جنجال همایونی

در گیرودار شیوع ویروس کرونا و تاثیرات فراوانی که روی جهان گذاشته است، احتمالا هیچ‌کس فکر نمی‌کرد در فوتبال ایران و درباره تاریخچه دو باشگاه بزرگ تهران ی و موسسان آن‌ها یک جنجال بزرگ درست شود. به‌هر‌حال در چنین وضعیتی که جان میلیون‌ها انسان در خطر است و ده‌ها هزار نفر در سراسر جهان جان‌شان را از دست داده‌اند، به نظر می‌رسد موضوع تاریخچه یک باشگاه اصلا اهمیتی نداشته باشد. اما تلویزیون زحمت تولید این جنجال را کشید و یکی از بزرگ‌ترین دعواهای آبی و قرمز را کلید زد. دعوایی که دیگر به طرفداران دو تیم و فضای مجازی محدود نمی‌شد. باورکردنی نبود اما پای بزرگ‌ترین و محترم‌ترین پیشکسوتان فوتبال ایران هم به این داستان باز شد.

این اتفاق در آخرین روزهای تعطیلات سال نو و در برنامه «نوروز فوتبالی» افتاد. در این برنامه آیتمی درباره تاسیس و تاریخچه دو باشگاه استقلال و پرسپولیس پخش شد. آن چیزی که این آیتم را جنجال‌برانگیز کرد، جملاتی درباره تیمسار پرویز خسروانی رئیس باشگاه تاج سابق (استقلال فعلی) و یکی از تاثیرگذارترین افراد تاریخ این باشگاه بود. مثلا آنجا که گفته شد: «موفقیت‌های سرخپوش‌ها دشمن‌های زیادی براشون ساخته بود. دشمن‌هایی مثل سرهنگ پرویز خسروانی. دشمنی که به بهونه عدم وجود زیرساخت‌های فوتبالی در ایران، در اعتراضی تند به آتابای، رئیس وقت فدراسیون فوتبال ایران، عبده را از باشگاه‌داری منصرف کرد!». پخش این جملات آرامش جامعه فوتبال را که از شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مسابقات لیگ ناشی می‌شد به هم زد و جنجالی باورنکردنی ساخت.

عصبانیت آبی‌ها؛ عذرخواهی مجری‌ها

اولین واکنش را به این ماجرا فرهاد مجیدی نشان داد. سرمربی استقلال در صفحه شخصی‌اش در اینستاگرام نوشت: «متأسفانه یکی از سختی‌های دوران قرنطینه تماشای برنامه نوروز فوتبالی است. بی‌دقت، نابلد و دارای مجریان آماتور. اگر در مورد قدمت استقلال و تاریخ باشگاه استقلال چیزی نمی‌دانید، هیچ ضرورتی ندارد که درباره‌اش بنویسید و برنامه بسازید. چیزی که پخش شد، بسیار بی‌ارزش، بدون سند و همراه با جهالت و نادانستگی بود و البته اهانت به تاریخ پرافتخار یک باشگاه بزرگ و مردمی؛ گرچه طبق معمول خطاها همیشه درباره استقلال رخ می‌دهد. تصحیح و پوزش، حداقل توقعی است که انتظارش را داریم.» کم‌کم فضای مجازی هم پر شد از جملات و توئیت‌هایی در این باره. هواداران عصبانی استقلال به برنامه نوروز فوتبالی حمله کردند و خواستار عذرخواهی آن‌ها بابت پخش این آیتم شدند. مجریان این برنامه البته کمی دیر تن به عذرخواهی دادند. تقریبا یک هفته بعد از پخش این آیتم و بعد از تماس تلفنی با علیرضا منصوریان بود که افشین عبداللهیان بالاخره در این باره صحبت کرد. او تقصیر را به گردن نویسنده آیتم انداخت و گفت: «نویسنده نباید به بخش‌هایی که تردیدهای تاریخی درباره‌اش وجود دارد، ورود می‌کرد تا عده‌ای از بینندگان ما مکدر شوند. واقعیت این است که ما هم از این متن بی‌خبر بودیم و حالا که آقای منصوریان با بزرگواری عذرخواهی می‌کند، ما هم با عذرخواهی کوچک نمی‌شویم و از بینندگان و به خصوص استقلالی‌هایی که ناخواسته باعث تکدر خاطرشان شدیم عذرخواهی می‌کنیم.»

