مرگ سفید مرجان‌ها

مهدی بلوکی در کارگاه تخصصی محیط زیست دریایی و نقش فعالان رسانه در تنویر افکار عمومی عنوان کرد: خلیج فارس را "دریای جوان" رو به زوال نامیده اند، چرا که بر اساس محاسبات Burt در سال ۲۰۱۴ حدود ۷۰ درصد از مساحت ۳ هزار و ۸۰۰ کیلومتری صخره مرجانی خلیج فارس از بین رفته اند که سه برابر بیشتر از استاندارد جهانی است.

وی ادامه داد: بیشترین رشد و تنوع مرجان های ایران در اعماق کمتر از ۱۰ متر بوده و در جزایر ایرانی خلیج فارس بیش از ۱۰۰ گونه مرجان سخت متعلق به ۳۵ جنس و ۱۰ خانواده شناسایی شده است.

این مسئول با اشاره به اهمیت اکوسیستم های مرجانی خلیج فارس گفت: آبسنگ های مرجانی خلیج فارس فرصتی استثنایی برای دانشمندان فراهم کرده است که می تواند به عنوان یک مدل برای سایر مرجان ها در دیگر مناطق دنیا باشد که وضعیت دمایی در آنها تا انتهای قرن جاری مشابه دمای فعلی خلیج فارس خواهد بود.

رئیس گروه اکولوژی دریا معاونت محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: مرجان های زنده مانده در شرایط آماری جدید فرصتی استثنایی برای گسترش مرجان های مقاوم تر در منطقه می باشد.

بلوکی اهمیت اکوسیستم های مرجانی را در زمین شناسی، تامین غذا و دارو برای جوامع انسانی، موج شکن طبیعی و کاهش انرژی امواج، مکان امنی برای تولید مثل، پرورش و تغذیه، کاهش میزان دی اکسید کربن موجود در جو دانست.

وی اظهار کرد: تنوع زیستی آبسنگ های مرجانی خلیج فارس در مقایسه با تنوع زیستی موجود در اقیانوس هند نسبتا کم است و این آبسنگ ها در معرض تغییرات زیاد دمای سطحی دریا (کمتر از ۱۶ درجه تا بیش از ۳۴ درجه)، شوری زیاد (از ۳۶ درصد تا بیش از ۴۲ درصد)، کدورت بالا، عمق کم، جزرومد شدید و تبخیر زیاد قرار دارند.

رئیس گروه اکولوژی دریا معاونت محیط زیست دریایی عنوان.کرد: مناطق مرجانی ایران شامل خارگ، خارگو، فارسی، عسلویه، خلیج نای بند، لاوان، شیدور، هندورابی، کیش، فارور، بنی قارور، سیری، ابوموسی، تنب کوچک، تنب بزرگ، هنگام، قشم، لارک، هرمز، و خلیج چابهار هستند.

این مقام مسئول با اشاره به نابودی مناطق مرجانی امارات به علت ساخت جزایر مصنوعی گفت: تقریبا تمام زیستگاه های دریایی بحرین به ارزش سالانه ۳ میلیارد دلار با افزایش روند توسعه و در سال ۲۰۰۰ نیز یک منطقه بزرگ مرجانی در شمال قطر به علت صنعتی شدن منطقه کاملا از بین رفت.

مهدی بلوکی تصریح کرد: در جزیره خارگ حدود ۱۳ مورد از فعالیت های انسانی از جمله عبور خطوط لوله نفت و گاز، ساخت و سازهای عظیم صنعتی و نفتی، آلودگی های نفتی، خشک کردن دریا به نفع ساحل، ساخت اسکله و بندر، ماهیگیری با قلاب و دام، صید بی مهرگان مانند میگو، حضور توریست و غواص، تاثیرات ناشی از لنگر، جمع آوری مرجان ها، آلودگی فاضلاب های صنعتی و شهری و خروجی آبشیرین کن زمینه های نابودی مرجان ها را کرده است.

وی افزود: همچنین در منطقه خارگو مواردی چون ماهیگیری با قلاب و دام، صید بی مهرگان مانند میگو، حضور توریست و غواص، تاثیرات ناشی از لنگر، جمع آوری مرجان ها، عبور خطوط لوله نفت و گاز، و ساخت اسکله و بندر موجبات از بین رفتن مرجان ها را فراهم کرده است.

رئیس گروه اکولوژی دریا عنوان کرد: در عسلویه نیز ماهیگیری با قلاب و دام، صید بی مهرگان، حضور توریست و غواص، تاثیرات ناشی از لنگر، جمع آوری مرجان ها، عبور خطوط لوله نفت و گاز، ساخت و سازهای عظیم صنعتی و نفتی، آلودگی نفتی، آلودگی فاضلاب های صنعتی، خروجی آبشیرین کن، خشک کردن دریا به نفع ساحل، ساخت اسکله و بندر، کدورت ناشی از فعالیت ساحلی مرجان ها را به ورطه نابودی کشانده است.

این مسئول با بیان اینکه عوامل تهدیدکننده اکوسیستم های مرجانی شامل دو بخش تهدیدات منطقه ای و جهانی است، اظهار کرد: برخی تهدیدات منطقه ای ناشی از فعالیت های انسانی شامل آلودگی ناشی از استخراج منابع نفت و گاز، جنگ های منطقه ای، آلودگی حمل و نقل دریایی عمدتا حاصل از تانکرهای نفتی، ساخت و سازهای ساحلی، خشک کردن دریا، ساخت اسکله و بندر، آلودگی فاضلاب های شهری و صنعتی، آلودگی دمایی حاصل از تاسیسات آبشیرین کن و کارخانجات، فعالیت های وابسته به صیادی شامل لنگر انداختن، تورهای ماهیگیری و طناب ها و سایر ادوات، بهره برداری بیش از اندازه از منابع زنده و صید بی رویه ماهیان و آبزیان بی مهره و جمع آوری مرجان ها اکوسیستم های مرجانی را مورد تهدید قرار داده اند.

بلوکی تهدیدات جهانی نابودی مرجان ها را نوسانات شدید دمای آب، پدیده های هواشناسی، زلزله، روانآب رودخانه ها، جزرومدهای شدید، سایر پدیده های طبیعی از قبیل بیماری، شوری بالا، تبخیر شدید منطقه، ماهیت نسبتا کم عمق آب، تبادل بسیار محدود آب خلیج فارس با اقیانوس هند عنوان کرد.

وی خاطرنشان کرد: در سال ۲۰۱۶ بیش از ۹۰ درصد مرجان ها در جزایر ایرانی در اعماق کمتر از ۵ متر به علت افزایش دما و سفید شدگی از بین رفتند.

رئیس گروه اکولوژی دریا معاونت محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: منطقه ای حدود ۱۰۰۰ هکتار از مناطق مرجانی ایران به صورت کامل و ۱۰۰ درصد از بین رفته اند؛ همچنین در عسلویه محدوده ای بیش از ۳۶۰ هکتار و در خارگ حدود ۱۵۰ هکتار. با در نظر گرفتن میزان پوشش مرجان ها در مناطق مختلف بیش از ۲۵۰۰۰۰۰ متر مربع از مناطق مرجانی ایران در واحد سطح به صورت کامل از بین رفته اند.

این مسئول بیان کرد: جریمه تخریب اکوسیستم های مرجانی ایران بیش از ۷۵۰ هزار میلیارد تومان است و خسارت مالی محاسبه شده بر اساس خدمات اقتصادی ارائه شده توسط اکوسیستم مرجانی خلیج فارس و دریای عمان سالانه حدود ۲۷ میلیارد تومان می باشد.

منبع: ایسنا

24