رمزگشایی از دخل و خرج کشور در آخرین سال قرن

لایحه بودجه 1988 هزار میلیارد تومانی سال 1399 روزگذشته تقدیم مجلس شد تا پس از طی مراحل پیش‌بینی شده به قانون تبدیل شود. برخلاف انتظارات اولیه از اینکه بودجه سال آینده با توجه به شرایط تحریمی و اقتصادی، انقباضی بسته شود، اما اعداد و ارقام کلان لایحه 99 نشان از بودجه‌ای انبساطی دارد که براساس اظهارات مسئولان دولتی رونق اقتصادی و حمایت از معیشت مردم را هدف قرار داده است.

برهمین اساس سقف کل بودجه با رشد 14 درصدی مواجه شده است و قرار است 48.2 هزار میلیارد تومان صادرات نفت داشته باشیم که با توجه به نرخ 50 تا 52 دلاری هر بشکه نفت می‌بایست روزانه بیش از 600 هزار بشکه نفت به فروش برسد. بودجه 1988 هزار میلیارد تومانی سال آینده از دو بخش بودجه عمومی و بودجه شرکت‌های دولتی، مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت و بانک‌ها تشکیل می‌شود. منابع بودجه عمومی دولت از لحاظ درآمدها و واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی و مصارف بودجه عمومی دولت از حیث هزینه‌ها و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی بالغ ۵۶۳ هزار میلیارد تومان است.به این ترتیب، منابع عمومی بالغ بر ۴۸۴ هزار میلیارد تومان است. درآمد اختصاصی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی نیز ۷۹ هزار میلیارد تومان منظور شده است. از سوی دیگر، بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت از لحاظ درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر 1483 هزار میلیارد تومان است.
سیاهه درآمدهای اصلی دولت
بررسی جزئیات لایحه بودجه ۹۹ حاکی از کاهش وابستگی به نفت با افزایش ۲۳ هزار میلیارد تومانی درآمدهای مالیاتی و افزایش ۴۵ هزار میلیارد تومانی واگذاری دارایی‌های دولتی است.
میزان درآمدهای نفتی در بودجه امسال ۱۰۵ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. اما دولت ۶۸ هزار میلیارد تومان تنها از دو محل درآمدهای مالیاتی و واگذاری اموال منقول و غیرمنقول افزایش درآمد در نظر گرفته است. در هر کدام از بخش‌های دیگر درآمدی نیز افزایش اتفاق افتاده است تا ضمن جبران کاهش منابع حاصل از فروش نفت، وابستگی بودجه به نفت به میزان قابل توجهی کم شود.
۴۸.۲ هزار میلیارد تومان درآمد نفتی
منابع حاصل از نفت و فرآورده‌های نفتی در کل درآمدهای دولت به میزان ۴۸ هزار و ۲۹۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده است. این در حالی است که در بودجه سال ۹۸، سهم این درآمدها ۱۵۳ هزار میلیارد تومان بود. بنابراین میزان درآمدهای نفتی در بودجه امسال حدود ۱۰۵ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. البته در اصلاحاتی که درنیمه امسال برای بودجه با کاهش سقف فروش نفت به 300 هزار بشکه رخ داد، درآمدهای نفتی به 61 هزار میلیارد تومان کاهش یافت.
۱۹۵ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی
سهم درآمدهای مالیاتی در بودجه سال آینده، بیش از ۱۹۵ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده‌ که حدود ۲۳ هزار میلیارد تومان بیشتر از رقم مصوب امسال است. در بودجه ۹۸، سهم درآمدهای مالیاتی حدود ۱۷۲ هزار میلیارد تومان مصوب شده بود که طی ۸ ماه نخست امسال، حدود ۸۹ هزار میلیارد تومان آن محقق شد.
۴۹.۵ هزار میلیارد تومان، درآمد حاصل از فروش و واگذاری اموال
دولت برای سال آینده، ۴۹ هزار و ۵۴۵ میلیارد و ۸۹۹ میلیون تومان درآمد از فروش و واگذاری اموال منقول و غیرمنقول پیش‌بینی کرده است. این رقم حدود هزار و ۲۴۷ میلیارد تومان بیشتر از درآمدهای نفتی بودجه است. در بودجه سال ۹۸ منابع حاصل از فروش و واگذاری اموال منقول و غیرمنقول تنها ۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بود. بنابراین در بودجه امسال، دولت درآمد خود از واگذاری اموالش را بیش از ۴۵ هزار میلیارد تومان افزایش داده است.
