کارکرد اصلی فیلترینگ از دست رفته است/ اصولگرایان در فضای مجازی ضعف هستند/ چرا عاقبت برنامه های تلوزیون تعطیلی است؟

سید علی صدری نیا کارگردان جوان و با انگیزه برنامه پر مخاطب طنز دکتر سلام در خصوص وضعیت فیلترینگ در کشور می گوید: کارکرد اصلی فیلترینگ از دست رفته است زیرا قبلا سایت های غیر اخلاقی و سیاسی معاند و ضد نظام هدف فیلترینگ بود. این اصولگرای جوان با اشاره به نقاط ضعف جریان اصولگرایی معتقد است جریان اصولگرایی به فضای مجازی سنتی نگاه می کند و اساسا اصولگرایان دیر به فضاهای جدید وارد می شوند.

در زیر بخش دوم مصاحبه با سید علی صدری نیا کارگردان برنامه دکتر سلام را می خوانید:

سوال: آیا گرایش خاص سیاسی، برنامه دکتر سلام را حمایت می کند؟ یا گرایش خاص سیاسی ای که بیشتر دولتی ها نقد کند وجود دارد؟

پاسخ: از ابتدای طراحی دکتر سلام بحث ما این بوده که مبنای ما برای پرداختن به این نقدها چیست؟ ما یک چارچابی داریم و سعی می کنیم که آن چارچوب، چارچوب مسایل ملی کشور و انقلاب اسلامی باشد. و با اینکه چه کسی برای کدام جناح است کاری نداریم. ما بخشی داریم به نام دکترترین دکتر هفته که شخصی است که در هفته گذشته بزرگترین گاف را در فضای سیاسی کشور داده است که خیلی وقت ها اصلاح طلب و خیلی وقت ها هم اصول گرا بوده است ولی چیزی که باعث شده که تصور شود نگاه ما به دولت است و انتقاد به دولت است این است که بار اجرایی بر روی دوش دولت است و طبیعی است که وقتی بار مسئولیت روی دوش یک قسمت است اینگونه باشد. اما متاسفانه مقداری ظرفیت ها کم است و دوست دارند از آنها تعریف شود.

سوال: برنامه های طنز و انتقادی دیگری هم وجود دارد. دلیل این حساسیت بر روی دکتر سلام چیست؟

پاسخ: دکتر سلام بی رودربایستی حرف زده است. ما در فضای تلویزیون هم بعضاً برخی بخش های خبری هم بخش طنز دارند. البته داشته اند آنها هم حتی تعطیل شده اند مثلا صرفا جهت اطلاع، حساس نشو تعطیل شده اند. بالاتر از خبر در مقطعی تعطیل شد، بسته حاشیه های پزشکی که به مسائل حاشیه ای پزشکی می پرداخت هم تعطیل شد. نکته این است که اولا بسته های طنز دیگری که وجود داشته و در تلویزیون بوده است محدودیت ها و خط قرمزهای صدا و سیمایی داشته اند ثانیا صدا و سیما وقتی به برنامه ای می پردازد انقدر فشار به آنها می اید که دیگر نمی تواند در هفته بعد ادامه دهد. دکتر سلام اما نه . دکتر سلام استقلال دانشجویی داشته که حتی بارها از ما شکایت شده ولی سعی کردیم که حرف با سندی بزنیم به استناد خبر منتشر شده در خبرگزاری ها آنهم قبل از اینکه تکذیب شود. اینکه شما بخواهید با تیغ نقد به سراغ برخی مسئولین برویم شاید برایشان دردناک باشد ولی ما نگاهمان این بوده است که کمک کنیم و اگر صرفا چیزی بگوییم دیگر طنز بی خاصیتی می شود.

سوال: فکر می کنید نقطه ضعف اصولگرایان در استفاده از فضای مجازی چیست؟

پاسخ: شاید اصولگرایان به دلیل برخی از حساسیت هایی که در ذهنشان است دیرتر ورود می کنند شاید فضاهای جدید این سبکی را با نگاه سنتی می نگرند

سوال: قبول دارید که جریان انقلابی در فضای مجازی ضعیف عمل کرده است؟

پاسخ: جریان انقلابی یا اصولگرایی؟ چون ممکن است فردی در جریان اصولگرایی باشد ولی در جریان انقلابی نباشد یا بالعکس؟ اما جریان اصولگرایی به صورت مشخص به فضای مجازی سنتی نگاه کرده است یعنی تحلیل محور به آن نگاه کرده است اما خود فضای مجازی ظرفیتهای زیادی داشته است. همین مجموعه دکتر سلام در بستر فضای مجازی سوار شده و این کار بزرگ را انجام داده است و این حجم از مخاطب را پیدا کرده است. اصولگرایان کمی دیر به فضاهای جدید وارد می شوند مثلا توییتر کاملا در دست یک جریان می افتد و اصولگرایان تا بیایند فکر کنند که می شود در توییتر اثر گذار بود بازه ی زمانی ای می گذرد. از این دست نقطه ضعف ها بخاطر برخی از نگاه های سنتی وجود دارد.

