زنگ خطر اختلالات خواب

یکی از جریان های طبیعی بدن، خواب است. اختلالات خواب برای شخص مشکلات عملکردی و روانی را در پی خواهد داشت. در سنین مختلف اختلالات خواب امکان پذیر بوده، اختلالات خواب در کودکان نیز مشاهده شده اما سالمندان و افراد مسن بیشتر با مشکلات عدم دستیابی به خواب راحت مواجه هستند.

در کشور ما عموم مردم آگاهی کمی در مورد مشکلات اختلالات خواب دارند. شیوع این بیماری مسبب بسیاری از تصادفات رانندگی و حتی مرگ و میر افراد است. به منظور بررسی میزان مصرف کافئین و داروهای فرد که کاهنده یا افزاینده خواب هستند، پرستار سالمند در منزل میتواند با یادداشت برداری روزانه موارد آشفتگی های خلقی، بیماریها و آگاهی از دلایل بروز اختلالات خواب در تعیین برنامه خواب مناسب سالمند توسط پزشک مفید باشد.

انواع اختلال خواب در 4 دسته
نوع 1: بی خوابی ابتدایی که فرد بیش از نیم ساعت در رختخواب بوده اما نخوابد.

نوع2: خواب بی تداوم است طوریکه در طول خواب فرد مکرر بیدار شود.

نوع3: بیداری پیش از زمان درنظر گرفته شده توسط فرد.

نوع4: کسلی و عدم هوشیاری مناسب بعد از بیداری می باشد.

برخی دیگر از انواع و دسته بندی متفاوت اختلالات خواب:

· حمله خواب (نارکولپسى)

· نشانگان خوردن شبانه

· خواب پریشی

· نشانگان پای بی قرار

· بی خوابی

· عدم توانایی در خوابیدن یا حفظ خواب ( اینسومنیا یا بی خوابی )

· وقفه تنفسی در خواب یا توقف تنفس هنگام خواب

مثالهایی از اختلالات خواب در افراد: افزایش مشکلات تنفسی هنگام خواب بویژه در آقایان دارد که نشانه ی آن خروپف و نوع4 است. استرس های شغلی مشکلات قبل از خواب را بوجود آورده و افسردگی باعث بروز نوع3 این اختلال شده، مسبب نوع2 اختلالات خواب ابتلا به بیماریهایی چون دیابت، پروستات حجیم، همچنین تکرر ادرار (نوکتوریا)، حساسیت ها و دردهای مزمن و محیط خواب ناسالم نیز در عدم خواب راحت تاثیر گذار است.

نشانه‌های اختلال خواب

1. دیدن خواب‌های نزدیک به واقعیت و ترسناک

2. مشاهده خواب های عوامل تهدید کننده شما

3. خواب‌هایی که شما را مکرر بیدار کرده و مانع خواب مجدد شده

4. احساس اضطراب، ترس، خشم، خجالت یا نفرت بعد از بیداری

5. تعریق و تپش قلب سریع طوریکه نمی‌توانید از رختخواب بیرون روید

6. حس ناراحتی و خواب‌آلودگی در طول روز

7. هنگام کار، مطالعه یا تماشای تلویزیون احساس ناراحتی دارید

8. عدم تمرکز در همه‌ی کارها

9. شکایت مرتب اطرافیانتان از خستگی شما

10. انجام کارها را به آهستگی

11. دشواری کنترل احساسات برایتان

12. نیاز همیشگی به نوشیدن قهوه برای آرامش

علل بی خوابی در سنین بالا
افزایش سن افراد در کنار وجود مشغله ها و بهم ریختگی چرخه خواب آنها در سنین بالا و سالمندی همواره تاثیرگذار است. اما در این سنین برخی از پرخوابی یا کم خوابی از جمله اختلالات خواب شکایت می کنند که در ادامه به این موارد خواهیم پرداخت.

اختلالات خواب سالمندان
سلامت سالمندان با خواب مناسب و کافی در ارتباط است چراکه اختلالات خواب سالمندان منجر به بروز اختلالات جسمی و روانی در آنها خواهد شد. پزشکان متخصص با توجه به شاخص های کمی و کیفی خواب سالمندان، به برخی از بیماریهای مغز و اعصاب و روان پی برده و درنتیجه درمان سریعتر انجام می شود.

علل پرخوابی سالمندان
فرد مسن شاکی از پرخوابی خویش است. از شواهد پرخوابی مصرف برخی داروهای مرتبط با بیماریهای دوران سالمندی بوده که برای رفع آن می توان با پزشک مربوطه در میان گذاشت.

آپنه هنگام خواب به وقفه‌های موقت تنفسی هنگام خواب می گویند که اغلب راه هوایی را موقتی مسدود می کند. آپنه هنگام خواب در چه افرادی مشاهده می شود؟ افراد مسن دارای گردن کوتاه با اضافه وزن که بدخوابی داشته و سابقه خروپف و فشارخون کنترل‌نشده هستند.

انجام تست خواب عارضه‌ی آپنه (مقاومت راه‌های هوایی و قطع تنفس هنگام خواب) مشخص می کند. نوع انسدادی آپنه در این افراد باعث قطع تنفس در هنگام خواب شده که در نتیجه اکسیژن خون کاهش می یابد. با کاهش اکسیژن خون، مغز چندین بار برانگیخته و هوشیار شده و نمیگذارد فرد به خواب عمیق رود. چراکه به خواب عمیق رفتن امکان بیدار نشدن را خواهد داشت. بنابراین مغز باعث شده فرد وارد خواب عمیق نشده و همواره در خواب سبک باقی بماند.

اختلالات خواب در کودکان
گاهی کودکان دچار اختلال در خواب خود می شوند که شما والدین یا پرستار کودک در منزل می بایست نشانه های اختلال خواب در کودک را جدی بگیرید. اختلالات خواب در کودکان بیشتر ناشی از ناکافی بودن خواب کودکان در سنین مختلف است.

انواع اختلالات خواب در کودکان
انواع اختلالات خواب در کودکان شامل بی خوابی، پرخوابی، اختلالات تنفسی وابسته به خواب، دندان قروچه، کابوس و هراس شبانه واختلال شب‌گردی است.

روانشناسان بر این باورند که برخی از این اختلالات خواب ناشی از عوامل استرس زای محیطی و مشکلات روانی، ژنتیکی، بیماریهای جسمی می باشد. اما باید در نظر داشت که سیکل خواب کودکان در سنین رشدی متفاوت می باشد و اکثر اختلال های خواب به این موضوع نیز بر میگردد.

- نوزادان روزانه خواب بسیار خواهند داشت اما گاهی بی خوابی و بی قراری نوزاد از عدم کافی بودن شناخت مادر در نحوه شیردهی می باشد. یا حتی نظافت وی می تواند دلیلی دیگر باشد.

- در کودکان بزرگتر استرس های روزانه در آنها منجر به کابوس های شبانه می شود.

71