ایران است. داماد ترامپ، روابط تجاری و شخصی صمیمانه‌ای با وی داشته و «مایک پمپئو» که ساعت‌های بسیار را با ولیعهد سعودی در کاخ شخصی وی و یا در چادر‌های سلطنتی در صحرا، سپری کرده است.
مقام‌های اروپایی حاضر در عربستان و خاورمیانه بر این باورند که بن‌سلمان از این نگرش ترامپ که برخلاف گذشتگانش تمرکز زیادی روی دفاع از حقوق بشر نداشته و از «قدرت واحد» حمایت می‌کند، به نفع خود استفاده کرده است.
یکی از سفرای کشور‌های غربی در ریاض گفت: «ترامپ بارها تکرار کرده که دیگر نقش برقرار کننده نظم را در جهان برعهده ندارد-البته به غیر از مساله ایران- و فشار‌ها را بر دولت‌هایی که پیشتر به نقض حقوق بشر متهم می‌شوند را کاهش داده است. این رفتار ترامپ موجب شده بعضی از سران جهان دیگر به پیامدهای حقوق بشری تصمیم‌های خود فکر نکنند.»
داخل پادشاهی عربستان، سرکوب منتقدان باعث شده دیگر کسی تمایلی به باز کردن دهان خود نداشته باشد.
یکی از مقام‌های سعودی گفته که گزارش دادن مستقیم سرویس‌های امنیت ملی عربستان به بن‌سلمان و قرار نداشتن سازمانی که رفتار آنها را کنترل کند، مسئولیت‌پذیری را در میان آنها از بین برده و سوء استفاده از قدرت را در سطوحی که هرگز ندیده بودم به جریان انداخته است.
منبع: ایلنا
729