اتهام باورنکردنی؛ پرسپولیسی‌های ساواکی

حمله به خسروانی در این آیتم تلویزیونی باعث ناراحتی بازیکنان قدیمی استقلال هم شد. حسن روشن در یک مصاحبه عجیب چیزهایی گفت که آتش جنجال را شعله‌ورتر کرد. او گفت: «یکی از مواردی که طی سال‌های اخیر توسط عده‌ای مطرح می‌شود، این است که تاج (استقلال) تیم درباری بود، اما پرسپولیس ساختاری مردمی داشت. ادعایی که اصلاً صحت ندارد، چون در تیم ما فقط مرحوم عزت جانملکی، شادروان غلامحسین مظلومی و علی‌آقای جباری شغل دولتی داشتند و بقیه ما یا شغل آزاد داشتیم یا بیکار بودیم؛ ولی پرسپولیسی‌ها به واسطه روابطی که مدیران آن‌ها داشتند، یا در وزارت امور خارجه بودند، یا کارمند سازمان برنامه و بودجه محسوب می‌شدند. چند نفر از بازیکنان پرسپولیس هم کارمند ساواک بودند! بله، کارمند ساواک بودند. البته شکنجه‌گر نبودند بلکه کارمند بودند.» روشن اگرچه اسمی از فرد خاصی نبرد اما ادعای عضویت پرسپولیسی‌ها در ساواک چیزی نبود که بشود به راحتی از آن گذشت. کمی بعد علی جباری دیگر پیشکسوت استقلال هم وارد گود شد. او گفت: «حسن اصلاً اهل دروغ گفتن نیست و بحث‌هایی را هم که در مورد ساواکی بودن چند بازیکن پرسپولیس قبل از انقلاب مطرح کرد، کاملاً درست است. تعدادی از بازیکنان پرسپولیس کارمند ساواک بودند و ما دقیقاً این مسئله را می‌دانیم. برخی از این افراد به رحمت خدا رفته‌اند و عده‌ای از آن‌ها نیز همچنان زنده هستند. اگر لازم باشد اسم بازیکنان ساواکی پرسپولیس را فاش می‌کنم و به مردم می‌گویم آن‌ها چه کسانی بودند.»

اتهام به اسطوره فقید پرسپولیس

تا این لحظه هیچ کس اسمی از بازیکنان ساواکی(!) پرسپولیس نبرده بود. اما کدی که در حرف‌های جباری وجود داشت (برخی از این افراد به رحمت خدا رفته‌اند) باعث شد نام همایون بهزادی اسطوره فقید پرسپولیس مطرح شود. بحث ارتباط بهزای با ساواک یک بار هم در اوایل انقلاب مطرح شده بود که خیلی زود رد شد. قابل پیش‌بینی بود که بیان چنین جملاتی از سوی پیشکسوتان استقلال، با واکنش پرسپولیسی‌ها مواجه شود. هواداران و برخی پیشکسوتان پرسپولیس با یادآوری هت‌تریک بهزادی در دربی تاریخی سال ۱۳۵۲ مدعی شدند که استقلالی‌ها از بهزادی کینه دارند و این حرف‌ها به خاطر ناراحتی هت‌تریک او در دربی تاریخی است. در این بین علی فرزند همایون بهزادی که از توهین‌ها و اتهامات عصبانی شده بود، مصاحبه تندی انجام داد و گفت: «عمو روشن! از هرکسی توقع می‌رفت، اما از شما نه! چطور می‌توانید درباره رفیق قدیمی و هم‌سفره خودتان این‌طور حرف بزنید؟ پدر من یک کارمند ساده اداره هشتم ضدجاسوسی بود که در ۱۷ سالگی او را استخدام کردند. یعنی زور پدر من به عنوان یک کارمند ساده به تیمسار خسروانی مالک تاج سابق می‌رسید؟ گر پدر من ساواکی بود، من هم می‌توانم با سند و مدرک ثابت کنم ۵، ۶ بازیکن استقلال هم توده‌ای و چریک فدایی بودند و اسامی آن‌ها را اعلام کنم.» محمود خوردبین هم از علی جباری خواست نام ساواکی‌های پرسپولیس را اعلام کند تا همه آن‌ها را بشناسند. اما بعد از همه این مصاحبه‌ها و اتهامات، حسن روشن حرف‌های کاملا متفاوتی زد. حرف‌هایی که مشخص بود به قصد آرام کردن اوضاع زده شده. او گفت: «همایون بهزادی دوست و استاد من بود و ما رابطه بسیار خوبی با هم داشتیم. من، همایون‌خان، آقای کلانی، مرحوم کاشانی و ... خیلی مواقع با هم بودیم و من در مصاحبه‌هایم هرگز اسمی از مرحوم بهزادی نیاوردم. فقط این را گفتم که تنها شغل اکثر بازیکنان استقلال همان فوتبال بازی کردن بود ولی بیشتر پرسپولیسی‌ها سر کار می‌رفتند. من فقط از علی عبده اسم بردم و اسم شخص دیگری را نیاوردم. چند هفته قبل از اینکه همایون بهزادی فوت کند، به عنوان تنها استقلالی به مراسم تولد ایشان دعوت شدم. ما ارتباطی بسیار خوب با هم داشتیم و باز هم می‌گویم که ایشان استاد من بود.»

