«ابابیل» سپاه این بار در دریا به دنبال یاران ابرهه می‌رود/ عکس

پهپاد و قایق تندرو دو سلاح و به نوعی دو رکن مهم سازمان رزم سپاه از زمان دفاع مقدس تا به امروز بوده و این نیرو از میانه های جنگ تحمیلی با استفاده از شناورهای تندرو وارد میدانی جدیدی از مبارزه شده و تا به امروز توسعه این سلاح موثر و قدرت بازدارنده را در دستور کار داشته است. افزایش سرعت، مسلح کردن قایق ها به موشک کروز و اژدر، توسعه شناورهای بدون سرنشین موشک انداز و انتحاری و در عین حال کار روی کاهش سطح مقطع راداری شناورها از جمله اقدامات موثر دراین بخش بوده است.

در حوزه پهپادی باید به جرات گفت که جمهوری اسلامی ایران بدل به یکی از فعال ترین کشورهای جهان در این حوزه شده و خصوصا با آغاز فعالیت های پر رنگ تروریستی در منطقه غرب آسیا بویژه در عراق و سوریه شاهد حضور اثرگذار پهپادهای ایرانی چه در نقش سنتی شناسایی و هدایت آتش و چه بحث تهاجم مسلح و انتحاری به اهداف مختلف بوده ایم.

در سالهای اخیر یکی از حرکت های جالب در حوزه پهپادی در سپاه، مسئله توسعه پهپادهایی با قابلیت پرتاب شدن به آسمان، از روی سامانه های در حال حرکت بوده است؛ مسئله ای که مدتی پیش در جریان یک رزمایش بزرگ در جنوب کشور به اجرا در آمد و در حقیقت معنی و مفهوم آن این است که در هر نقطه ای از ایران که یک وسیله نقلیه بتواند به سرعتی در حدود ۸۰ تا ۱۰۰ کیلومتر در ساعت برسد یک پهپاد توان به پرواز در آمدن علیه دشمن را دارد.

با رونمایی و عملیاتی شدن ۱۸۸ پهپاد رزمی و شناسایی متعلق به نیروی دریایی سپاه توسط سرلشکر سلامی در روز دوم مهرماه، مشخص شد که این ایده ناب و جالب حالا در نیروی سپاه عملیاتی شده و یک ترکیب جالب را خلق کرده است.

ابابیل های با سابقه دوباره به میدان برگشتند

خانواده پهپادهای ابابیل ۱ و ۲ در حقیقت جزو اولین محصولات تولید انبوه شده در حوزه بدون سرنشین ها در ایران بوده است. مدل های اولیه این پهپاد در نقش حملات انتحاری در سالهای پایانی جنگ تولید شده و مدل شناسایی آن به عنوان ابابیل ۲ در سال های ابتدایی دهه ۷۰ شمسی به تولید انبوه رسید. از این پهپاد می توان برای آزمایش سیستم های راداری و به عنوان هدف برای واحد های پدافند هوایی نیز استفاده کرد.

در جریان مراسمی که برای تحویل پرنده های بدون سرنشین نیروی دریایی سپاه برگزار شد شاهد رونمایی از یک شناور تندرو بودیم که یک فروند پهپاد ابابیل ۲ روی آن نصب شده بود.

پهپاد های ابابیل ۲ نصب شده بر روی قایق های تندرو

ابابیل هواپیمایی بال پایین و دارای پیشبال(کانارد) است و همین ویژگی سبب می شود تا با پدید آمدن مشخصه ناپایداری ذاتی یا پایداری کم، مشخصات مانوری آن در سطح بالایی باشد. این هواپیما یک سامانه چندمنظوره بوده و جهت مأموریتهای گوناگونی همچون هدف هوایی در قالب هواپیمای شبیه سازی کننده دشمن به کار می رود.