سوال: عملکرد صدا و سیما را چگونه می بینید که به این صورت ریزش مخاطب پیدا کرده است

پاسخ: اگر مخاطبین صدا و سیما کم شده است پس چرا کمپین راه می اندازند به صدا و سیما نقدهایی وارد هست ولی ریزش بخشی از مخاطبین صدا و سیما طبیعی است بخاطر جریان رسانه ای است که وجود دارد. فضایی که الان شبکه ها مجازی ایجاد کرده است با دو دهه پیش بسیار متفاوت است حجم عظیمی از اخبار و اطلاعات در دسترس است که خود این تاثیرگذار است که صدا و سیما چقدر بیننده دارد. اما وقتی صدا و سیما برنامه ی خوبی می سازد که درست طراحی شده است حتی شبکه های ماهواره ای هم به گرد پایش نمی رسند مثلا برنامه 90 که سالها برنامه پرمخاطب تلویزیون است. یا خندوانه، دورهمی، برنامه سینمایی هفت که مخاطبین بسیاری داشته اند. اما این نگاه که باید آنتن پرشود و هر چیزی پخش شود آسیب زننده است

سوال: فاز جدیدی برای برنامه دکتر سلام تعریف کرده اید؟ برنامه خاصی دارید؟

پاسخ: دکتر سلام ابتدا با مجموعه ویدیویی شروع شد، بعد هم جشن های سالانه اش و بعد از اینکه تلگرام هم آمد به صورت طنز روزانه از طریق کانال طنز خود به مجموعه طنزهای فضای مجازی هم ما ورود کردیم و مجموعه ی خوبی از دوستان طنز پرداز در کل کشور با ما همکاری دارند. بعد از جشن 4 سالگی دکتر سلام احساس می کنیم که باید دست به تغییراتی بزنیم و یک طراحی مجددی صورت گیرد تا دوباره یک فضای خلاقانه جدیدی به آن اضافه شود.

سوال: توصیه و پیشنهاد شما به مخاطبان دکتر سلام چیست؟

پاسخ: انتقادات به دکتر سلام بزرگترین کمک ها را به ما می کند. یکی از برگ برنده های دکتر سلام این است که ما تک تک پیام های مخاطبان را می خوانیم و این بسیار تاثیر داشته است تا ما به سلیقه مخاطب پی ببریم لذا چون برنامه ما برنامه ای انتقادی است از انتقاد به خود هم استقبال و استفاده کرده ایم. خیلی از مواقع جشن های دکتر سلام این قابلیت را داشته است که مهمان های مان ما را نقد کنند و بسیار به ما کمک کرده است. در جشن اول ما آقای زیبا کلام یکی از مهمان های ما بودند و خیلی هم ما را نقد کردند اما در فضایی شاد و مفرح که بسیار مفید و تاثیر گذار است.

سوال: به عنوان یک فعال فضای مجازی نظرتان در مورد فیلترینگ چیست؟

پاسخ: به نظر بنده فیلترینگ کارکرد اصلی خودش را از دست داده است. روز اولی که مسئولان به فکر فیلترینگ افتادند دو کارکرد وجود داشت. یک سایتها و محتواهای غیر اخلاقی و دو سایت های سیاسی ضد انقلاب و ضد منافع کشور که در ابتدا هم موفق بود. اما پس از مدتی که این فضا گسترش می یابد به عنوان مثال فیسبوک را فیلتر می کنند، فیسبوکی که جمعیت زیادی با آن در تعامل هستند. اتفاقی که می افتد این است که کم کم استفاده از فیلتر شکن مرسوم و عادی می شود حال وقتی که جمعیت بالایی به سمت استفاده از فیلتر شکن می روند سبب می شود آن دو کارکرد فیلتریینگ که اشاره کردم هم از بین برود لذا مثل چاقویی است که دسته ی خودش را بریده و فیلترینگ سبب شده که آن اهداف اولیه و مهمش هم از بین برود. شاید می شد بهتر و با فیلترینگ هوشمند این فضا ایجاد شود ولی این نگاه که اولین کاری که در مواجهه با یک شبکه اجتماعی می شود کرد فیلتر آن است بزرگترین آسیب را زده است.

سوال: مهمان ویژه برنامه 4 سالگی دکتر سلام که فردا برگزار می گردد کیست؟

پاسخ: طراحی برنامه به گونه ای است که مخاطبان در سالن سورپرایز شوند. و هیچ وقت در هیچ سالی اسم مهمان ها و بخش های برنامه را اعلام نمی کنیم و همه اینها شگفتی هایی است که در آن سالن اتفاق می افتد اما فردا مهمان های سیاسی و تقدیر های سیاسی درجه یکی داریم و بخش های کلیپ ها و طنزهای بسیار خوبی برای ارائه تهیه شده است.

15