لوبلوگ: قدرت نرم روسیه به یمن رسید/ مسکو حامی شورای انتقالی جنوب

جاناتان وینتون-هاروی، در مقاله‌ای برای سایت لوبلوگ نوشت که مداخله نظامی روسیه در سوریه در سال ۲۰۱۵ در بازی قدرت در خاورمیانه و شمال آفریقا تأثیر گذاشته است. مسکو همواره به موضع بی‌طرفی در نزاع‌های منطقه‌ای پایبند بوده و با تمامی طرف‌ها مذاکره می‌کند و در نهایت به برگ برنده‌ای برای نفوذ نزد تمامی طرف‌ها دست می‌یابد مثل همان کاری که اکنون در یمن انجام می‌دهد.

زمانی که روسیه حضور خود را در منطقه گسترش می‌دهد احتمالا به افزایش مداخله‌اش در یمن منجر شده و خود را به عنوان یک بازیگر مهم در سیاست این کشور نشان خواهد داد. در همین راستا درگیری‌های اخیر میان گروه‌های جدایی طلب جنوب و دولت مستعفی یمن از نظر بین‌المللی در را به روی روسیه باز کرده تا نقش خود را تقویت کند. در سایه نبود رهبری آمریکا و گروه‌های دیگر برای حمایت از مذاکرات مشروع روسیه خود را در مقابل وضعیتی می‌بیند تا به نقش محوری بپردازد مخصوصا اینکه تنها طرفی است که روابط خوبی را با طرف‌های درگیر حفظ می‌کند.

مارک کاتس، سخنران امور حکومت و سیاست در دانشگاه جورج میسون می‌گوید: مسکو می‌تواند با شورای انتقالی جنوب فعالیت کند. جنوب یمن تحت حکومت نظام مارکسیستی تأییدکننده شوروی از زمان استقلال یمن از انگلیس در سال ۱۹۶۷ تا پایان جنگ سرد بود.

طی جنگ داخلی که مارس ۲۰۱۵ رخ داد روسیه خارج از صحنه باقی مانده و روابط خوب خود را با تمامی طرف‌ها حفظ کرده است بدون اینکه موضع واضحی نسبت به طرف‌های درگیر داشته باشد.

به گفته پیتر سالزبری از گروه بین‌المللی بحران‌ و متخصص امور یمن، روسیه بازیگر واضح و فعال در یمن در طول دوره جنگ بوده است. سفارت روسیه در صنعا تا زمان کشته شدن علی عبدالله صالح، رئیس‌جمهوری سابق یمن در سال ۲۰۱۷ از نمایندگان انصارالله و شورای انتقالی جنوب استقبال می‌کرد اما تأکید می‌کرد که به دولت "مشروع" عبدربه منصورهادی احترام می‌گذارد. روسیه از سال میلادی گذشته به یمن توجه زیادی داشته است.

واسیلی نبنزیا، نماینده دائم روسیه در سازمان ملل اعلام کرد که مسکو به حمایت از تلاش‌های مسالمت‌آمیزی که سازمان ملل بر آن نظارت دارد مرتبط است. آوریل عیدروس الزبیدی، رئیس شورای انتقالی جنوب یمن به دعوت مسؤولان روسی به مسکو سفر و ادعا کرد که توافقی درباره حل سیاسی وجود دارد.

روسیه هنوز در یمن دست به هیچ اقدامی نزده است و به دنبال راه‌هایی برای مذاکره با جدایی‌طلبان است. کاتس می‌گوید: به نظر می‌رسد ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه به دنبال بازپس‌گیری آن چیزی است که اتحاد شوروی از دست داده است. کاتس می‌گوید که شورای انتقالی جنوب یمن آماده همکاری با مسکو است و این به روسیه امکان فعالیت را می‌دهد.

شورای انتقالی جنوب توانست موضع خود را در جنوب به عنوان یک نیروی حاکم تقویت کند و بر نیروهای وابسته به دولت مستعفی یمن چیره شود. برای همین این شورا توانست بر عدن سیطره یابد و عبدربه منصور هادی را شکست دهد. روسیه احتمالا وارد مذاکراتی با شورای انتقالی جنوب برای ارائه حمایت باشد. کاتس می‌گوید چنین اقدامی احتمالا قدرت نرم روسیه در منطقه را تقویت می‌کند.

وی گفت: با ایجاد پایگاه‌های نظامی در طول دریای سرخ از سوی کشورهای دیگر جای تعجب دارد که روسیه حتی یک پایگاه را ایجاد نکرده است. چه بسا جنوب یمن به روسیه فرصتی برای ایجاد پایگاه به مسکو داده باشد.

مسکو معتقد است که اگر منصور هادی پایتخت دوم خود را از دست بدهد تأثیر خود را از دست داده است و دیگر برای خدمت به منافعش در منطقه مناسب نیست. اگر مسکو بتواند نقش ایجادکننده صلح در یمن را ایفا کند آزادی مداخله در امور یمن و تقویت تأثیر آن در دریای سرخ و شاخ آفریقا را خواهد داشت.

این نویسنده به نقش امارات اشاره می‌کند که توافقی در منافع میان روسیه و امارات وجود دارد. کاتس می‌گوید: به نظر می‌رسد روسیه و امارات منافع متقابلی در جنوب یمن دارند همانطور که در مناطق دیگر خاورمیانه این مساله وجود دارد.

در لیبی، روسیه و امارات زمینه مشترکی برای حمایت از خلیفه حفتر، فرمانده ارتش ملی لیبی و نیروهایش یافتند.

در سوریه، امارات سال گذشته سفارتش را در دمشق بازگشایی کرد. ابوظبی در موضعش نسبت به روسیه و ایران و اتهامات عربستان و آمریکا درباره حمله به نفتکش‌ها در خلیج عمان بی‌طرفانه عمل کرده و امارات روابطش را با روسیه تقویت کرده است. عبدالله بن زاید، وزیر خارجه امارات با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه دیدار کرد و درباره مسائل یمن و همکاری میان دو کشور بحث و گفت‌وگو کرد.

در زمانی که روسیه روابطی را با عربستان، امارات و شورای انتقالی و عبدربه منصور هادی دارد دعوتنامه‌ای را از انصارالله دریافت کرده تا به عنوان یک میانجیگر در یمن عمل کند و همین مساله راه را به روی مسکو برای ایفای یک نقش مهم در پرونده یمن و تقویت جایگاهش در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی هموار می‌کند.

منبع: ایسنا

15