بررسی شکایت ایران از آمریکا به دیوان لاهه در گزارش خبرفوری

نقض پیمان مودت از سوی آمریکا روی میز دیوان دادگستری لاهه/تیم حقوقی ایران یک هیچ از آمریکا پیش است / از شکایت مصدق تا دادخواست روحانی

دعوای ایران وآمریکا به برجام محدود نمی شود، هر چند که خروج یکجانبه و بازگرداندن تحریم‌ها زمینه مشکلات بوده، اما این بار وکلای ایران قرار است برای پیگیری شکایت، به دیوان لاهه بروند، دیوانی که بازوی قضایی سازمان ملل است.

نقض پیمان مودت از سوی آمریکا روی میز دیوان دادگستری لاهه/تیم حقوقی ایران یک هیچ از آمریکا پیش است / از شکایت مصدق تا دادخواست روحانی

برخلاف تصور، با خروج آمریکا از برجام، ایران دست روی دست نگذاشت و منتظر اقدامات اروپایی ها برای بازگرداندن ترامپ به توافق هسته ای یا لغو تحریم ها نماند، بلکه تیم حقوقی وزارت خارجه و ریاست جمهوری با اتکا به معاهده ها و توافق های بین المللی، اعمال تحریم های یکجانبه آمریکا را در مراجع قضایی دنیا از جمله دیوان دادگستری لاهه دنبال کرد.

ایران پس از تجدید تحریم‌های آمریکا و با استناد به پیمان مودت دوجانبه سال ۱۹۵۵ و با توجه به آنکه پیمان، دیوان لاهه را مرجع رفع اختلافات تعیین کرده است، از آمریکا به اتهام نقض این پیمان شکایت کرد.

تهران از واشنگتن شکایتی با عنوان« اعمال مجدد تحریم های یکجانبه اقتصادی و تشدید اقدامات محدودکننده علیه دولت، ملت، شرکت های ایرانی و مغایرت آن ها با برخی مفاد عهدنامه 1995 مودت میان دو کشور» به دیوان بین المللی دادگستری لاهه برده است. این شکایت 15 مرداد سال 97 به لاهه داده شد و دیوان با توجه به حساسیت ها بشردوستانه ای که دارد، دستور قرار موقت صادر کرد و تعلیق برخی تحریم های آمریکا علیه ایران را صادر کرد.

موفقیت تیم حقوقی ایران دراین دادگاه برای دریافت قرار موقت، امید بسیاری ایجاد کرده است تا تیم ایران در این دعوای حقوقی پیروز کامل میدان باشد، البته تا رسیدن به نتیجه نهایی زمان بسیاری پیش روی داریم چرا که روند رسیدگی به شکایت ها در شرایط عادی در دیوان بسیار کند و طولانی است اکنون که به دلیل شیوع بیماری کرونا نشست های دیوان آنلاین شده، پیش بینی می شود روند رسیدگی طولانی تر خواهد بود با این حال پیگیری و ممارست تیم حقوقی کشور باعث شده است که نشست بررسی صلاحیت دیوان در موعد مقرر خود یعنی از امروز 24 تا 31 شهریور ماه برگزار شود.

جلساتی که طی روزهای آتی در دیوان در خصوص پرونده شکایت ایران از آمریکا برگزار می شود در واقع برای حصول نتیجه نهایی و یا حتی بررسی شکایت نیست، بلکه یکی از مراحل ابتدایی بررسی شکایت محسوب می شود. به این معنا که دیوان فارغ از اینکه دستور موقتی صادر کرده است، صلاحیت و محدوده صلاحیت خود برای رسیدگی به چنین شکایتی را مورد ارزیابی قرار می دهد، طرف آمریکایی به دنبال آن است که یا از معاهده مودت خارج شود تا ایران دیگر برای پیگیری شکایت خود به دیوان مراجعه نکند یا در جلسات پیش روی طوری از خود دفاع کند و شکایت ایران را زیر سوال ببرد تا 17 قاضی دیوان که شکایت مذکور را بررسی می کند، یا رای به عدم صلاحیت دیوان بدهند یا محدود صلاحیت را کوچک کنند.