۳۰ هزار میلیارد تومان، درآمد حاصل از مالکیت دولت
درآمدهای حاصل از مالکیت دولت برای سال ۹۹ با افزایش بیش از ۵ هزار میلیارد تومان نسبت به سال گذشته، ۳۰ هزار و ۵۰۸ میلیارد و ۶۴۵ میلیون تومان در نظر گرفته شده است. این منبع درآمدی در بودجه سال ۹۸، ۲۵ هزار و ۲۶۰میلیارد تومان بود.
توزیع 73.8 هزار میلیارد تومان یارانه میان مردم
براساس تبصره ۱۴ لایحه بودجه سال ۱۳۹۹، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است نسبت به شناسایی و حذف سه دهک بالای درآمدی از فهرست یارانه بگیران اقدام کند. در تبصره هدفمندی یارانه‌ها در سال آینده مجموع ۲۵۰ هزار میلیارد تومان یارانه پیش‌بینی شده که در بخش‌های مختلف توزیع خواهد شد. این درحالی است که برای توزیع یارانه نقدی و غیرنقدی رقم ۴۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان تعیین شده که در قیاس با سال‌جاری تفاوت چندانی ندارد. همچنین ۳۱ هزار میلیارد تومان برای طرح حمایت معیشت خانوارها پیش‌بینی شده که همان طرحی است که اخیراً با اجرای سهمیه‌بندی بنزین واریز می‌شود. طرح حمایت معیشتی خانوار حدود ۶۰ میلیون نفر را در بر می‌گیرد.
دولت ۱۱۳ هزار میلیارد تومان برای حقوق کارمندان کنار گذاشت
کل اعتبار درنظر گرفته شده برای حقوق و مزایای کارکنان 113 هزارمیلیارد تومان لحاظ شده است. همچنین 130 هزار میلیارد تومان نیز برای رفاه اجتماعی در نظر گرفته شده است.
مالیات ارزش افزوده ۶۵ هزار میلیارد تومان
بر اساس قسمت درآمدهای مالیاتی لایحه بودجه ۹۹، سال آینده ۶۵ هزار میلیارد تومان مالیات ارزش افزوده وصول خواهد شد و با احتساب مالیات ۲۰ درصدی فروش بنزین ۵۷۰۰ میلیارد تومان درآمد کسب خواهد شد.
تعیین سقف ۳۰ میلیارد دلاری برای استفاده از فاینانس
سقف تسهیلات تأمین مالی خارجی (فاینانس) برای طرح‌های دولتی و غیردولتی در لایحه بودجه ۹۹ به همراه باقی‌مانده سـهمیه سال‌های قبل، معادل ریالی ۳۰ میلیارد دلار تعیین شد.
سقف معافیت مالیاتی حقوق بگیران 3 میلیون تومان در ماه
سقف معافیت مالیاتی حقوق بگیران در لایحه بودجه سال 99 کل کشور 36 میلیون تومان تعیین شد. همچنین مشابه سال‌جاری، مالیات پلکانی مشمول کارانه پزشکان هم شد.
تأکید لایحه بودجه 99 بر استفاده پزشکان از کارتخوان
مطابق لایحه بودجه 99، پزشکان مجدداً موظف به استفاده از دستگاه کارتخوان شدند و مقرر شد 10 درصد حق‌الزحمه پزشکان به‌عنوان مالیات علی‌الحساب پرداخت شود.
وام ازدواج همان 30 میلیون تومان
براساس لایحه بودجه 99، رقم وام ازدواج در سال آینده 30 میلیون تومان تعیین شد.بنابراین رقم وام ازدواج در سال آینده مشابه سال‌جاری باقی ماند.
زائران اربعین 99 از پرداخت عوارض خروج معاف شدند
طبق تبصره 11 لایحه بودجه 99 کشور زائران اربعین از پرداخت عوارض خروج معاف شدند. در لایحه بودجه ۹۹، عوارض خروج برای هر نفر ۲۶۴ هزار تومان تعیین شده ضمن اینکه عوارض خروج زائرین حج تمتع و عمره ۱۳۲ هزار تومان لحاظ شده است.گفتنی است، ارقام تعیین شده برای سفر دوم به میزان 50 درصد و سفرهای سوم و بیشتر به میزان 100 درصد افزایش خواهد یافت.
10 درصد افزایش عوارض واردات لوازم آرایشی به بیماران
براساس تصمیم دولت در لایحه بودجه سال 99 از محل افزایش 10 درصدی عوارض گمرکی و سود بازرگانی واردات لوازم آرایشی برای معالجه بیماران اوتیسم، بال پروانه‌ای و دیگر بیماری‌های هزینه می‌شود.
