اتهامات تازه روزنامه کیهان به محمدجواد ظریف

برحسب آنچه خیلی از اعضای وزارت خارجه کنونی می‌گویند، دکتر ظریف شأن چندانی برای کار کارشناسی قایل نبوده و وزارت خارجه را به شکل شخصی و احساسی اداره می‌کند.

اتهامات تازه روزنامه کیهان به محمدجواد ظریف

روزنامه کیهان نوشت: بعد از سخنان ششم اسفند ماه «محمدجواد ظریف» در برنامه‌ای که ذیل عنوان «تاریخ شفاهی» ایراد شد، درباره جایگاه واقعی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در روند کار سیاست خارجی کشور بحث‌هایی پیش آمد و در این میان بعضی از افراد که مدعی کم بودن اختیارات دولت بودند، گفتند و نوشتند که وزیر و وزارت خارجه نقش اساسی و مبتکرانه در سیاست خارجی کشور و مسایل مرتبط با آن ندارند.

نه تنها وزیر امور خارجه عضوی از نهاد تصمیم‌گیر شورای عالی امنیت ملی می‌باشد، بلکه با برخورداری از پشتیبانی چهار عضو دیگر کابینه و برخورداری از حمایت رئیس ‌شورا می‌تواند بسیار فراتر از یک عضو در نهاد بالادستی تأثیرگذار باشد.

اما واقعاً با این وجود چرا وزیر امور خارجه از کم بودن اختیارات خود و یا کم‌تأثیر بودن خود در سیاست خارجی ناله کرده است؟ پاسخ این است که نظام حقوقی یعنی قانون اساسی در این عرصه جایگاه مهمی برای وزیر امور خارجه فراهم کرده است کما اینکه وزیر در این حوزه از یک دیوان‌سالاری معظم هم برخوردار است. اما این کفایت نمی‌کند، چرا؟ زیرا این ساختار به خودی خود راه نمی‌افتد و به سیاست خارجی کشور شکل و جسم و جان نمی‌دهد. بخش مهمی از اثرگذاری وزیر و وزارتخانه به خود آن برمی‌گردد.

یک وزیر خارجه می‌تواند، طرح‌های پخته تخصصی و تصمیمات کارشناسی شده را به صحن شورای عالی امنیت ملی بیاورد و با بهره‌گیری از منطق حقوقی و کارشناسی از اعضای ۱۰ نفره شورا که حداقل نیمی از آن در اختیار دولت است، رأی بگیرد و دیدگاه کارشناسی وزارتخانه متبوع خود را از موقعیت سیاست‌ساز (یعنی تهیه‌کننده مقدمه سیاستگذاری) به موقعیت «سیاستگذار» ارتقاء بدهد.

در اینجا وزیر حتماً باید سه خصوصیت را داشته باشد؛ اولاً به دیدگاه‌های کارشناسی داخل وزارت خارجه و بیرون آن اهمیت داده و نشان دهد که ادعای اجتهاد نداشته و نمی‌خواهد دیکتاتورمآبانه با نظر و فهم صرفاً شخصی، وزارتخانه متبوع خود را اداره کند، ثانیاً وزیر در تبدیل نگاه و نظر تخصصی به طرح و تصمیم مهارت کافی داشته باشد و بتواند در یک چارچوب حقوقی نظر و تصمیم نهاد تحت اداره خود را به شورا منعکس نماید، ثالثاً در خود شورای عالی امنیت ملی با اعضای دیگر و سازمان‌های تابعه هر کدام از اعضای این شورا تعامل داشته باشد تا هم به هم‌افزایی برسد و هم موانع و حساسیت‌هایی که احیاناً وجود دارد و نوعاً نشأت گرفته از عدم درک نیات و پیامدهای یک طرح یا یک تصمیم است، برطرف گردند.