پهپاد ابابیل ۲

پهپاد ابابیل ۲ مجهز به یک دوربین شناسایی در جلوی پرنده

ویژگی های کلی این پهپاد عبارتند از طراحی آیرودینامیکی مناسب، جداسازی و مونتاژ سریع، سهولت به کارگیری و تعمیر، تحرک و انعطاف پذیری خوب، قابلیت استفاده در محیط های دریا و خشکی، قابلیت بازیابی و استفاده چندباره، قیمت تمام شده مناسب.

این پهپادها در عملیات زمینی از پشت یک وانت و به وسیله یک پیشران راکتی به پرواز در آمده و بعد از رسیدن به ارتفاع مناسب موتور اصلی آنها فعال می شود. برای آنها می توان نقش های شناسایی و هدف یابی در کار حملات انتحاری را در نظر گرفت. یک نکته مثبت در خصوص این پهپاد ها این است که سالهاست که از تولید آنها گذشته و عملا ما با حرکت جدید یکی از پرنده های قدیمی خود را دوباره در نقشی جدید فعال کرده ایم. در صورت نیاز به تولید مجدد آنها نیز امکان آن در حجم بالا و قیمت پایین برای صنایع دفاعی ما وجود دارد.

نکته مهم اینجاست که در حقیقت استفاده از این پهپادها نیز در تعداد کافی می تواند بخشی از دکترین ضد دسترسی و تهاجم فوجی نیروی دریایی سپاه در خلیج فارس باشد. در یک سناریوی قابل تصور تعدادی از این پهپادها با قابلیت شناسایی و یا انتحاری به سمت اهداف خود پرواز می کنند. با استفاده از اطلاعات شناسایی تهیه شده توسط این پهپادها می توان مختصات مورد نیاز برای یگان های موشکی را تهیه و اجرای آتش کرد و در صورت مجهز بودن به سرجنگی می توان از آن ها بر علیه اهداف شناور بهره برد.

مشخصا سر جنگی و میزان مواد منفجره قابل حمل توسط این پهپادها در حجم بالا برای غرق کردن شناورهای سنگین رزمی نیست ولی اولا هم توانایی آسیب زدن به شناورهای دشمن را داشته و هم می تواند در نقش سرگرم کردن سیستم دفاعی ناوهای دشمن و باز کردن راه برای موشک های ضد کشتی با توان تخریب بالاتر را نیز برای آنها تصور کرد.

نحوه پرتاب پهپاد ابابیل ۲ از پشت یک وانت

یک مسئله مهم دیگر با نگاهی به قایق حامل این پهپاد مشخص می شود. نیروی دریایی سپاه برای حمل و پرتاب موشک های کروز ضد کشتی ناچار به توسعه نسل جدیدی از قایق های تندرو شد که از مدل های قبلی بزرگتر بوده و از سیستم پیشران قوی تری نیز برخوردار بودند. مشخصا طراحی و تولید انبوه این شناورها به نسبت مدل های قدیمی گزینه ای گران قیمت تر نیز محسوب می شد.

ولی با دقت به شناور حامل پهپاد متوجه می شویم عملا با یکی از شناورهای تندرو ساده تر و در دسترس تر طرف هستیم که در نیروی دریایی سپاه در تعداد بسیار بیشتری موجود است. عملا با این استفاده از دو سامانه با سابقه یعنی پهپادهای ابابیل ۲ و نسل های مرسوم قایق های تندرو، یک ترکیب و یک توانایی جدید برای نیروی دریایی سپاه به وجود آمده است.

این حرکت جدید را بایستی در ادامه پروژه پهپادهای قابل پرتاب از پشت وسایل نقلیه زمینی همچون وانت به حساب آورد و قطعا به زودی شاهد خواهیم بود که هر بخش از پهنه خلیج فارس تبدیل به محلی برای به پرواز در آوردن ابابیل هایی باشد که به دنبال رصد و در صورت نیاز، نابودی سپاه ابرهه هستند.