ناگفته‌های داریوش ارجمند از دکتر شریعتی

داریوش ارجمند درباره آشنایی خود با دکتر شریعتی گفت: هم‌زمان با زلزله جنوب خراسان تصمیم گرفتم تا نمایشی را به صحنه ببرم و عواید آن را برای کمک به زلزله‌زدگان اختصاص دهم. این در شرایطی بود که بار بخش کمک‌های مردمی و دولتی را در آن روی دیگر سکه بر عهده دکتر شریعتی بود.

وی ادامه داد: بعد از تماس با زنده‌یاد محمد مطیع تصمیم گرفتیم تا نمایش داش آکل را به صحنه ببریم که خوشبختانه در کنار اقبال خوب مردم وجه قابل‌ملاحظه‌ای را نیز توانستیم به واسطه این اثر نمایشی جمع کرده و در اختیار زلزله‌زدگان قرار دهیم. این نخستین برخورد و آشنایی من در حوزه فعالیت نمایشی با دکتر شریعتی بود. همه اینها در شرایطی بود که پیش از آن به سبب حضور این چهره فرهنگی و سیاسی در دانشگاه فردوسی مشهد و به عشق او گرایش تاریخ را برای رشته دانشگاهی انتخاب کرده بودم تا بتوانم شاگرد چنین شخصیتی باشم.

وی با اشاره به آنکه همواره در طول دوران تحصیل در مقطع تاریخ به‌عنوان شاگرد اول دانشگاه شناخته می‌شدم گفت: علاقه من به عرصه تئاتر باعث شد تا پیش از حضور در دانشگاه و بعد در سال‌هایی که در دانشگاه درس تاریخ می‌خواندم دست به تولید و بازی در تئاتر، در مقام کارگردان و بازیگر آثار متعدد نمایشی را تولید کنم تا آنکه یکی از دوستانم زنده‌یاد رضا دانشور نمایشی را با عنوان «بار دیگر ابوذر» براساس یکی از کتاب‌های دکتر شریعتی به رشته تحریر درآورد.

ارجمند یادآور شد: وقتی نمایشنامه را به آقای شریعتی نشان دادم گفت که این مقاله است یا نمایشنامه؟ من تاکید کردم که می‌توانم در قالب و ساحت اجرا این اثر را به شکلی نمایشی به مخاطب ارائه دهم. همین عامل باعث شد تا از یکی دیگر از دوستانم که آن زمان در دانشگاه درس ادبیات می‌خواند و سابقه اجراها و بازی او را دیده بودم دعوت کنم و این آغاز همکاری من با ایرج صغیری بازیگر نقش ابوذر در تولید این اثر نمایشی شد.

شریعتی بعد از دیدن اولین اجرای ابوذر چه گفت؟

این بازیگر پیشکسوت با ذکر خاطره‌ای از نخستین شب اجرای نمایش ابوذر در سالن رازی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: بعد از اجرا و اقبال بسیار زیادی که مخاطبان، بچه‌های دانشگاه و اعضای هیات علمی از این اثر داشتند دکتر شریعتی در پایان یکی از شب‌های اجرا به روی صحنه آمد و خطاب با حضار با صدای بلند گفت که بسیار خوشحالم و افتخارم این است که کاری که این دانشجویان در صحنه تئاتر کردند را سال‌هاست که دانشگاه الازهر نکرده و آن زدودن زنگار و غباررویی از چهره ابوذر به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین صحابه پیامبر(ص) بود.

وی ادامه داد: همچنین دکتر شریعتی درباره این اثر در کتاب «دو شهید» خود نیز اشاراتی داشته و در نشست‌های متعدد نیز درباره ابوذر صحبت کرده است و این آغاز آشنایی و دوستی عمیق من با یگانه استادم دکتر شریعتی بود.

چرا شریعتی را دوست دارم؟

بازیگر سریال امام علی(ع) با تاکید بر آنکه شریعتی استادی بود که من عاشقانه او را دوست داشته و دارم و هنوز از اندیشه‌های او بهره‌مند هستم گفت: به خاطر آنکه آن ایمان عمقی که به ما دانشجویان بخشید. درست به مثابه این ضرب‌المثل که به شیر اندرون و با جان به در رود! تاریخ تمدن و تاریخ اسلام را نزد وی در دانشگاه مشهد خواندیم. من و همسرم هر دو در کلاس درس او بودیم که بعد از اتمام تحصیلات با یکدیگر ازدواج کردیم. بسیار خوشحالم که در زندگی من چنین شخصی حضور داشته و در زمانی زیست می‌کردم که هم‌زمان با دوران زندگی دکتر شریعتی بود.

ارجمند گفت: دکتر شریعتی وقتی بحث بازگشت به خویش و پالایش منابع فرهنگی را مطرح کرد این مسئله در آن زمان بسیار دارای اهمیت بود. او به ما یاد داد که چگونه ایمان داشته باشیم و چگونه ایمان خود را نگه داریم. چگونه غم بخوریم و چگونه با غصه‌هایمان کنار بیاییم، یا چگونه شادی کنیم و چرا باید شادی کنیم؟ او شادی بی‌دوام و غصه بی‌خودی را از ما دور کرد و تاکید داشت اگر غم، ناراحتی و غصه‌ای با شماست باید دارای ارزش باشد. من همچنان محو اندیشه‌های او هستم و هنوز کسی نتوانسته است جای او و تفکرش را در ذهن و روح من بگیرد.

جالی خالی دکتر شریعتی در بدنه فرهنگی و دانشگاهی

بازیگر نقش مالک اشتر در سریال ماندگار امام علی(ع) با تاکید بر آنکه امروز در بدنه فرهنگی و دانشگاهی کشورمان جای خالی شخصی مانند دکتر شریعتی را به شدت احساس می کنیم خاطرنشان کرد: در دانشگاه‌ها و بین جوانان این خلا بیش از پیش به چشم می‌خورد. چراکه او مسلمانی با انصاف بود. او علی‌وار بود. اسلام را می‌شناخت و شناخت صحیحی از دین داشت و مسئله مهم‌تر آنکه او به روز بود.

وی ادامه داد: دکتر شریعتی این ظرافت، دانش و بینش را داشت که بن‌مایه‌های دین اسلام را با مفاهیم علمی، دینی و فلسفی دوران مدرن تطبیق دهد و همه این‌ها را در درس تاریخ تمدن به دانشجویان خود می آموخت.

تطبیق اسلام ناب محمدی در نگرش دکتر شریعتی

ارجمند با تاکید بر آنکه دکتر شریعتی وفاداری و شرافت را به شکل توامان در عرصه تدریس و فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی خود داشت تصریح کرد: او هیچ زمان از این نگاه و نگرش و جایگاهش میان عموم مردم سوءاستفاده نکرد. تأکیدی که مقام معظم رهبری درباره علوم انسانی در دانشگاه‌ها دارد را ما پیشتر در نگاه، منش و شیوه تدریس و علم‌آموزی دکتر شریعتی شاهد بودیم.

وی ادامه داد: دکتر شریعتی تأکید داشت که باید منابع فرهنگی مورد پالایش قرار گیرد و مواردی که باعث سوءاستفاده از نگرش‌های فرهنگی می شود را باید به کناری گذاشت. به بیان ساده‌تر مساله‌ای که بنیان‌گذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) از آن به‌عنوان اسلام ناب محمدی یاد می‌کرد همان نگرش دکتر شریعتی در مبانی فرهنگی بود.

منبع: ایرنا

72