شکم پاره‌پاره، تجاوز، قتل و آتش؛ پایان زندگی برخی خبرنگاران افشاگر / پرونده‌های جنایتی که هنوز مهر پایان ندارند

به گزارش خبر فوری ، 17 مرداد مصادف با روز خبرنگار است. این روز به مناسبت شهادت محمود صارمی (خبرنگار ایرنا در مزار شریف افغانستان) به دست طالبان به این نام مزین شده است.

محمود صارمی (تولد ۱۳۴۷ بروجرد - درگذشته ۱۷ مرداد ۱۳۷۷مزارشریف) خبرنگار ایرانی و مسئول دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران در مزارشریف افغانستان بود که در سال ۱۳۷۷ در جریان کشتار دیپلمات‌های ایرانی در مزارشریف کشته شد.

صارمی به همراه ۸ نفر از کارکنان سرکنسولگری ایران در این شهر توسط عوامل گروه طالبان کشته شدند. تا مدت‌ها از سرنوشت این ۹ نفر گزارشی منتشر نشد، تا این که پیکرهای آنان در یک گور جمعی در خرابه‌های پشت کنسولگری به دست آمد. پیکر آنان ۲۲ شهریور ۱۳۷۷ به تهران منتقل و به خاک سپرده شد.

آخرین پیام محمود صارمی به ایران که ضبط شد بدین قرار بود: "مزار شریف سقوط کرد. هفدهم مرداد ماه ۱۳۷۷، اینجا محل کنسولگری ایران در مزار شریف است، من محمود صارمی خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران هستم، گروه طالبان چند ساعت پیش وارد مزار شریف شدند. خبر فوری، فوری .مزار شریف به دست طالبان سقوط کرد، عده‌ای از افراد طالبان در محوطه کنسولگری دیده می‌شوند به من بگویید که چه وظیفه‌ای ..."

محمود صارمی تنها خبرنگاری نبوده است که توسط گروه‌های مختلف تروریستی یا مافیای ثروت و قدرت کشته شده‌اند. در ایران و جهان خبرنگاران بسیاری بوده اند که حین ماموریت یا هنگام افشای برخی حقایق کشته شده اند. چه بسیار خبرنگاران و روزنامه نگارانی که در هیلمند و کابل، حلب و دیرالزور، موصل یا آفریقا شهید شده و جسدشان هیچگاه به وطنشان بازنگشته است.

علاوه بر گروه‌های تروریستی، بسیاری از خبرنگاران و روزنامه‌نگاران توسط مافیای قدرت و ثروت و یا سیاستمدارانی که آن خبرنگار را مانع پیشبرد اهدافشان می‌دیدند، از بین رفته‌اند.

در این گزارش به برخی از مهم‌ترین روزنامه نگاران و خبرنگارانی که به علت مقاله ها و گزارش‌های افشاگرانه شان توسط مافیا یا گروه‌های سیاسی کشته شده‌اند، اشاره می‌کنیم.

صوراسرافیل؛ وقتی شاه قاجار شکم روزنامه نگار را پاره کرد

میرزا جهانگیرخان معروف به جهانگیرخان صور اسرافیل روزنامه‌نگار دوره مشروطیت ایران بود. میرزا جهانگیر خان در دوران مشروطه در انجمن‌های سری (انجمن باغ میکده) و مجامع ایرانیان راه یافت و با سرمایه میرزا قاسم خان تبریزی و همکاری میرزا علی‌اکبر خان قزوینی (دهخدا) روزنامه‌ای به نام صوراسرافیل چاپ کرد. روزنامه ای که به نماد مشروطه تبدیل شد و با مقاله های تندش مردم را به ایستادگی در مقابل استبداد شاهان تشویق می‌کرد.

پس از به توپ بسته شدن مجلس توسط محمد علی شاه و دستگیری مشروطه خواهان، صور اسرافیل هم محبوس شد. قبل از آن، نام میرزا جهانگیرخان صور اسرافیل به همراه سید جمال الدین واعظ، ملک‌المتکلمین و سید محمدرضا مساوات در فهرست هشت نفری بود که محمدعلی شاه پیش از به توپ بستن مجلس، درخواست تبعید آن‌ها را از ایران کرده بود، که البته در آن زمان با ایستادگی مجلس روبه‌رو شد.

شاه که کینه عجیبی از مقالات صوراسرافیل به دل داشت پس از به توپ بستن مجلس، صوراسرافیل را دستگیر کرده و دستور به قتلش داد. میرزا جهانگیر در روز چهارشنبه ۲ تیر/۲۴ جمای الاولی ۱۳۲۶ به همراه ملک‌المتکلمین و قاضی ارداقی در باغ‌شاه پس از شکنجه در برابر محمدعلی شاه کشته شد.

مشهور است که صوراسرافیل را به طرز وحشیانه ای کشته‌اند، به طوری که شکمش را با چاقو پاره کرده و به بیرون ریخته‌اند.