اگر وزیری که طالب محوریت وزارت‌ خارجه در عرصه سیاست‌گذاری خارجی کشور است، این خصوصیات سه‌گانه را داشته باشد، وزارت خارجه در عرصه سیاست‌گذاری خارجی محور می‌شود و اگر این خصوصیات نبود طبعاً این هدف‌گذاری محقق نشده و وزارت خارجه در اولیات و گام‌های اول خود نیز دچار لنگی می‌شود. پس این اشکالی به اصل ۱۷۶ قانون اساسی و نهاد شورایی اجماعی منبعث از آن نیست. اشکال در خود وزیر است و فرافکنی معنا ندارد.

بعضی گمان کرده‌اند «مجری سیاست خارجی بودن» شأن کمی است و از اهمیت لازم برخوردار نیست. این در حالی است که از یک سو همه می‌دانیم یک قانون و یا یک تصمیم خوب تنها با اجرای خوب، مطلوب خواهد بود کما اینکه اجرای بد می‌تواند یک قانون خوب را اسباب سوءاستفاده قرار دهد. برای اینکه بدانیم در عالم عین و واقع کدام مقام - تصمیم و اجرا- از منزلت اجتماعی بیشتری برخوردار است، وضعیت دو نهاد مجلس و دولت را با یکدیگر مقایسه کنیم؛ اولی نهاد تصمیم‌گیر و دومی نهاد اجراست. همین الان برخی از نمایندگان مجلس ترجیح می‌دهند وزیر باشند؛ ولی بعید است هیچ وزیری بخواهد پست وزارت را با وکالت مجلس عوض کند. کما اینکه برخی از رؤسای مجلس، جایگاه ریاست جمهوری را برای خدمت با اهمیت‌تر می‌دانند چرا که دست بازی که رئیس‌جمهور و وزیر دارد، به هیچ وجه برای رئیس ‌مجلس و یا نماینده مجلس فراهم نیست.

ظریف برای همراه کردن دیگران با خود چندان تلاشی نکرده است. وزیر به اذعان خودش - علی‌رغم آنکه دولت اکثریت را در شورای عالی امنیت ملی دارد - نتوانسته است از آن برای اجرای نگرش‌های وزارت خارجه استفاده کند

وزارت خارجه ما یک دیوان‌سالاری معظم در تهران دارد و در اکثر کشورهای دنیا هم سفارتخانه یا سایر موقعیت‌های دیپلماتیک دارد. این یک توان عظیمی به این وزارتخانه داده و در واقع گستره قدرت آن از هر وزارتخانه دیگر بیشتر است. همین الان بعید است دکتر ظریف حاضر باشد وزارت را با ریاست شورای عالی امنیت ملی - به فرض که توأم با ریاست ‌جمهوری نباشد- معاوضه کند. بنابراین ضمن آنکه وزیر امور خارجه در نهاد تصمیم‌گیر دارای موقعیت ممتاز است موقعیت او در مقام اجرای سیاست خارجی کشور هم نه تنها اهمیت کمی ندارد بلکه اهمیت آن از موقعیت او در مقام تصمیم‌گیری سیاست خارجی کشور هم بالاتر است.

اینک بیاییم آقای «دکتر محمدجواد ظریف» را در جایگاه وزارت امور خارجه مورد بررسی قرار ‌داده و اظهارات ششم اسفند و مدعاهای مشابه دیگر او را در سنجه انصاف قرار دهیم.

برحسب آنچه خیلی از اعضای وزارت خارجه کنونی می‌گویند، دکتر ظریف شأن چندانی برای کار کارشناسی قایل نبوده و وزارت خارجه را به شکل شخصی و احساسی اداره می‌کند. بعضی از نزدیکان او در وزارت خارجه می‌گویند از آنجا که او خود را مجتهد و دارای برترین سابقه در دیپلماسی می‌داند و برای خود شأن استاد در این حوزه قایل است، کمتر اهمیتی به دیدگاه‌های کارشناسی می‌دهد و جمع‌بندی جلسات تخصصی را با نادیده گرفتن دیدگاه‌هایی که در این جلسات مطرح شده و با تکیه بر نگرش شخصی و تأکید افراطی بر آن انجام می‌دهد.

