طرحی که دوباره موضوع برابری دیه زن و مرد را برسر زبان‌ها انداخت/ مراجع چه می‌گویند؟

سوگل دانائی- طبق قوانین مجازات اسلامی در ایران دیه زن نصف دیه مرد تعریف شده است، این عدم برابری مدت‌هاست که با واکنش‌های متعددی از جانب فقها و فعالین حقوق زنان مواجه شده است.

بر همین اساس و طبق ماده 300 قانون مجازات اسلامی، دیه زن مسلمان در حوادثی که خواه عمدی خواه غیرعمدی باشد نصف دیه مرد مسلمان است.

امروز اما یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبر فوری اعلام کرد که قرار است به زودی در طرحی که با همفکری معاونت زنان ریاست جمهوری نوشته شده است، طرح تساوی دیه زن و مرد به صحن علنی مجلس کشیده شود.

برابری دیه در حوادث رانندگی

در سال 1387 و در مجلس هشتم قانونی مصوب شد که طبق آن فقط در حوادث رانندگی دیه مرد و زن برابر اعلام شد. این قانون که به مدت 7 سال به صورت آزمایشی اجرایی می‌شد، سرانجام در سال 1394 پس از تایید شورای نگهبان دائمی شد.

طبق این قانون بیمه گر مجبور است خسارت وارده به فرد زیان دیده را فارغ از جنسیت او در نظر بگیرد و به طور کامل به او پرداخت کند. رحیم زارع، سخنگوی وقت کمیسیون اقتصادی مجلس در سال 94 اما در توجیه این اتفاق اعلام کرده بود که این روزها زنان هم سرپرست خانواده هستند و وقتی در حادثه‌ی رانندگی آسیب می‌بینند و یا می‌میرند بازماندگان آنان به مشکل برمی‌خورند.

از طرف دیگر طبق ماده 551 قانون مجازات اسلامی در تصادفات و در مواردی که منجر به شکستگی‌ها، تغییر رنگ پوست و یا جراحات داخلی و ... که منتهی به زوال منافع و یا نقص عضو در اعضا نشود تفاوتی بین دیه زن و مرد نیست.

برابری دیه از دیدگاه مراجع تقلید

تساوی دیه زن و مرد فارغ از سوانح رانندگی جزو مسائلی است که بسیاری از مراجع تقلید هم بر سر آن اختلاف نظر دارند؛ آیت الله صانعی یکی از مراجعی است که به برابری دیه زن و مرد در همه ابعاد تاکید دارد. این مرجع تقلید ماه گذشته همایشی در شهر قم با همین رویکرد ترتیب داده بود. صانعی درگذشته نیز در فتوایی دیه زن و مرد برابر اعلام کرده بود.

آیت الله موسوی بجنوردی نیز پیشتر گفته بود: «امروزه زن فعالیت اقتصادی دارد و شاید بتوان گفت که در گذشته به این دلیل که نفقه‌اش با مرد است نباید دیه‌اش با مرد برابر باشد اما امروزه زنان خودشان فعالیت اقتصادی دارند و باید دیه برابری با مردان هم داشته باشند.»

آیت الله مکارم شیراز ی اما یکی از مراجعی است که با برابری دیه زن ومرد موافقت نمی‌کند، مکارم معتقد است: «در قرآن کریم ذکری از دیه زنان به میان نیامده و این مطلب در روایات اسلامی برگرفته از منابع اھل سنت و مجموعه‌ھای روایی اھل بیت است.»

تلاش مجلسی‌ها برای برابر سازی

رییس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی اما امروز به خبر فوری اعلام کرد که قرار است طرح تساوی دیه زن و مرد فارغ از تصافات رانندگی هم در دستور کار مجلس قرار بگیرد.

پروانه سلشحوری به خبرنگار حقوقی خبرفوری گفت: در سایر موارد نظیر قتل و قصاص همچنان دیه زنان نصف دیه مردان است، ما در تلاشیم باتوجه به جو فعلی مجلس این طرح تا پایان مجلس دهم در دستور کار قرار بگیرد.

این نماینده مجلس تاکید کرد: ما با استناد به احادیث نظر سایر مراجع تقلید را هم به این طرح جلب کنیم.

به گزارش خبرفوری، هم اکنون این طرح در شورای مشورتی فقهی و حقوقی معاونت زنان ریاست جمهوری به طور همزمان در حال بررسی است و جمع آوری امضا برای آن به زودی آغاز و به هیات رییسه مجلس ارائه می شود

اکنون باید دید که سرنوشت این طرح در مجلس دهم به کجا منتهی می‌شود، آیا سرنوشت این طرح هم به سرنوشت لایحه حمایت از زنان منتهی می‌شود و یا در میان همهمه و جو کنونی مجلس پیرامون مسائل اقتصادی، فعالین حقوق زنان را به سرمنزل مقصود می‌رساند.

33