دو پیشنهاد سعید لیلاز به دولت قبل از افزایش قیمت بنزین/ یارانه حمایتی یا کوپن بدهیم

پایگاه خبری خبر فوری (khabarfoori.com)

سعید لیلاز در برنامه تلویزیونی «پرونده ویژه» در خصوص نظام سهمیه‌بندی بنزین، اظهار داشت: برای افزایش قیمت بنزین بنده از قبل پیشنهاداتی را به دولت ارائه کرده بودم و این پیشنهاد، مبنای نظری داشت.

به اعتقاد وی، در شرایط فعلی ما باید همه امور اقتصادی را ذیل تحریم‌ها آمریکا تعریف کنیم. ما باید از دهک‌های پایین جامعه که کم‌ترین درآمدها را دارند؛ به گونه‌ای حمایت کنیم که امواج تورمی حاصل از تحریم‌ها حفظ شوند.

مهم‌ترین بخش از اظهارات سعید لیلاز، کارشناس اقتصادی را در ادامه می‌خوانید:

* به دولت پیشنهاد دادم به ازای افزایش قیمت حامل‌های انرژی، به مردم یارانه حمایتی بدهیم و نیز بین دهک‌های پایین کوپن کالای اساسی توزیع کنیم. با این کار حتی می‌توانیم مردم را تحت پوشش خدمات درمانی قرار دهیم و وضعیت حمل‌ونقل عمومی را بهبود ببخشیم. البته ممکن است هزار راهکار دیگر هم وجود داشته باشد، ولی آنچه مهم است، حمایت از مردم است.

* کسری بودجه دولت ریشه در سایر مسائل دارد و با افزایش قیمت حامل‌های انرژی قابل حل نیست؛ البته میزان کسری بودجه ما نیز آنقدر نگران‌کننده نیست. ما الان حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داریم که این مقدار نسبت به GDP کشور حدود ۳ درصد است. این عدد در عربستان ۷ درصد است و در اتحادیه اروپا ۵ درصد. ولی ما در این شرایط تحریمی این عدد را روی ۳ درصد نگه داشتیم که نسبت به مابقی کشورها وضع بدی نداریم.

* ما مجبوریم که از ۳ الی ۴ دهک پایین جامعه نه‌تنها حمایت کنیم بلکه یک فضای ایمن اقتصادی برای آنها ایجاد کنیم، ولی منابع نداریم. در اینجا چند راهکار وجود دارد؛ یا اینکه خلق پول کنیم که آثار تورمی دارد یا اینکه به بوجه جاری دولت دست بزنیم یا بودجه نظامی را کم کنیم که هیچ‌کدام از این کارها به صلاح کشور نیست. پس به این نتیجه رسیدیم که باید قیمت حامل‌های انرژی واقعی‌تر شود.

* من با شوک درمانی قیمت بنزین مخالف بودم. ساختار اجتماعی ایران شکننده است و باید اصلاحات اقتصادی تدریجی صورت گیرد. در واقع شاکله کلی طرح گریزناپذیر بود، ولی در بحث اجرا دولت می‌توانست خیلی پخته‌تر عمل کند. سال ۸۹ وقتی اولین‌بار طرح سهمیه‌بندی بنزین انجام شد، ضریب جینی کاهش یافت. پس توجه داشته باشید که این اقدام دولت باعث کاهش فاصله طبقاتی می‌شود.

* متاسفانه نباید جلوی اصلاحات قیمتی را برای ۴-۵ سال می‌گرفتیم تا قیمت بنزین مثل فنر بالا نرود. در این زمینه حتی اقناع افکارعمومی نیز انجام نشد. ولی این اقدام دولت هم اقدام درستی بود، زیرا اگر این جراحی را عقب می‌انداختیم، قطعا در سال‌های بعدی عمیق‌تر می‌شد.

* برای طرح سهمیه‌بندی بنزین ملاحظات اجرایی رعایت نشد. در اطلاع‌رسانی کار باید بهتر از این انجام می‌شد. البته اعتراضات مردم ربطی به اطلاع‌رسانی نداشت، چون در سال ۸۶ هم که کار تبلیغاتی شد، باز هم میزان خسارات بالا بود. یعنی این اعتراضاتی که مردم انجام دادند، ربطی به بنزین نداشت، بلکه به خاطر بی‌اعتمادی به دولت صورت گرفت.

* افزایش قیمت بنزین باعث تورم نمی‌شود، زیرا عامل افزایش تورم رشد نقدینگی است. ما در سال ۹۷، ۵۳ درصد تورم داشتیم؛ در حالی که به بنزین دست نزدیم. ولی افزایش قیمت بنزین منجر به تورم انتظاری خواهد شد که بعد از مدتی این اثرات تورمی هم از بین می‌رود.