به یکی از ده‌ها نمونه این رویه که بعضی افراد وزارت خارجه نقل کرده‌اند توجه کنید: کارشناسان وزارت خارجه معتقد بودند تجزیه کردستان از عراق یک فتنه منطقه‌ای است و به منافع ملی همه کشورها در منطقه و از جمله به منافع ملی جمهوری اسلامی ایران آسیب می‌زند و لذا باید ماشین آن متوقف شود. اما در جلسات بررسی این بحث با وجود آنکه کارشناسان وزارت خارجه متفق‌القول بودند، ظریف جلسات کارشناسی پیرامون این موضوع را براساس رأی خود جمع‌بندی می‌کرد و در نهایت به شورای عالی امنیت ملی نوشت و حضوراً هم بر آن تأکید کرد که «کردستان عراق قطعاً تجزیه می‌شود، این تجزیه می‌تواند متضمن منافع جمهوری اسلامی هم باشد، مخالفت با این تجزیه سبب جنگ آمریکا علیه ایران می‌شود و در نهایت مخالفت‌ ما نه تنها نتیجه‌ای دربرندارد بلکه سبب می‌شود رابطه با کشور در حال تأسیس کردستان را از دست بدهیم.» این جمع‌بندی را بگذاریم کنار آنچه در عمل در این صحنه اتفاق افتاد.

نکته دیگر این است که ظریف برای همراه کردن دیگران با خود چندان تلاشی نکرده است. وزیر به اذعان خودش - علی‌رغم آنکه دولت اکثریت را در شورای عالی امنیت ملی دارد - نتوانسته است از آن برای اجرای نگرش‌های وزارت خارجه استفاده کند. آیا این نشانه عدم تعامل و در نهایت برخاسته از خود مجتهد دیدن - که ظریف در این مصاحبه بر آن تأکید زیادی کرده- نیست؟ او در جلسات مختلف می‌گوید مشکل ما در کشور نداشتن اجماع ملی در عرصه سیاست خارجی است و مراد او دقیقاً این است که چرا کشور با دیدگاه من در حوزه سیاست خارجی هماهنگ نمی‌شود و به عبارت دیگر چرا چارچوب‌های کنونی نظام به نفع من دگرگون نمی‌شوند و این در حالی است که اگر ظریف سودای همراهی دیگران دارد باید با آنان تعامل مناسب داشته باشد. راه دیگری وجود ندارد.

نکته دیگر این است که ظریف به دلیل آنکه به دیدگاه‌های کارشناسی و به کارشناس‌ها - چه در وزارت خارجه و چه در خارج آن - اهمیت نمی‌دهد، نمی‌تواند نظر پخته‌ای پیدا کند و لذا در عرصه اجرای سیاست خارجی، هزینه‌های بسیار سنگینی بر کشور تحمیل می‌کند. کما اینکه بررسی پرونده دوران وزارت او این را به وضوح نشان می‌دهد.
وزیر امور خارجه باید فهیم، مشورت‌پذیر، چابک و اجماع‌ساز باشد تا بتواند از ساختار حقوقی و نهادهای آن برای پیشبرد اهداف کشور در حوزه سیاست خارجی استفاده کند.

66

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 37
  • اکبر عبداللهی
    0

    کشور ما دولت در دولت است یکی به شرق می تازد دیگری به غرب با سیاست که

  • میلاد
    0

    جناب ظریف فقط خوب بلده حرف در همین حد ولی در عمل چیزی که براورده ای براکشور داشته باشه ندیدیم

    نظرات شما -
    • عرفان
      0

      ایشون کاره ای نیستن سیاست کلی نظام دست ایشون نبوده ونیست

    • مردم
      0

      چند میگیری صبح تا شب زیر همه خبرها، کامنت میزاری؟ این پول مردمه. خوردن نداره. یه عده الاف رو استخدام کردن، حقوق میدن از بیت المال تا مثلا فضای مجازی رو نبازن!!!