محمد مسعود؛ قتل یک روزنامه نگار چپ که هنوز هم پیچیده ترین معمای تاریخ معاصر است

محمد مسعود با نام مستعار «م. دهاتی» (متولد ۱۲۸۰، قم - درگذشت ۱۳۲۶، تهران) روزنامه‌نگار و رمان‌نویس ایرانی و مدیر نشریه مرد امروز بود. وی که فارغ‌التحصیل روزنامه‌نگاری از بلژیک بود، کار مطبوعاتی خود را از روزنامه اطلاعات آغاز کرد و با بسیاری از نشریات همکاری داشت.

مسعود که یکی از چپ‌گراهای مشهور ایران بود، مقارن ساعت 9 بعدازظهر روز پنجشنبه بیست و دوم بهمن 1326 در خیابان اکباتان مقابل چاپخانه مظاهری به ضرب دو گلوله به قتل رسید.

مرگ او باعث شکل‌گیری یکی از پیچیده‌ترین پرونده‌های معمایی تاریخ ایران شد، به طوری که هنوز هم مشخص نیست که مسعود توسط چه گروهی کشته شده است. آیا شاه دستور قتل او را داده یا توسط رقبای چپ گرایش کشته شده است؟

فضای سیاسی ایران در آن روزها متلاطم بود. دولت حکیم‌الملک مخالفین سرسختی داشت. همه احزاب سیاسی مخالف، یکدیگر را در توطئه قتل مسعود متهم می‌کردند و انگشت این اتهام بیشتر از همه دربار را نشانه رفته بود. با توجه به دستور رسیدگی محمدرضا پهلوی در تعقیب این پرونده و پیشرفت‌های حاصله در کشف ردپای قاتلان مسعود و انتساب آنها به حزب توده ایران، در اقدامی شگفت‌آور کلیه مقامات مسئول از جمله دادستان تهران (مهدی پیراسته)، بازپرس پرونده، رئیس شهربانی (سرتیپ صفاری)، رئیس ‏اداره آگاهی (سرهنگ آصفی) یکی پس از دیگری از مقام خود استعفا دادند و پرونده دو هزار صفحه‌ای ترورمحمد مسعود بدون اخذ نتیجه به مدت 9 سال و پنج ماه به بایگانی راکد دادگستری سپرده شد و مرگ او تا کنون به‌صورت رازی سر به مهر باقی ماند.

کریم پور شیراز ی؛ روزنامه نگار تندی که به دستور اشراف سوزانده شد

امیرمختار کریم‌پور شیرازی (۴ بهمن ۱۲۹۹، روستای مجدآباد، - ۲۴ اسفند ۱۳۳۲، تهران) شاعر، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی هوادار ملی شدن صنعت نفت ایران بود که پس از کودتای ۲۸ مرداد دستگیر و پس از مدت‌ها شکنجه در زندان دژبان مرکز ارتش در آتش سوزانده شد. مشهور است که اشرف پهلوی دستور قتل او را داد چرا که او در زمان دولت مصدق افشاگری های بسیاری علیه فساد اشرف داشته است.

وی ابتدا همانند همه فعالان سیاسی و آزادیخواهان دستگیرشده به‌طور غیرقانونی در دادگاه نظامی ارتش محاکمه شد، اما پیش از اجرای اعدام به آتش کشیده شد. کریم پور پیش از کودتا نیز چند ماه را در زندان گذرانده بود.

در برخی مطالب مخالفان نوشته شده‌است که میزان شکنجه‌هایی که بر وی اعمال گردید از آنچه بر تمام زندانیان دیگر رفت شدیدتر و دردناک‌تر بود تا جایی که در مدت ۶ ماه موهایش سفید شد. یکی از شکنجه‌های رایج گذاشتن پالان خر بر روی وی توسط سربازان و وادار کردن او به راه رفتن و ادرار کردن بر روی وی بود.

در مورد مرگ او روایات گوناگونی در دست است. برخی می‌گویند که وی در جریان اقدام برای فرار، خودش را با نفت بخاری داریوش فروهر آلوده کرده و آتش زده‌ است. اما برخی دیگر معتقد بودند که به دستور اشرف، ابتدا کریم پور را با گلوله زدند و سپس پیکر نیمه‌جانش را آتش زدند و او را در میان شعله‌های آتش سوزاندند و بدین ترتیب، دست به انتقام‌جویی از نیش قلم یک روزنامه‌نگار زدند.

جمال خاشقچی؛ مثله شده و سوزانده شدن در اسید

جمال خاشقجی روزنامه‌نگار، مقاله‌نویس و نویسنده اهل کشور عربستان سعودی بود. وی همچنین مدیر و سردبیر ارشد شبکه‌ خبری العرب و از منتقدان نحوه حکمرانی بن سلمان در عربستان بود. او همچنین در روزنامه واشنگتن پست مقاله می‌نوشت. جمال در سال ۲۰۱۷ از عربستان سعودی گریخته و خود را از کشور تبعید نمود.

خاشقچی در ۲ اکتبر ۲۰۱۸ به کنسولگری عربستان در استانبول مراجعه کرد و ناپدید شد. شواهد نشان می‌دهد او در کنسولگری عربستان در ترکیه به قتل رسیده و جسدش تکه‌تکه شده و از آنجا خارج شده‌است.