سهم صندوق توسعه ملی از درآمد نفت و گاز 20 درصد
بر اساس لایحه بودجه 99 کل کشور، سهم صندوق توسعه ملی از منابع حاصل از صادرات نفت و میعانات گازی و خالص صادرات گاز در سال آینده 20 درصد تعیین می‌شود.
اختصاص منابع به طرح ملی مسکن در لایحه بودجه ۹۹
لایحه بودجه سال ۹۹ کل کشور، وزارت راه و شهرسازی را مکلف کرده تا در سقف ۱۵۰۰ میلیارد تومان، به طرح‌های نوسازی بافت فرسوده و طرح ملی مسکن و مسکن مهر اعتبار اختصاص دهد.
دریافت 20 تومان به ازای هر متر مکعب برای آب‌رسانی روستایی
وزارت نیرو بر اساس لایحه بودجه سال 99 علاوه بر دریافت نرخ آب بهای شهری، به ازای هر مترمکعب فروش آب، مبلغ ٢٠٠ ریال از مشترکان آب جهت آبرسانی شرب روستایی دریافت می‌کند.
سیگاری‌ها سال آینده 800 میلیارد تومان مالیات می‌دهند
درآمد دولت از مالیات بر فروش سیگار در سال آینده 800 میلیارد تومان پیش‌بینی شد. در بخش مالیات بر مصرف سیگار نیز مبلغ ۲ هزار میلیارد تومان (۲۰.۰۱۴.۵۰۰ ریال) پیش‌بینی شده است.
مالیات انتقال خودرو
مالیات بر نقل و انتقال اتومبیل در سال آینده 1322 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است و نیز مالیات بر شماره‌گذاری خودرو 700 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.
مالیات بر واردات 20 هزار میلیارد تومان
بر اساس لایحه بودجه 98 در سال آینده درآمد ناشی از مالیات بر واردات 20 هزار و 870 میلیارد تومان خواهد بود.
بهای آب مصرفی دستگاه‌های اجرایی معادل قیمت تمام شده
به منظور فرهنگسازی و مدیریت مصرف آب شرکت‌های تابعه و وابسته به وزارت نیرو مکلفند تعرفه بهای آب مصرفی کلیه دستگاه‌های اجرایی را معادل قیمت تمام شده دریافت کنند.
مالیات کارکنان بخش خصوصی 31 درصد و کارکنان عمومی 6 درصد رشد کرد
در لایحه بودجه سال آینده مالیات کارکنان بخش خصوصی حدود 31 درصد و بخش عمومی 5.8 درصد رشد کرده است همچنین مالیات مشاغل 50 درصد افزایش دارد.
درآمد ۴۵۰۰ میلیارد تومانی دولت از جرایم رانندگی
در لایحه بودجه ۹۹ دولت در بخش جرایم رانندگی درآمد ۴۵۰۰ میلیارد تومانی برای خود در نظر گرفته است.
کارمندان برای گرفتن حقوق باید در سامانه «کارمند ایران» ثبت‌نام کنند
طبق لایحه بودجه ۹۹، تمام اطلاعات کارکنان دولت باید در سامانه «کارمند ایران» ثبت یا بروزرسانی شود و تخصیص اعتبار حقوق کارکنان از تیر ۹۹ صرفاً بر اساس این اطلاعات خواهد بود.
مالیات نهادهای انقلابی ۱۶.۶ میلیارد تومان
درآمد حاصل از مالیات نهادها و بنیادهای انقلاب اسلامی برای سال آینده، ۱۶ میلیارد و ۶۶۶ میلیون تومان پیش‌بینی شده است.
یارانه خرید تضمینی گندم و نان ۲ برابر
یارانه خرید تضمینی گندم و نان، در لایحه بودجه سال ۹۹ کل کشور، معادل ۱۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان از محل منابع هدفمندی یارانه‌ها پیش‌بینی کرده تعیین شده که در مقایسه با سال قبل دو برابر افزایش یافته است.
پروژه‌های عمرانی نیمه‌تمام واگذار می‌شود
لایحه بودجه سال ۹۹ کل کشور، امکان واگذاری پروژه‌های عمرانی نیمه تمام به بخش‌های خصوصی و تعاونی را فراهم کرده است.
۱۶۵۰ میلیارد تومان برای پرداخت خسارت به کشاورزان
هزار و ۶۵۰ میلیارد تومان به منظور پرداخت خسارت کشاورزان، از سوی دولت به صندوق بیمه محصولات کشاورزی پرداخت خواهد شد.

منبع: ایران

38