این نکته حائز اهمیت است که اگر ترامپ بخواهد به رویه گذشته خود از پیمان مودت خارج شود، باید گفت که بر اساس بند ۳ ماده ۲۳ پیمان مودت، هر یک از طرفین می‌تواند با دادن اخطار کتبی یک‌ساله، این عهدنامه را فسخ کند در واقع حتی با فسخ قرار داد، این معاهده یکسال اعتبار دارد و حق شکایت ایران پا برجا می ماند.

دیوان بین المللی دادگستری لاهه در دستور موقت خود که 11 مهر سال 97 صادر کرده است ایالات متحده آمریکا را ملزم کرده نسبت به رفع موانع صادرات و نقل و انتقالات مالی در خصوص برخی اقلام نظیر دارو و تجهیزات پزشکی، مواد غذایی و محصولات کشاورزی، وسایل یدکی و خدمات و تجهیزات لازم برای ایمنی هواپیمایی کشور اقدام کند و هر گونه مانعی که دلیل وضع تحریم های 9 مه 2018 بر سر راه صادرات آزاد کالاهای یادشده وجود دارد را مرتفع سازد. هر چند که آمریکا به این حکم عمل نکرده و مستنداتی در این زمینه وجود دارد اما این دستور موقت در واقع موفقیتی به نام ایران است.

مراحل رسیدگی دیوان به پرونده شکایت ایران از آمریکا شامل رسیدگی ابتدایی به درخواست کشورمان مبنی بر صدور دستور موقت، رسیدگی به «دادخواست» ایران از باب احراز صلاحیت و در«رای صلاحیتی» و سرانجام رسیدگی محتوایی و صدور رای ماهوی» است.

جمشید ممتاز، قاضی ایرانی دادگاه لاهه را بشناسید

درحال حاضر، دیوان دستور موقتی در پاسخ به درخواست ایران و علیه آمریکا صادر کرده و هم اکنون نیز مشغول رسیدگی به ایرادات مقدماتی ایالات متحده و ملاحظات و پاسخ های ایران در مورد صلاحیت خود است. ایالات متحده در اعتراض، لایحه مکتوبی از ایرادات را نزد دیوان ثبت کرده و معتقد است دیوان بین المللی دادگستری صلاحیت پرداختن به موضوع را ندارد. این درحالی است که ایران در پاسخ، لایحه مکتوبی از استدلالات حقوقی و تفصیلی خود را درباره صلاحیت دیوان تسلیم کرده است. دیوان پس از بررسی لوایح مکتوب و برگزاری جلسات شفاهی استماع، در فاصله ای چندماهه اقدام به صدور رأی صلاحیتی خواهد کرد و در صورت احراز صلاحیت می تواند وارد رسیدگی ماهوی شود. صدور رای صلاحیت در شرایط عادی بین 3 تا 6 ماه زمان می برد و با وجود شیوع بیماری کرونا احتمال طولانی شدن زمان صدور این رای وجود دارد.

سابقه طرح دعاوی میان ایران و دیگر دولت ها نشان می دهد از میان 6 پرونده ای که تاکنون در دیوان درباره ی کشورمان مطرح شده، چهار مورد مربوط به شکایات ایران از آمریکا بوده است. ایران پیش از این، یکبار در سال ۱۳۶۸ در پی سرنگونی هواپیمای مسافربری ایرباس، بار دیگر در سال ۱۳۷۱ پس از انهدام سکوهای نفتی کشورمان و یکبار هم در سال ۱۳۹۵ در پی توقیف اموال ایران توسط آمریکا؛ از آن کشور نزد دیوان اقامه دعوا کرده است. در دو مورد دیگر، یکبار انگلستان در سال ۱۳۳۰ به واسطه ی ملی شدن صنعت نفت توسط دکتر مصدق و بار دیگر آمریکا در سال ۱۳۵۸ در قضیه کارکنان دیپلماتیک و کنسولی علیه کشورمان طرح دعوا کرده اند.

