اطلاعاتی حیرت انگیز از جزرومد سرخ

شکوفه‌های سمی جلبکی در امتداد سواحل جهان از جمله سواحل شمال و جنوب ایران دیده می شود که اغلب این شکوفه‌ها آب را به رنگ قرمز سیر درمی آورند و به جزر و مد سرخ معروف اند.

در همین راستا امروز باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد تا شما را با این پدیده آشنا کند.

شکوفه‌های جلبکی

زمانی که تعداد سلول‌های جلبک‌ها بسرعت افزایش یافته و به تراکمی برسد که با چشم غیر مسلح قابل رویت باشد در واقع شکوفایی جلبکی اتفاق افتاده است.

انواع زیادی از جلبک‌های که موجب شکوفایی می‌شوند، همه شان سمی نبوده، و بعضی از قبیل شکوفه‌های دیاتومه‌ها در اوایل بهار در سلامت اکوسیستم بسیار با اهمیت نیز هستند.

شکوفه‌های مضر جلبکی (HAB)

گونه‌های تک سلولی زیادی از ارگانیسم‌ها در آب اقیانوس‌ها و دریا‌ها زندگی میکنند ازجلبک‌ها و دینو فلاژیلیت‌ها، وقتی شرایط ویژه‌ای مهیا شود، موادغذایی و نور زیاد، این ارگانیسم‌ها بسرعت تولید مثل کرده و جمعیت بسیار متراکمی بوجود می‌آورند که شکوفایی جلبک‌ها گفته می‌شود.

تعدادی از ارگانیسم‌های موجد شکوفایی بی ضررهستند، اما بعضی هاشان سمی ویا حاوی ترکیبات شیمیایی مهلک بوده و میتواند باعث مرگ ومیر حیات دریایی و آلوگی آب‌های ساحلی و شرایط خطرناک و مضر برای حیات دریایی و انسان بوجود آورد.

جزرومد سرخ چیست؟

شکوفه‌های سمی و مضر جلبکی یا HAB در امتداد سواحل جهان از جمله سواحل شمال و جنوب ایران به وجود می‌آیند. اغلب این شکوفه‌ها آب را به رنگ قرمز سیر درمی آورند.

شکوفه‌های مضر جلبکی موقعی رخ می‌دهند که توده‌های جلبک -به طور ساده گیاهانی که در دریا زندگی می‌کنند، به نحوی خارج از کنترل رشد می‌کنند و شکوفه‌های مضر تولید می‌کنند.

شکوفه‌های مضر جلبکی تأثیرات مضری بر انسان ها، ماهی ها، پستانداران دریایی، پرندگان و صدف‌ها به جا می‌گذارند.

این جلبک‌ها باعث بروز بیماری در انسان‌ها هم می‌شوند که گرچه نادر است، ولی می‌تواند ناتوانایی‌هایی به وجود آورد و یا حتی کشنده باشد.

جزر و مد سرخ هرازگاهی در امتداد خطوط ساحلی ایجاد می‌شود و هزاران ماهی مرده را به سواحل می‌اندازد.

به این ترتیب که گروه بزرگی از ماهی‌ها در جزرومد سرخ گرفتار می‌شوند و به خاطر باد شدید به ساحل رانده می‌شوند.

جزر و مد سرخ علاوه براین که می‌تواند حیات دریایی را بکشد، باعث ایجاد سرفه، عطسه و ریزش آب چشم در انسان‌ها هم می‌شود.

بسیاری این شکوفه‌ها را جزر و مد قرمز یا در ایران کشند سرخ می‌نامند.

در برخی سواحل جهان از جمله فلوریدا هرسال جزرومد سرخ رخ می‌دهد.

جزومد سرخ این منطقه هم به وسیله جلبک‌های میکروسکوپی ایجاد می‌شوند که جانداران دریایی را می‌کشند.

این سموم هوا را هم دربرمی گیرند و تنفس را مشکل می‌کنند. در این منطقه هم شکوفه‌های جلبکی مضر رنگ آب را قرمز می‌کنند.

البته همه شکوفه‌های جلبکی مضر نیستند.

در حقیقت بیشتر شکوفه‌ها مفیدند چراکه گیاهان ریزی هستند که غذای جانداران اقیانوسی به شمار می‌روند.

به عبارتی آن‌ها منبع اصلی انرژی هستند که سوخت زنجیره غذایی اقیانوسی به شمار می‌روند.

به این ترتیب درصد ناچیزی از جلبک‌ها سمومی قوی تولید می‌کنند که می‌توانند جانوران را بکشند.

HAB‌ها شامل شکوفه‌هایی سمی هستند که اثرات مضری روی اکوسیستم‌های دریایی دارند.

وقتی توده‌ای از جلبک‌ها می‌میرند و تجریه می‌شوند، این فرایند پوسیدگی می‌تواند آب را از اکسیژن تهی کند و باعث شود اکسیژن آب به قدری کم شود که جانوران یا منطقه را ترک کنند یا بمیرند.

نمونه‌ای از کشند سرخ در خلیج مکزیک

یک تحقیق نشان می‌دهد هنگامی که جلبک‌های خلیج مکزیک مواد مغذی کافی به دست نمی‌آورند، بر انرژی باقی مانده خود تمرکز می‌کنند تا سمی‌تر شوند و از بقایشان اطمینان پیدا کنند.

این مطالعه نشان می‌دهد که جلبک کارنیا برویس باعث ایجاد شکوفه‌های کشند سرخ در سراسر خلیج مکزیک می‌شود.

تولید سلول‌های بسیار سمی به جلبک‌ها اجازه می‌دهد تا در مقابل موجودات ریز شناور در سطح دریا از خود دفاع کنند.

شکوفه‌های کشند سرخ به کشتار ماهی‌ها و سایر آسیب‌های محیطی و اقتصادی در منطقه می‌انجامد درحالی که پیش بینی آن‌ها هم سخت است.

جلبک‌ها وقتی از خود دفاع می‌کنند بسیار سمی می‌شوند.

منبع: باشگاه خبرنگاران

1980