تئاتر دانشگاهی؛ کودک بی سرپرستی که حمایتش نمی‌کنند/ سالن‌های نمایشی که تا پول داری رفیقتند

در زمان‌های گذشته تنها چند سالن نمایش در لاله زار فعالیت داشتند و هنرمندان اصیل تئاتر به اجرای نمایش‌های خود می‌پرداختند، بدون آنکه دغدغه اجاره سالن نمایش، ماندن در صف سالن، پارتی و آشنا آوردن و حتی دغدغه گیشه داشته باشند. شاید فکر کنیم که این به دلیل ارج نهادن بیشتر مردم به هنر تئاتر بوده، اما در آن زمان هم هنر‌های نمایشی مخاطبان خاص خود را داشته و یکی از تفریحات قشر مرفه جامعه تلقی می‌شد.

امروزه با پیشرفت و تمایل افراد جامعه به هنر به ویژه بازیگری، هر روز مشکلات جدیدی به این حرفه اضافه می‌شود. دانشجویان علاقه‌مند به هنر تئاتر بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه نمی‌توانند هزینه اجرا در یکی از سالن‌های شهر را فراهم کنند، مجبور هستند در کنار حرفه خود کار کنند و هزینه اجاره سالن نمایش را با پولی اندک، وام و ... به دست آورده و هر لحظه منتظر اعلام آمار فروش گیشه باشند. حال اگر یکی از این گروه‌های تئاتر‌های دانشجویی بخواهد اجرای خود را در یکی از سالن‌های دولتی به نمایش بگذارد، باید مدت‌ها در صف انتظار اجاره سالن بماند و بعد از بازبینی‌های مختلف و زمانی که صرف می‌کند، اگر بتوانند آشنا یا به اصطلاح پارتی جور کنند، می‌توانند چند پله جلو بیفتند.

اما در کنار این سالن‌ها، پلاتو‌های خصوصی هم وجود دارند که از کمبود امکانات سالن‌های دولتی سوءاستفاده کرده و سالن‌های خود را با اجاره‌بهای بالا به گروه‌های تئاتری می‌دهند. گروه‌هایی که یا باید سرمایه گذار دست به جیب داشته باشند یا اینکه با امضای حضور افراد سلبریتی سالن را تبلیغ کنند.

زق و برق تئاتر حرفه ای تئاتر دانشجویی را عقب می‌اندازد

امیر نجفی از هنرمندان دانشجوی تئاتر درخصوص مشکلات گروه های دانشجویی برای اجرا در سالن های مختلف در گفت و گو با خبرنگار ،گفت: در حال حاضر ما کمبود سالن های نمایشی برای اجرا داریم و این در حالی است که روز به روز آثار نمایشی افزایش می یابد. زمانی که محصولی ارائه می کنیم، باید به تعداد مخاطبان خریدار آن محصول نیز فکر کنیم. در حال حاضر تئاتر ما بیش از اندازه اثر تولید می کند.

وی ادامه داد: در میان تئاتر دانشگاهی و تئاتر حرفه ای, تئاتر سالم دیده می شود؛ اما بخش عظیمی از تئاتر حرفه ای با حضور چهره ها اجرا می‌روند. البته که من مخالف حضور چهره ها در صحنه تئاتر نیستم اما این زرق و برق ها و تبلیغات در تئاتر حرفه ای, تئاتر دانشجویی را عقب می‌اندازد. از نظر من تئاتر دانشگاهی مانند کودکی بی سرپرست است که هیچ کس از آن حمایت نمی‌کند.

نجفی با اشاره به اینکه در پنج دوره از تئاتر دانشگاهی حضور داشتم، گفت: سال گذشته نمایشی را در جشنواره دانشجویی به اجرا بردم، اما هنوز کمک هزینه اجرای عموم آن را دریافت نکرده ام. با این حال بسیاری از از سالن‌های خصوصی مانند قلکی برای دریافت پول شده اند و جز افراد چهره، گروه‌های دیگر نمی‌توانند در آن‌ها به اجرا بپردازند.

نجفی با اشاره به اینکه دانشجویان شانسی برای اجرا در سالن‌های نمایشی ندارند، گفت: اجرا در تئاتر شهر به پذیرش مدیر آن مربوط است و اصولا این سالن برای هنرمندانی است که سال‌ها در عرصه تئاتر فعالیت دارند. حال اگر تماشاخانه‌ای نمایش گروه‌های دانشجویی را بپذیرد، این گروه‌ها باید در هر زمانی که برایش مشخص می‌کنند، اجرا کند. در هر صورت در سالن‌های خصوصی پول حرف اول را می‌زند و این موضوع سبب می‌شود که شما برای اجرای نمایشتان از افراد چهره استفاده کنید. از نظر من به جز تالار مولوی، عملا جای دیگری برای اجرای دانشجویان وجود ندارد.

تماشاخانه های خصوصی حمایت نمی شوند

امید اسدی مدیر تماشاخانه ایران هم در خصوص اجاره سالن نمایشی برای گروه های دانشجویی و تازه کار، در گفت و گو با خبرنگار ، گفت: مجموعه ایران تماشا همواره حمایت ویژه ای از دانشجویان دارد. ما در تماشاخانه ایران تماشا باکسی به نام حمایت دانشجویی داریم و این برای اجرا‌های ساعت ۱۹ و اجرا‌های غیر رسمی تماشاخانه است. ما این باکس را با دانشجویانی که نمایش‌های خلاق، نه هر نمایشی، داشته باشند، قرار می‌دهیم. از طرفی دانشجویانی که قصد تماشای نمایش داشته باشند، می‌توانند هزینه بسیار کمی با ارائه کارت دانشجویی بپردازند.

اسدی در خصوص لزوم حضور افراد چهره در نمایش‌هایی که به تماشاخانه ایران تماشا آورده می‌شود، بیان کرد: برای ما مهم قوی بودن نمایش است. نمایش‌هایی بوده که با حضور افراد چهره برای اجرا در تماشاخانه آورده شده، ولی ما به دلیل ضعیف بودن کار قبول نکردیم. دانشجویانی بوده اند که اولین تجربه خود را در ایران تماشا به اجرا آورده و بسیار خوب و قوی بودند.

وی افزود: من اگر قصد تجارت داشتم در بازار برنج و ماشین و... می‌فروختم. چرا باید کار فرهنکی انجام می‌دادم؟ پس زمانی که وارد کار فرهنگی می‌شویم، مقوله مالی به اولویت سوم و چهارم ما بازمی گردد. ما از دانشجویانی که کار خوب و خلاق دارند، حمایت کرده و اعلام می‌کنم که درب این تماشاخانه به روی همه دانشجویان باز است.

اسدی در خصوص اهمیت پول برای سالن‌های خصوصی گفت: من این موضوع را تایید می‌کنم، ولی تماشاخانه ما این کار را انجام نمی‌دهد. نود درصد قرارداد‌های ما به صورت مشارکتی بوده است. به این صورت که گروه ما پشت کار قرار می‌گیرد و با مشارکت کار را پیش می‌بریم. متاسفانه موضوع اینکه پول ما را بده و هرچقدر فروختی به ما مربوط نیست، در تماشاخانه‌های خصوصی وجود دارد. البته من به مدیران آن‌ها حق می‌دهم، زیرا مدیری که باید ۵۰ میلیون اجاره و ۲۰ میلیون حقوق پرسنل بدهد، مجبور است که پول را بگیرد. زیرا ما تماشاخانه‌های خصوصی از جایی حمایت نمی‌شویم، هیچ نهادی به ما نگفته که برق شما قطع شده، ما شما را کمک می‌کنیم و نصف قیمت آن را از شما دریافت می‌کنیم. پس باید به سالن‌های خصوصی هم حق داد. در هر صورت درب ایران تماشا به روی دانشجویان باز است و می‌تواننندکارهایشان را بیاورند و اگر کیفیت آثار مورد تایید شورا بود، از آثارشان حمایت می‌کنیم.

منبع: باشگاه خبرنگاران

1981