۱۱ مرداد ۱۴۰۰ ۱۲:۵۷

بر اساس اعلام شرکت مدیریت منابع آب ایران؛

سیلاب و خشکسالی دو روی یک سکه هستند/ نمی توانیم سدها را در انتهای سالهای مرطوب، پرآب نگه داریم/ حجم ذخیره سد کرخه قادر به تنظیم جریان حداکثر تا سه سال آبی است

بارگذاری مصارف پرآب طلب در پایین دست سد کرخه در سالهای 98 و 99 بسیار بیشتر از متوسط آورد رودخانه بوده است. دراین دو سال علاوه بر ورودی جریان، هر سال مقداری از ذخایر موجود مخزن برای تامین مصارف استفاده می شده است.

کدخبر: 2805016

ت ت

به دنبال انتشار یادداشتی در خبر فوری با تیتر " فاجعه آب درخوزستان تازه شروع شده است " به قلم الماسوندی مدیر عامل اسبق مدیریت منابع آب ایران، امور اجتماعی و روابط عمومی شرکت مدیریت منابع آب ایران توضیحاتی را برای ما ارسال کرد که به شرح زیر است:

در متن اشاره شده است که با شرایط بارشی و جریانهای آبی سالهای 98 و 99، استان خوزستان می توانست تا 4-5 سال بدون هیچ مشکلی تمامی مصارف پایین دست را تامین نماید در صورتی که برای کارشناسان و متخصصان برنامه ریزی منابع آب واضح و مبرهن است که به لحاظ فنی لزوما چنین استدلالی صحیح نیست و می تواند باعث گمراه نمودن افکار عمومی گردد.

سدهای استان خوزستان شامل سد دز، سدهای زنجیره ای کارون و سد مارون از نظر تخصصی در دسته سدهای درون سالی قرار می گیرند، به این معنی که حجم ذخیره این سدها جهت تامین مصارف و نیازهای پایین دست قادر به تنظیم جریان برای یک یا دو سال می باشد و ذخیره منابع آب بیش از این و برای مدت طولانی تر امکان پذیر نمی باشد. لذا این تفکر که امکان ذخیره منابع آب در این سدها برای مصارف 4 یا 5 سال آینده وجود دارد، اصولا یک دیدگاه غیرفنی و غلط است.

دلیل دوم برای عدم امکان ذخیره منابع آب در سدهای استان خوزستان برای 4 یا 5 سال، این است که سیلاب و خشکسالی دو روی یک سکه هستند. معمولا برنامه ریزی منابع آب در انتهای هر سال آبی به گونه ای صورت می گیرد که حجم و تراز مخازن سدها با در نظر گرفتن کاهش ریسک توامان سیل و خشکسالی در نظر گرفته شود. به عبارتی، در صورتی که احجام زیاد در نظر گرفته شود. ریسک وقوع سیلاب افزایش می یابد و بالعکس. لذا این موضوع که سدها در انتهای سالهای مرطوب کاملا پرآب نگه داشته شوند نیز کاملا غلط است چه بسا در سیلاب سال 98 با وجود اینکه حجم ذخایر سدها در شروع آن سال آبی در پایین ترین حد ممکن بود، این اتهام توسط افراد غیر متخصص در خصوص تخلیه نکردن زودهنگام مخازن مطرح می گردید.

در خصوص سد کرخه موضوع کمی متفاوت است و حجم ذخیره این سد قادر به تنظیم جریان حداکثر تا سه سال آبی می باشد. برای درک این موضوع باید منابع و مصارف حوضه آبریز به صورت توامان بررسی شود. در سال 98 و 99 بیشترین رکورد کشت شلتوک در پایین دست سد کرخه به ثبت رسیده است که به نظر می رسد نویسنده محترم یادداشت، از این موضوع بی اطلاع بوده است. بارگذاری مصارف پرآب طلب در پایین دست سد کرخه در سالهای 98 و 99 بسیار بیشتر از متوسط آورد رودخانه بوده است. به این معنی که دراین دو سال علاوه بر ورودی جریان، هر سال مقداری از ذخایر موجود مخزن برای تامین مصارف استفاده می شده است.

به طور کلی تغییر الگوی کشت به صورت گسترده در سالهای 98 و 99 در استان خوزستان و کشت وسیع شلتوک در استان، یکی از عوامل اصلی بر هم خوردن تعادل منابع و مصارف بوده است. به عنوان نمونه در سال آبی 99-98 بیش از 200 هزار هکتار شلتوک در استان خوزستان کشت شد که به نظر می رسد کلا این موضوع از دید نویسنده محترم مغفول مانده است.