ساواکی بودن یا سر کار رفتن؟!

فقط کافیست به تفاوت دو مصاحبه حسن روشن توجه کنید تا ماجرا دست‌تان بیاید. روشن در مصاحبه اولش به صراحت گفته بود: « چند نفر از بازیکنان پرسپولیس هم کارمند ساواک بودند.» اما در مصاحبه دوم گفته: «تنها شغل اکثر بازیکنان استقلال همان فوتبال بازی کردن بود ولی بیشتر پرسپولیسی‌ها سر کار می‌رفتند.» «کارمند ساواک بودن» با «سر کار رفتن» یکی است آقای روشن؟ مصاحبه اول روشن درست یک روز بعد از پخش آیتم جنجالی انجام شده و مشخص است که یک مصاحبه واکنشی بوده. خیلی قابل درک است که «سر کار رفتن فوتبالیست‌ها» موضوعی عادی بوده مگر این که «کار خاصی بوده» باشد! لابد آقای روشن هم منظور خاصی داشته که آن حرف‌ها را زده، چون سر کار رفتن فوتبالیست‌ها آنقدر هم موضوع مهمی نبوده که حسن روشن در مصاحبه‌اش به آن اشاره کند.

افتخارات همایونی

حسن روشن در مصاحبه آخرش اسم چند بازیکن قدیمی پرسپولیس را آورده و گفته منظورش اینها نبودند. حالا از این سوال که «پس منظور شما کدام بازیکن پرسپولیس بوده» می‌گذریم و به همایون بهزادی می‌پردازیم، چرا که اسم او بیشتر از همه در این ماجرا مطرح شده است. بهزادی سال ۱۳۹۴ و در ۷۴ سالگی درگذشت. او در ۱۵۵ بازی توانست ۸۳ گل برای این تیم بزند. برای تیم ملی هم ۳۵ بازی انجام داد و ۱۹ گل زد. یکی از مهم‌ترین گل‌های باشگاهی او گلش به کروزیرو برزیل در بازی افتتاحیه ورزشگاه آزادی است. هت‌تریک در دربی معروف ۶تایی‌ها و گل به بایرن مونیخ در بازی دوستانه منتخب تهران با این تیم، از دیگر افتخارات باشگاهی اوست. بهزادی در تیم ملی هم افتخارات بزرگی کسب کرد. او در سال ۱۳۴۷ با تیم ملی قهرمان بازی‌های آسیایی شد. بهزادی در بازی فینال گل تساوی ایران را به اسرائیل زد و بعد از آن تیم ملی به گل برتری و قهرمانی هم رسید. او با تیم ملی ۴ سال بعد مجددا به قهرمانی جام ملت‌های آسیا رسید.

منبع: روزنامه سازندگی

70