    • حمید
      0

      خرابکاری های متحجران و درمانده در قرن یکم امثال شما رو ماله کشی میکنه وقت برای کار دیگه نمیمونه

    • ناشناس
      0

      به مردم: علاف درسته نه الاف. به معنی علف فروش

    • حسین محمدی
      0

      به عرفان ...اقای محترم اگه ظریف کارای نبوده خوب روحانی چی واگر روحانی هم کارای نبوده پس چرا دارید خودکشی می کنید که ظریف ریس جمهور بشه به خدا مردم می فهمند که شما اصلاح طلبان چکار می کنید ولی ولی ولی

    • به حسین محمدی
      0

      ولی بی ولی ساندیس خور زارتینا زرررشک

  • ناشناس
    0

    کیهان مرزهای وقاحت را در نوردید

  • ناشناس
    0

    کسی که به توصیه حسام الدین آشنا «ناآشنا» به سردار شهید توهین میکندحال روزش بهتر از این نمی شودوباید از کار بر کنار شود

  • سعیدی
    0

    به عنوان یک اصل عقلی ومنطقی باید بدانیم که هر وقت کیهان شریعتمداری از کسی بد گویی کرد ان فرد انسان شایسته وتوانمندی است واگر مجیز گویی وتمجید کرد بدانید ان فرد ادم بی خاصیت ونا کار امدی است این در طی دو دهه گذشته برای اغلب ایرانیان به تجربه تبدیل شده است . ویا به عبارتی اگر کسی می خواهد محبوب شود کافی است کیهان از او بد گویی کند .

    نظرات شما -
    • شهریار
      0

      به سعیدی ...برعکس شما هرچه کیهان درمورد دولت روحانی گفته درست در اومده

    • به شهریار
      0

      گل گفتی ای گلی اما افسوس باید گفت بهت ززززرررشک زارت زارت زارت زرررشک زرررشک زارت زارت و دگر هیچ وگوی

  • ممد
    0

    جمعش کن کیهان ضد مردم

  • دن کیشوت
    0

    بالا دستی، به نظر شما حق با کیهانه یا ظریف؟

    نظرات شما -
    • .......
      0

      حق با کیهان است

  • علي
    0

    ظريف افتخار جمهوري إسلامي است .از افتخارات اين مرد اينكه روزنامه جيره خوار كيهان دشمن اوست

    نظرات شما -
    • .......
      0

      به علی زارتتتتتتتتتتتتتت

    • فهمش سخته
      0

      از افتخار ظریف و اصلاحطلبان اینه که بزرگترین سرمایه اسرائیل در ایران هستند

  • یلات
    0

    آخه فلان فلان شده ها حالا ظریف یک غلطی کرده ومردم از اصل باعث بدبختی ایران یعنی پوتین آگاه شدن شما نماینده های دزد ورئیستان حدااقل یک کلمه از نقش منفی روسیه هم صحبت کنید جای دوری نمیره وباعث میشه خانوادهاتون کمتر مورد تفقد مردم قرار بگیرند

    نظرات شما -
    • حیف نون که به تو بدن
      0

      بدبخت غرب زده چاپلوس مگه کوری امریکا حتی دارو رو تحریم کرده هیچ داروی حساسی گیر نمیاد اونوقت گیر دادی به روسیه که بهمون واکسن داده . شما ها همتون بی عقل هستین و شعور سیاسی ندارین

  • .......
    0

    کیهان درست گفتند وگرنه ظریف شکایت می کرد ..حالا حلاها رسوایی دولت روحانی در راه است

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      ظریف به گاندو واکنش نشون بده، میگین پس حتما گاندو درست گفته که ظریف واکنش نشون داده. ظریف به کیهان واکنش نشون نده، بازم میگید پس حتما کیهان درست گفته که ظریف واکنش نشون نداده. چند چندید با خودتون؟

  • علیرضا
    0

    نفرت وکینه از حرفاش میباره .

