هر آنچه درباره الماس زرد و ارتباط آن با ناصرالدین شاه نمی دانید!/ سرنوشت الماس زرد چه شد؟

الماس زرد چطور الماس زرد شد؟

ناصر الدین شاه با نزدیک به ۵ دهه سلطنت، یعنی از سال ۱۸۴۸ تا سال ۱۸۹۶، سومین پادشاهی طولانی‌مدت در تاریخ ایران محسوب می شود.

مورخان، وی را به عنوان پدر ایران مدرن به حساب آورده‌اند که توسعه در مدل غربی مانند جاده‌ها، راه آهن، تلگراف و خدمات پستی، روزنامه ها، مدارس به سبک غربی را برای اولین بار به ایران آورد.

ناصرالدین شاه در طول تاریخ به عنوان اولین کسی که الماس‌های زرد را ارج نهاد، شهرت پیدا کرد. چرا که او با خرید ۲۳ قطعه الماس زرد در سفر سوم خود به اروپا در سال ۱۸۸۹ میلادی، سبب شد وجهه‌ این نوع الماس بالا رود.

پس از ترور ناصر الدین شاه در سال ۱۸۹۶، پسرش مظفر الدین شاه تاج و تخت را به عنوان شاه ایران به دست آورد.

مظفر الدین شاه در طول دوره کوتاهِ حکومت ۱۱ ساله اش، از سال ۱۸۹۶ تا ۱۹۰۷، به ایجاد تغییرات گسترده حسن شهرت دارد. از جمله این تغییرات، اعطای یک قانون اساسی و مجلس به مردم ایران بود که قدرت سلطنت را محدود می‌کرد.

پس از وی احمد شاه در بین سال‌های ۱۹۰۹ تا ۱۹۲۵ میلادی به عنوان آخرین عضو از سلسه قاجار بر تخت نشست و این جواهر زیبا در اواخر قرن نوزدهم میلادی طراحی و با عنوان زرد سلطان احمد شاه قاجار (Sultan Ahmad Shah Qajar) نام گذاری شده است.

این سنجاق سینه در کنار ۸۰ عدد الماس دیگر، جزئی از زیورآلات دوخته شده به کت ناصر الدین شاه بوده اند همچنین گفته می شود این جواهر جزئی از کلکسیون جواهرات شخصی احمد شاه محسوب شده و وی پس از تبعیدش به اروپا در سال ۱۹۲۳، این سنجاق سینه را به همراه خود برد.

هنگامی که محمد علی شاه در ژوئیه ۱۹۰۹ پناهنده سفارت روسیه در تهران شد، دریای نور و دیگر اقلام با ارزشِ جواهرات ملی ایران (Iranian Crown Jewels) را نیز با خود برد و ادعا کرد که این جواهرات، اموال شخصی او هستند.

با این حال پس از بازنمایی‌هایی که توسط نمایندگان مردم به دولت روسیه انجام شد، جواهرات سلطنتی ایران به ایران بازگردانده شدند. در پرتره‌ای رسمی از شاه که پس از تکیه زدن سلطان احمد شاه قاجار به تخت سلطنت در سال ۱۹۱۴ کشیده شده، وی با سنجاق دریای نور،به عنوان زینت کلاهش دیده می‌شود.

پس از آنکه احمد شاه قاجار در سال ۱۹۲۵ به طور رسمی سرنگون شد و رضا خان تحت عنوان رضا شاه پهلوی بر مسند قدرت تکیه زد، در حالیکه سنجاق دریای نور را به عنوان زینت روی کلاهش داشت، عکسی به یادگار انداخت.

فروش الماس زرد در یک حراجی

پس از مرگ احمد شاه این الماس به نوه وی به ارث رسید و او نیز این جواهر زیبا را در حراجی Sotheby ماه می‌سال ۱۹۸۳ به فروش گذاشت.

الماس زرد احمد شاه در این حراجی توسط یک کلکسیونر خریداری شد.

به نظر می‌رسد این الماس به سبک قدیمی اروپایی (old-European) تراشیده شده که این نوع تراش در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم بسیار محبوب بود از این رو این حقیقت که این الماس در همین دوره زمانی در یکی از سفر‌های ناصرالدین شاه خریداری شده است را تایید می‌ کند.

این جواهر بار دیگر در سال ۲۰۱۳، در حراجی Sotheby"s Magnificent Jewels در ژنو به فروش گذاشته شد. تخمین پیش از فروشی بین یک میلیون و ۴۶۰ هزار دلار تا یک میلیون و ۸۸۰ هزار دلار روی این قطعه تاریخی جواهر با منشأ سلطنتی، قرار داده شد. قطعه بسیار بالاتر از برآورد و با قیمت ۳ میلیون و ۱۹۴ هزار دلار به فروش رسید که دو برابر تخمین پایین تر و ۱.۷ برابر برآورد بالاتر بود. این قیمت افزایش یافته بدون شک بخاطر منشأ تاریخی و سلطنتی مرتبط با الماس بود.

بنابر گزارشات موسسه GIA این الماس دارای رنگ طبیعی زرد فانتزی، تراش کوسن و ضوح SI-۱ بوده و وزن آن نیز ۷۴. ۵۳ قیراط اعلام شد.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

24