بعدها در مورد قتل خاشقچی روایات بسیاری مطرح شد. برخی گفتند که خاشقچی را قبل از مرگ شکنجه داده و بعد از فوت هم جسد را تکه تکه کرده و در اسید حل کرده‌اند. پرونده خاشقچی باعث رسوایی بسیاری برای عربستان و بن سلمان شد به طوری که کنگره چند رای علیه این کشور داد. موج خبری قتل خاشقچی به نحوی ادامه یافت که مجله تایمز، او و همه خبرنگارانی که در راه کشف حقیقت کشته شده اند را به عنوان چهره سال خود انتخاب کرد.

ویکتوریا مارینووا، خبرنگاری که پس از تجاوز به طرز وحشیانه ای کشته شد

مارینووا ۳۰ ساله مجری شبکه خصوصی TVN بود که بنا به اعلام پلیس پس از این که مورد تجاوز قرار گرفت به قتل رسید. بسیاری معتقدند که قتل او یک ترور سیاسی بود چرا که آخرین برنامه تلویزیونی مارینووا درباره فساد مالی در بلغارستان و سوءاستفاده از کمک‌های مالی اتحادیه اروپا به این کشور بود.

در آخرین برنامه تلویزیونی او، دو خبرنگار بلغاری و رومانیایی شرکت کرده بودند که تحقیقاتی را در باره تقلب‌های مالی و استفاده غیرقانونی سیاستمداران این دو کشور از صندوق اتحادیه اروپا انجام داده بودند. این برنامه مورد توجه زیادی قرار گرفت. دو خبرنگار شرکت‌کننده در این برنامه پس از شرکت در برنامه تلویزیونی مارینووا از سوی افرادی ناشناس تهدید شدند.

بنا به گزارش تلویزیون بلغارستان جسد مارینووا روز شنبه ششم اکتبر (۱۴ مهر) در پارک جنگلی واقع در نزدیکی رودخانه دانوب، در حومه شهر روسه پیدا شده است. روزنامه‌های بلغارستان گزارش داده‌اند که فرد یا افراد ناشناسی این خبرنگار را ابتدا مورد ضرب و شتم و تجاوز قرار داده و سپس خفه کرده‌اند. قاتل یا قاتلان وسایل شخصی و تلفن همراه مارینووا را با خود برده‌اند.

لم بون؛ وقتی چپ گراها بون را درون خودرویش می‌سوزانند

بون خبرنگار، تحلیلگر و مجری رادیو هنگ کنگی بود که بارها در مقابل چپ گراهای این کشور شرق آسیایی ایستاد. او در جریان شورش 1967 هنگ کنگ کشته شد. زمانی که او داشت با خودرو اش به سمت خانه می‌رفت توسط شورشیان متوقف شد و در حالی که او را در ماشین حبس نموده بودند، با آتش او و خودرواش را سوزاندند.

نکته جالب این است که هیچ کس هرگز به خاطر ترور او دستگیر نشد. چپها هرگز این اتهام را قبول نکردند و تاکید داشتند که اصلا لم بون کشته نشده اند.

مارکوس گوئرا؛ افشاگری که در مقابل سیاستمداران فاسد ایستاد

گوئرا یک بلاگر و خبرنگار برزیلی بود که به علت انتقاد و نوشتن مقالات تند علیه سیاستمداران و قدرتمندان منطقه اوباتوبا در اطراف سائوپائولو توسط دو مرد ناشناس کشته شد. او قبل از مرگ بارها توسط افرادی ناشناس به علت مقالات تندش در وبلاگ تهدید به مرگ می شد.

مارکوس گوئرا بیرون از منزل شخصی اش به ضرب گلوله به قتل رسید. قاتل از بیرون پنجره به داخل شلیک کرده و مارکوس را از پا انداخت. بسیاری وزارت گردشگری را متهم اصلی ترور گوئرا می‌دانند چرا که او در پستهای آخرش به شدت به فساد مالی این وزارت خانه تاخته بود.

گری اورتگا؛ یک تنه در مقابل قاچاقچیان خطرناک

اورتگا یک خبرنگار فیلیپینی بود که به خصوص در بخش محیط زیست بسیار فعالیت می‌کرد. او یکی از اعضای اصلی کمپین مبارزه با قاچاق کروکودیل در فیلیپین بود و نهایتا هم در سال 2011 به علت افشاگری هایش توسط مافیای قاچاق حیوانات و منابع طبیعی در فیلیپین کشته شد.

اورتگا یک برنامه رادیویی داشت که در آن علیه قاچاقچیان حیوانات و به خصوص سیاستمداران فاسد دست به افشاگری می‌زد. با شهرت این برنامه او از سال 2009 تا 2011 بارها توسط گروههای مختلف تهدید به مرگ شد تا جایی که مجبور گردید برای محافظت خود و خانواده اش محافظ استخدام کند.

سرانجام در سال 2011 زمانی که او قصد داشت جهت جمع آوری امضا برای یک کمپین محیط زیستی سفری داشته باشد توسط یک فرد مسلح به ضرب چند گلوله کشته شد.

38