  • ناشناس
    0

    ظریف نشون داد که دلش با کدخدا وکداخدا پرستانه نه با شهدای مدافع حرم وشهیدحاج قاسم همین

  • وزارت برجام
    0

    ۸ساله ظریف چکارکرده ،حاجی ها رو عربستان کشت ،نتونست جنازه هاشونو پس بگیرد ،جیبوتی برامون شاخ شد،هسته ای رو دادیم ،اگر میدان نبود اگر سردار نبود الان باید به آمریکا میگفتیم آق دایی زنم نبر

  • علی طهرانی
    0

    کنسرت که نیست یک خواننده خوب اجرا کنه یکی بد اجرا کنه دوستان دستور میدهند امور خارجه اجرا میکند .

    نظرات شما -
    • کامبیز
      0

      بالا دستی هم آخه خودشون هستن ،رییس شورای امنیت ملی ،روحانی است ،شمعخانی رفیق فابریک روحانی دبیرش هست ،،،،،،پیدا کن پرتقال فروش

  • حسن
    0

    روزنامه کیهان باعث شد که ایران اسلامی به این جاها برسه بابو چقد خرابن افراطی زور گو ناحق گو ان شاللا دربسته بشه

    نظرات شما -
    • علي
      0

      روزنامه كيهان ارگان غير رسميه روسيه پوتين در ايرانه، يه جمله انتقاد از روسيه در ده سال اخير از اين روزنامه بيار جايزه بگير

  • مجتبی
    0

    احسنت به حاج حسین گل از کامنت هاتون معلوم هست همتون جیره خور دولت هستید البته تقصیری هم ندارید جیره خور بدنیا اومدید. دولت خیلی بهتون حال داده که ازش دفاع میکنید

  • مظلوم نما
    0

    آقای ظریف یک جذاب باکلاس و محبوب ولی ناکاردان است ....... باید خیلی زود از سپهر سیاست خارجی کشور کنار میرفت . وزیری که نتواند از فایل محرمانه خودش محافظت کند هیچگاه از منافع ملی محافظت نخواهد کرد .زاویه خوش بینی و اعتماد به دشمنان غدار این ملت در این شخص بسیار بازتر از آن است که بتواند در قامت یک وزیرخارجه ایفای نقش کند . .... مردم باید از تمام چهره های جذاب خداحافظی کند .

  • رمضانی
    0

    حسین آقای شریعتمدار فقط وفقط ی باربیا کاندیدای ریاست جمهوری شو ببینی وببینیم وزن اجتماعیت چقده آیا یک صدم روحانی در افکار عمومی جایگاه داری که همیشه نقش مدعی العموم را برعهده داری وبرای مخالفینت حکم اعدام صادر می کنی لطفا

  • اردشیر
    0

    فقط دراین بیست سال گذشته آقای شریعتمداری جیره خور شوروی هست،وهرکس به این مملکت خدمت کردبه بادناسزاتهمت،و....ازطرف کیهان قرار می گیره شما نگاه چهره اش کنیدمی دانید چکاره هست.

  • سر
    0

    اخه مخالف برجام هست حتی عنوان کرد اسراییل موافق برجام هست انگار به هر کی توهین کنه آ زاده کسی جلویش را نمی گیره خودش برای مردم چی کار کرده ؟ بدبختی مردم را نمی بینه ؟

  • رو
    0

    اقای وزارت برجام چرا همه چز را ناموسی می کنید الان زنها در امنیت کامل هستن؟ چه ربطی به زن داره ؟

  • محمود
    0

    ظریف خوب بلد بود چطوری سفره مردم با بتن پر کنه

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها