محمدکاظم کاظمی، شاعر پیشکسوت آیینی:

گرایش جشنواره را به سمت افکار و اندیشه‌ها ببریم تا مناسبت‌ها

محمدکاظم کاظمی گفت: وفور جشنواره‌ها را تازمانی که در جامعه اتفاق‌هایی در حوزه فکر، اخلاق، اندیشه و نگرش دین پیدا نشود خیلی سودمند نمی‌دانم و پیشنهاد می‌کنم گرایش جشنواره‌ها را به سمت افکار و اندیشه‌ها ببریم تا مناسبت‌ها.

گرایش جشنواره را به سمت افکار و اندیشه‌ها ببریم تا مناسبت‌ها

کاظمی در خصوص آثار تولید شده در عرصه هنری و فرهنگی در ارتباط با سیره رضوی گفت: دو جریان در شعر داریم؛ یکی جریانی که در مورد بزرگان دین از منظر تجلیل و ستایش است، اما نسبت به سیره و رفتار آن ها کم توجه بوده است. بزرگان دین عمیقا با جامعه بودند و همنشینی و همراهی با مردم داشتند، اما در برخی شعرها شخصیتی فرا انسانی و فرازمینی پیدا می کنند و از ارتباط با جامعه و مردم دور می شوند که طبیعتا بر خلاف سیره بزرگان است.

کاظمی افزود: اما جریان دیگری نیز هست که می توان به عنوان جریان برخوردار از آموزه های دینی تلقی کرد که در حوزه مذهبی اشعار فارسی بیشتر دیده شده است و در آن شاعر سعی می کند بر معارف دین توجه کند که در شعر فارسی در سال های جدید دیده شده نه اینکه در قدیم نبوده است، اما کمتر.

جریانی که در سال های اخیر بیشتر دیده می شود سعی می کند آموزه های آن ها را در قالب شعر به گونه ای شاعرانه بازگو کند که سیره ائمه (ع) بیشتر دیده می شود.

این داور دوره‌های گذشته جشنواره شعر رضوی گفت: حجم قابل توجهی اشعار مذهبی داریم اما شاعران آیینی به اندازه کافی به سیره رضوی در شعرشان اهمیت نمی دهند، البته برخی شاعران هستند که به این موضوع خوب می پردازند و سعی می کنند معارف را به جای تجلیل ها بیان کنند، هر چند که تعداد این شاعران در اقلیت است اما موثر هستند و شعرشان در بین شماری از خوانندگان طرفدار دارد.

منتهی واقعیت این است که اگر بخواهیم ارزیابی کلی داشته باشیم به نظر می رسد حجم شعرهایی که در آنها به سیره رضوی توجه بیشتری می شود به نسبت کل شعرهای مذهبی حجم در خوری نیست و انتظار می رود که بیشتر شود.

حضور پررنگ شاعران جوان مذهبی

کاظمی در پاسخ به این پرسش که با توجه به این که شما در سال‌های گذشته در جشنواره امام رضا(ع)داور بودید آثار را چگونه دیدید؟ ابراز کرد: بله بنده اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 چند نوبت داور جشنواره های شعر رضوی بودم. چیزی که به نظرم می‌رسد این است که از طرفی ویژگی و حسن قابل توجهی در شعر مذهبی این سال ها دیده می شود و آن پایین آمدن میانگین سنی شاعران خوب مذهبی است.

در گذشته شعر مذهبی تنها در بین شعرای کهنسال طرفدار داشت و شاعران جوان خیلی رغبت به شعر مذهبی نداشتند و بیشتر در اشعار عاشقانه، اجتماعی، سیاسی و مسائل دیگر سیر می کردند اما باید خاطر نشان کرد در چند دهه اخیر شعر مذهبی در بین جوان های ما طرفدار پبدا کرده است.

اگر بخواهیم به بررسی علل عدم رغبت جوان ها در قبل از انقلاب بپردازیم باید گفت، در قبل از انقلاب به خاطر گسست فرهنگی که رخ داده بود و نسل جوان غالبا متاثر از تفکرات رایج جامعه چون جریان های روشنفکری، کومونیستی و چپ گرا بود تا حدود زیادی شاعران جوان به این سمت کشیده می شدند و شعر مذهبی غالبا در اختیار نسل گذشته بود.

صدا و حرف جدیدی در شعر رضوی دیده نمی شود

وی خاطرنشان کرد: بعد از انقلاب با توجه به اینکه یک نوجوان گرایی ویژه ای صورت گرفت، عرصه شعر مذهبی هم تا حدود زیادی جوان شد و در سال های اخیر در شعر هیئت نیز نسل جوان وارد می شوند، در شعر رضوی هم می بینم که برندگان جشنواره نسبت به پارسال جوان تر هستند و این نقطه مثبتی است. در سال های قبل از انقلاب می بینیم که افرادی چون طاهر صفارزاده، قیصر امین پور، علی موسوی گرمارودی و حسن حسینی در شعر مذهبی راه جدیدی را باز کردند و در شعر آقای معلم شعر مذهبی با گرایش های تاریخی، فکری و آموزه های فکری پیوند خورد. یک افق های جدید در شعر مذهبی گشوده شد، به گونه ای که شاعران جریان و گفتمان جدید در حوزه ایجاد کردند. این را در شعر مذهبی و در سال های اخیر کمتر دیدم. در داروی می دیدم شعرهایی که برگزیده میشد، مشابه شعرهای سال های گذشته بوده است و اگر اتفاق و رویکرد جدید ارائه شود به تبع کثرت اتفاق خواهد افتاد.

این شاعر پیشکسوت آیینی به جایگاه مرقد امام رضا (ع) در گسترش سیره رضوی در حوزه های فرهنگی و هنری اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه مرقد حضرت در ایران است، طبیعتا مردم بیشترین بهره مندی را از سیره و رفتارهای حضرت دارند و ما آنچه در فرهنگ جامعه خودمان می بینیم متاثر از وجود امام رضا(ع) در ایران است. بزرگان دین ما با افکار درخشان و سیره ارزشمند خود در جای جای جامعه اسلامی نفوذ دارند؛ چه در مکان هایی که مرقد آن ها وجود دارد و چه در مکان هایی که وجود ندارد و ما می بینیم که در تمام ایران حتی شهرهابی که بسیار از مرقد امام رضا(ع) دور هستند، در بسیاری از باورها و رفتار های مذهی نیرومند هستند و به گونه ای نیرومند هستند که شاید غیر قابل رقایت باشد. زیارتگاه تنها در چند شهر است، اما پیام اسلامی یک پیام جهانی است که در تمام دنیا در دور ترین جاهایی که مسلمان ندارند دیده می شود اما این به معنی نیست که تاثیر اماکن زیارتی . اثرات معنوی و جایگاه آن ها را کمتر ببنیم، اما قطعا پیام دین بیشتر از منظر سیره ائمه منتقل می شود.

از سرودن شعری درباره امام رضا(ع) ناتوان بودم

این شاعر پیشکسوت آیینی به نقش امام رضا(ع) در زندگی شخصی خود اشاره کرد و گفت: قطعا غیر قابل انکار است و حظ و برکت معنوی که در مجاورت و زیارت ائمه پیدا می کنیم موضوعی غیر قابل انکار است و تمام افرادی که در مشهد هستند از این حضور به صورت مستقیم و غیر مستفیم بهره برده اند. اگر افراد شعر مذهبی می گویند باید پیام و حرفی مطرح کنند که فرد دیگر کمتر بازگو کرده باشد، بنده بسیار تلاش کردم که شعری درباره امام رضا(ع) داشته باشم که از منظر جدید به شخصیت ایشان اشاره کند، اما با توجه به اینکه حجم قابل توجهی از آثار درباره ایشان سروده شده است سخت است که حرف جدیدی مطرح شود. از این رو در سرودن شعری درباره امام رضا ناتوان بودم و اگر شعری خودم را راضی نکند، طبیعتا نمی تواند دیگران را راضی کند، از این نظر بنده همیشه محروم بودم از سرودن شعری که باب میلم باشد.

یک نکته ای است که شاید بسیاری مواقع این سیره و آموزه های دینی به صورت شعر قابل بیان نباشد به این بیان که شعر امروز ما مانند شعر قدیم یک شعر تعلیمی نیست. اگر در شعر روش تعلیمی رایج بود می توانسنیم انتظار داشته باشیم که بسیار موثر خواهد بود، اما واقعیت این است که بسیاری از این سیره آموزی ها و بیان معارف از دوش شعر برداشته شده است و بر دوش دیگر هنرها گذاشته است ار جمله هنرهای تصویری، تجسمی، نمایشی و هنرهای رسانه ای.

شایان ذکر است جشنواره شعر رضوی از مجموعه برنامه های هفدهمین جشنواره بین المللی فرهنگی هنری امام رضا (ع) در سال جاری به میزبانی دو استان فارس و کرمان در زمینه اشعار کلاسیک، شعر سپید و ترانه رضوی به اجرا در آمده است و همزمان با دهه کرامت خاتمه می یابد.

منبع: روابط عمومی بنیاد بین‌المللی فرهنگی هنری امام رضا«

24

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 1
  • ناشناس تیز بین
    0

    بابا ایول تو را باش؟؟؟!!! آقا!!! آیا واقعا قصدت اینه که نون و کاسبی جمع کثیری از دین فروشان و مذهب فروشان از خدا بی خبر را ، که با ترویج انبوه من در آوردیهای متضاد با قرآن و عقل جیب فراخ خود را هر روز با پول حرام پر می کنند و پیامبر و اهل بیت را بد نام می سازند ، آجر کنیم؟؟؟!!!

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها