تحلیل روزنامه نگاران عرب درباره قتل روزنامه نگار عربستانی
حاشیهها در مورد قاتل خاشقجی ادامه دارد/ آیا سعودیها روزنامه نگار عرب را ربوده و تکه تکه کردند؟
پس از قتل خاشقجی مقامات عربستان و ترکیه یکدیگر را متهم کردند. پلیس ترکیه اعلام کرد که خاشقجی بعد از ورود به کنسولگری از آن بیرون نیامده است. مقامات عربستانی اما تاکید دارند که خاشقجی از کنسولگری سالم بیرون آمده است.
به گزارش خبر فوری ، معمای مفقود شدن و کشته شدن جمال خاشقجی، روزنامه نگار عربستانی مخالف حکومت آل سعود بسیاری را مشغول به خود کرده است. بنا به گزارشها، خاشقجی که در ترکیه سکونت داشته است پس از ورود به کنسولگری عربستان به طور عجیبی مفقود شد.
در تازهترین خبرها درباره سرنوشت جمال خاشقچی یک رسانه آمریکایی از مرگ و تکه تکه شدن این فعال رسانهای خبر داده است. الجزیره البته گزارش داد که قتل جمال خاشقجی از پیش برنامه ریزی شده بود و کنسولگری جسد او را از ساختمان خارج کرده است.
جمال خاشقجی، خبرنگار منتقد سیاستهای محمد بن سلمان ولیعهد عربستان که از سال گذشته در تبعیدی خود خواسته ابتدا در واشنگتن به سر میبرد، روز سهشنبه برای تهیۀ مدارک لازم برای ازدواجی که پیش رو داشت وارد کنسولگری عربستان در شهر استانبول ترکیه شد.
خاشقجی در مقالاتی در واشنگتن پست از جنگ عربستان سعودی در یمن، برخورد نادرست با فعالان زن حقوق بشر در عربستان سعودی انتقاد کرده بود. خاشقجی در سالهای ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۵ رشته مصاحبه هائی با اسامه بن لادن سرکرده شبکه تروریستی القاعده کرد؛ زمانی که بن لادن با ارتش اشغالگر شوروی در افغانستان مبارزه داشت.
جمال خاشقجی به دولت پادشاهی سعودی توصیه کرد اگر میخواهد از انتقادهای غرب در امان باشد، فعالان حقوق بشر را آزاد کند و بازداشت های خودسرانه ای که تصویر عربستان را در خارج مخدوش می سازد، متوقف کند
پس از ربوده شدن و به قتل رسیدن خاشقجی هم مقامات کنسولگری عربستان و هم پلیس ترکیه یکدیگر را متهم کردند. پلیس ترکیه اعلام کرد که خاشقجی بعد از ورود به کنسولگری از آن بیرون نیامده است. در حالیکه مقامات عربستانی تاکید کردند که خاشقجی از کنسولگری بیرون آمده و بعد از آن مفقود شده است.
دو تن از مقامات ترک که نخواستهاند نامشان فاش شود به خبرگزاری رویترز اعلام کردند که ارزیابیهای اولیۀ پلیس ترکیه نشان میدهد که آقای خاشقجی در کنسولگری عربستان سعودی در شهر استانبول کشته شده است. ما بر این باوریم که این قتل از پیش برنامهریزی شده بود و پس از آن نیز بدن او از کنسولگری خارج شده است. البته این دو منبع توضیح ندادند که پلیس چگونه به چنین نتیجهای رسیده است.
در مقابل، یک منبع سعودی در کنسولگری این کشور، قتل جمال خاشقجی را رد و در بیانیهای اعلام کرد که این اتهامات بیاساس است. این منبع سعودی میگوید که یک تیم امنیتی از کارشناسان سعودی روز شنبه وارد استانبول شدهاند تا در تحقیقات مرتبط با ناپدید شدن جمال خاشقجی همکاری کنند.
ریاض تاکید دارد خاشقجی ۲۰ دقیقه پس از ورود به کنسولگری این محل را ترک کرده است اما آنکارا میگوید حتی با بازبینی تصاویر دوربینهای مداربسته به هیچ مدرکی که این ادعای عربستان را تایید کند دست نیافته است. آنکارا از سفارت سعودی خواسته است که تصاویر دوربین مداربسته کنسولگری به پلیس را ارائه دهند اما مقامات کنسولگری اعلام کردند که دوربینهای کنسولگری خراب بوده و کار نکرده اند.
یک منبع امنیتی ترکیه همچنین اعلام کرده است که در همان روز ناپدید شدن جمال خاشقجی، یک گروه ۱۵ نفره از اتباع عربستان سعودی از جمله شماری مقام رسمی با دو هواپیما وارد استانبول شده و به کنسولگری رفتهاند و پس از ساعاتی نیز دوباره خاک ترکیه را ترک کردهاند. مقامات ترکیه در تلاش برای شناسایی هویت این افراد هستند.
سردرگمی بعد از کشته شدن خاشقجی افزایش یافته است. با این حال، بسیاری از مقامات، روزنامه نگاران و فعالان حقوق بشر در مورد حادثه خاشقجی دست به قلم شده اند. کریس مورفی، عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا گفت: " اگر این خبر(قتل خاشقجی) درست باشد که عربستانیها جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد عربستانی را به کنسولگریشان در ترکیه کشانده و او را در آنجا به قتل رساندهاند، در این صورت باید روابطمان را با عربستان کاملا قطع کنیم ... عربستان باید فورا توضیح بدهد که چه بر سر خاشقجی آمده است."
بسیاری از روزنامه نگاران و تحلیلگران عرب هم معتقدند که این حادثه احتمالا توسط مقامات سعودی رخ داده است. لانا مدور، مجری سرشناس المیادین در توییترش مرگ خاشقجی را مربوط به سعودی ها دانست و گفت: "اگر خاشفچی در تاریکی و در خفا کشته میشد آنگاه میشد این حادثه را قضا و قدر دانست اما او در روز روشن در کنسولگری کشته شده است. این نامش نه قضا و قدر بلکه وضوح و صراحت است". یک تحلیلگر و خبرنگار الجزیره هم در توییتر خود به طعن نوشت که سفارت عربستان در استانبول واقعا نماد دیپلوماسی است. چگونه دوربینهای سفارت کار نمیکنند؟ این دوربینها دکورند؟
در مقابل، روزنامه ها و رسانه های سعودی به کل منکر ارتباط عربستان با این قتل هستند. العربیه به فیلمی استناد کرده است که نشان میدهد در لحظه مفقود شدن خاشقجی، او در کنسولگری نبوده است. این رسانه همچنین از طریق استناد به گفته مقامات سعودی در ترکیه، اظهار نظرهای پلیس ترکیه را بی اساس میداند.
بسیاری از رسانه ها معتقدند قتل خاشقچی به زودی تبدیل به یک بحران بین عربستان و ترکیه تبدیل میشود. مشکلی که احتمالا تنها به دست شخص اردوغان حل میشود. بسیاری فکر میکنند که بعید نیست مقامات ترکیه و شخص اردوغان برای جدی تر نشدن رابطه با عربستان، به نوعی بر روی این حادثه سرپوش بگذارد و به مقامات امنیتی و اطلاعاتی دستور دهد که پی آن را نگیرند. مع الوصف، باید دید که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد؟
38