سوغات «آبه» برای تهران چیست؟

به گزارش مشهد فوری ، احمد فاطمی‌نژاد در خصوص سفر شینزو آبه به تهران، اظهارداشت: با توجه به شرایط حساس منطقه، سطح منازعه ایران و آمریکا به ویژه بعد از خروج این کشور از برجام و ضرب الاجل 60 روزه ایران به نظر می‌رسد که سفر آبه به تهران حرکتی جدی است برای اینکه بتواند به نوعی سطح منازعه را کاهش دهد.

وی افزود: دغدغه آبه بیشتر در این جهت است که بتواند جلوی خطر منازعه را بگیرد، یا آن را کاهش دهد و یا به نوعی بتواند بین ایران و آمریکا میانجی‌گری کند. مهم‌ترین علت سفر آبه به تهران که صریحا نیز بیان شده، دغدغه میانجی‌گری است و طبیعتا دغدغه منافع خود را نیز دارند زیرا اگر اتفاقی رخ دهد و ثبات منطقه به خطر بیفتد، ژاپن یکی از بازندگان بزرگ این اتفاقات خواهد بود، کمااینکه اکنون نیز زیان‌های بزرگی متوجه این کشور شده زیرا ناچار شد که واردات نفت خود از ایران را قطع کند.

این تحلیلگر مسائل بین الملل ادامه داد: اگر منازعه و بی‌ثباتی در منطقه اتفاق بیفتد، عرضه نفت از سوی سایر عرضه‌کنندگان به ژاپن نیز در معرض خطر قرار خواهد گرفت و این موارد مشکلاتی است که برای ژاپن ایجاد خواهد شد. ژاپن همچنین دغدغه صلح و ثبات بین المللی را نیز دارد. از طرف آمریکا از او درخواست شده که با ایران مذاکره کند و روابط ژاپن با ایران بد نیست.

فاطمی‌نژاد با بیان اینکه با توجه به حضور شخص نخست‌وزیر ژاپن در ایران، این کشور قوی‎ترین مورد برای میانجی‎گری است، عنوان کرد: اگر قرار باشد اتفاقی بیفتد و میانجی‌گری موفق باشد، شانس نخست‎وزیر ژاپن بیشتر از همه خواهد بود، به ویژه اینکه ژاپن در بین متحدین آمریکا وضع بسیار خاصی دارد، یعنی هم روابط نزدیکی با آمریکا داشته و هم ایران رویکرد مثبتی به ژاپن دارد که در بین متحدین امریکا ژاپن از معدود مواردی است که ایران نگاه خوشبینانه به آن داشته که موجب می‌شود شانس ژاپن و به طور مشخص شخص شینزو آبه برای موفقیت در میانجی‌گری بالا باشد.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: مسائل دیگری نیز بر میانجی‌گری تاثیرگذار است، به طور مثال منازعه ایران و آمریکا و سطح و ماهیت منازعه طرفین به عنوان عوامل تاثیرگذار می‌تواند روی نکات قوت ژاپن سایه بیندازد. در مجموع باید ببینیم قدرت کدام یک از این متغیرهای مختلف بیشتر تاثیر خواهد گذاشت.

وی با اشاره به اینکه در این موضوع که ژاپن قصد دارد ایران را به مذاکره تشویق کند و همچنین اینکه از طرف ترامپ برای این کار تشویق شده شکی نیست، تصریح کرد: اینکه سایر کشورها چه خواستند بیشتر یک ارزیابی و دیدگاه کلی است و دقیقا نمی‌توان بیان کرد اما طبیعی است که اغلب بازیگران درگیر در این مساله خصوصا بازیگرانی که دغدغه صلح و ثبات دارند، طرفدار این هستند که ایران و امریکا به مذاکره برگردند و شرط و شروطی نگذارند که مذاکره و تماس را غیر ممکن کند.

این تحلیلگر مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: از این نظر دغدغه آبه این است که ایران را راضی کند تا شرط مذاکره بدون بازگشت آمریکا به برجام را کنار بگذارد زیرا ایران مطرح کرده که ابتدا آمریکا به برجام بازگردد و بعد مذاکره کنیم، طبیعتا ژاپن تلاش خواهد کرد این شرط را در سفر آبه به ایران تعدیل کند.

فاطمی‌نژاد گفت: شرط‌هایی که ایران و آمریکا برای مذاکره گذاشتند، قابل جمع نیست و کاری که میانجی‌ها می‌توانند انجام دهند این است که در فضای بن‌بست فعلی راهی پیدا کنند. باید ببینیم ژاپن چگونه می‌تواند مواضع طرفین را تعدیل کند. قطعا ژاپن راه حل‌هایی دارد و قطعا آبه قبل از اینکه به ایران بیاید، تضمین‌هایی از طرفین گرفته که مواضع خود را تعدیل کنند، وگرنه آبه چنین ریسک بزرگی را نمی‌کرد زیرا اگر شکست بخورد، حرکت سیاسی پرهزینه‌ای است.

این استاد دانشگاه بیان کرد: این امید و چشم‌انداز وجود دارد که آبه بتواند بین مواضعی که آمریکا و ایران به صورت عمومی اعلام کردند، حالت بینابینی ایجاد کند. احتمالا پیشنهاداتی نیز خواهد داشت راجع به اینکه به گونه‌ای تحریم‌های آمریکا بدون بازگشت به برجام کاهش پیدا کند و ضعیف‌تر شود و از طرف دیگر ایران نیز با واسطه، میانجی‎گری و یا در یک کشور ثالث شروع به مذاکره نماید.

وی افزود: چنین راه حل‌هایی وجود دارد که حالت بینابینی شکل بگیرد اما اینکه تصور کنیم قطعا آمریکا بخواهد به برجام برگردد یا اینکه قطعا ایران بدون هیچ امتیازی مجبور به مذاکره شود، اتفاق نخواهد افتاد. اگر آبه نظرش این باشد که تنها یکی از این موارد را به نتیجه برساند، به احتمال زیاد به نتیجه نخواهد رسید.

این تحلیلگر مسائل بین الملل گفت: این سفر قطعا تاثیر سیاسی دارد که باید آن را در نظر داشته باشیم. حرکت آبه حرکتی در چارچوب روابط دوجانبه ایران و ژاپن نیست اما نفس آمدن ایشان به عنوان نخست‌وزیر ژاپن برای اولین بار بعد از انقلاب، حرکت مثبتی در فضای سیاسی امروز ایران بوده و از این نظر حائز توجه است. این سفر تاثیر خود را می‌گذارد، کمااینکه ما می‌توانیم در فضای عمومی بازار این تاثیر را حس کنیم.

منبع: ایسنا

2222