در شرایطی که سایر تیم های وزارت خارجه برای حل و فصل اختلافات در برجام و خنثی کردن مکانسیم ماشه از سوی آمریکا در مجامع دیگر هستند، تیمی از حقوق دانان کشور این روزها در تلاش هستند تا در مقابل تیم حقوقی آمریکا در دیوان بین المللی دادگستری لاهه قرار گیرند و رای حقانیت و صلاحیت دیوان برای ورود به پرونده شکایت تهران از واشنگتن را دریافت کنند تا مراحل بعدی رسیدگی به شکایت طی شود.

منبع: خبرفوری

76

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 19
  • محمود
    0

    به خاطر یک میخ نعلی افتاد در پی نعل، اسبی افتاد و سپس سوار افتاد به خاطر افتادن سوار جنگی شکست خورد با شکست در جنگ، مملکتی نابود شد و این ها همه بخاطر شخصی بود که میخی را درست نکوبیده بود …

  • داروغه
    0

    این سوسول بازی ها یعنی چی شکایت کار بچه ننه هاست خودتون حقتونو بگیرید

  • ناشناس
    0

    خجالت هم خوب چیزی است . مسولین ما 40 سال مرگ بر امریکا میگویند و امریکا را دشمن شماره یک خود میداند بعد شکایت میکند میگوید پیمان مودت رعایت نشده ؟ شما به این چه میگویید ؟

  • نیما
    0

    پیمان مودت؟ سفارت امریکارو اشغال کردید و بعد دم از پیمان مودت می‌زنید؟شرم نمیکنید؟

    نظرات شما -
    • مهدی
      0

      اخ که چقدر میسوزید از اشغال سفارت آمریکا،اره داداش سفارتشو اشغال کردیم هواپیما جاسوسی شو زدیم عین الاسد را شخم زدیم جهت اطلاع الآنم توی عراق هزشب جلوشون مین میریزم تا گورشونو گم کنن

    • پاسخ به مهدی
      0

      ما هم بسیار بسیار خرسندیم که وضعیت مملکتتون به جایی رسیده که هر روز پایگاه‌هاتونو تو سوریه میزنن و نفتتون رو مصادره میکنن و شماها صداتون در نمیاد. با پیمان صلح اعراب و اسرائیل هم ایران بیش از پیش منزوی میشه. درور خدا بر پرزیدنت ترامپ. مرد صلح

  • رز حسینی
    0

    شکایت ایران از شیطان بزرگ فایده ای هم داره؟ آمریکایی که هم دزده هم قاضی هم شاهد چی بگم!

  • .
    0

    ایا اشغال سفارت با پیمان مودت و دوستی همخوانی دارد؟؟کدام دوستی کدام رابطه. چطور به یک پیمان مرده استناد می شود

    نظرات شما -
    • مهدی
      0

      مستی یا ملنگ ،اشغال سفارت نبود اشغال لانه جاسوسی بود برادر آلبانی نشین

    • حمید
      0

      یه قرارداده، درسته اسمش با واقعیت بین ما و اونا از زمین تا آسمون فرق داره، ولی قراردادیه که نه از طرف آمریکاییها و نه از طرف ما هنوز فسخ نشده پس پابرجاست هر چند به آمریکا اعتماد نیست و تکیه بر آمریکا خریت محض است

  • رضا.
    0

    آمریکا با خروج از برجام باز اقدام به فعال کردن مکانیسم ماشه کرده و علی رقم نظر منفی اعضا شورای امنیت با قدرت و نفوذ خود این کار را پیش می‌برد و در قضیه دادگاه لاهه که به استناد پیمان مودت بین ایران و آمریکا که سال 58 با اشغال سفارت آمریکا و قطع ارتباط سیاسی بین دو کشور همین استناد را هم آمریکایی ها دارند که وقتی ارتباط سیاسی بین دو کشور نیست پس پیمان دوستی هم بی معنی است کما اینکه حتی اگر قطع ارتباط سیاسی هم نبود باز حرف اول و آخر را در معاملات جهانی قدرت اقتصادی و دیپلماسی و نظامی کشورها می‌زند و با توجه به عزم دولت آمریکا در فشار حداکثری به ایران بعید است حتی با رای لاهه به نفع ما آمریکا از این رای تمکین کند و باید منتظر اقدامات شدیدتر آمریکا به خصوص بعد از انتخابات و پیروزی احتمالی ترامپ باشیم.

  • کهنه سرباز وطن
    0

    خنده دار ترین جک که می شود شنید همین شکایت ایران از آمریکا بابت نقض پیمان مودت است مثل این است که طرف زنش سه طلاقه کرده بعد میره از زنه شکایت می کند که دوستم نداره دادش تو که با گاو سرشاخ شدی چه انتظاری داری که به تو شیر بدهد

  • مهدی
    0

    با سلام بارها گفتم بازم میگم ،تنها راه برون رفت از برجام داستان جفنگ هسته ای که ملت هم خسته شدن ساخت بمب اتمیه ،فقط بمب اتم ،هیچکس از قدرتمند شدن کشورش ناراحت نمیشه ،چطور اسراییل پاکستان هندوستان آمریکا و،،،بمب اتم دارن ،عربستان دنبال دستیابی به سلاح هسته ایه ،ما دنبالش نباشیم بسازید ببیند کی جلوتون می‌تونه عرض اندام کنه ،سلاح اتمی در دنیا امروز حق مسلم ماست

  • معلم.
    0

    این پیمان در زمان پهلوی امضا شد و حالا به اون استناد میکنند. پس پهلوی هم زیاد بد نبوده.

    نظرات شما -
    • حمید
      0

      بر خودش و پدرش لعنت که اون نبود خیلی مشکلاتم الان نبود

  • حسین گرگانی
    0

    جان مادرتان بمب اتم بسازید بمب هسته ای بسازید باااااااااید قدرتمند بود همه ی این فشارها بخاطر اینه دستمان خالیه راحت هر بیشرفی تهدیدمان میکنه من نمیدونم از چی میترسن اینا نمیسازن بخدا چتر محافظت از همه چی رو سر مردم فقط بمب هسته ای هست

    نظرات شما -
    • مهدی
      0

      دمت گرم داداش حرف دل ۹۰درصد ایرانیا را زدی

  • کوروش
    0

    در این دنیا باید قوی باشی تا کسی بهت زور نگه.ما که تحریم ها را داریم به جان میخریم پس چه بهتر بمب اتم هم بسازیم تا چیزی که آنها به خاطرش دارن ما را تحریم میکنن به دست بیاریم.جواب این نامردها را باید با ساخت بمب اتمی بدیم که دیگر جرات نکن زورگویی کنن.اگه بمب اتم بد هست پس چرا خودشان دارن و به ما اجازه ساختن نمیدن.ما داخل کشور خودمان هم انقدر غرب زده داریم که از پیشرفت غربیها خوشحال میشن ولی چشم دیدن پیشرفت کشور خودشان ندارن.

  • ایمان
    0

    ایران قدرتمند با ساخت بمب اتم،اگر بمب اتم داشته باشیم همه ساکت میشوند هم این عربها و اسرایلیها و آمریکا.ما که تحریم هستیم به خاطر همین بمب اتم پس حداقل بمب را بسازیم که مرحمی باشه برای تحمل تحریمها.لعنت بر وطن فروشان داخلی که طرف غربیها را میگیرند هر چه بی بی سی و رادیو فردا میگه بعضیها در داخل کشور طرفداریشون میکنن آخه مگه غربیها جز اینکه ما پیشرفت نکنیم مگه چیز دیگری میخوان که شماها طرفشون را میگیرین.

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها