زنان خانه‌دار تا چه میزان می‌توانند در حفظ محیط‌زیست کمک کنند؟

اگر زنان برای نظافت خانه، شست‌وشوی خودرو، تفکیک زباله در مبدأ و استفاده مجدد از زباله‌تر برای تهیه کود آلی و ده‌ها مورد دیگر، برنامه زیست‌محیطی مناسبی داشته باشند، بخش عظیمی از مشکلات زیست‌محیطی حل خواهد شد.

زنان خانه‌دار تا چه میزان می‌توانند در حفظ محیط‌زیست کمک کنند؟

تشبیه زن به زمین از دیرباز وجود داشته و به‌طور سنتی ویژگی «زایش» و «پروراندن» زنان با طبیعت مقایسه شده؛ قیاسی که خیلی هم بی‌ربط نیست و به مسئولیت‌های سنتی زنان و دختران اشاره دارد، چون از ابتدای تاریخ زنان و دختران به‌عنوان پرورندگان غذا، جمع‌آوری‌کننده آب و سوخت و پرستار دیگران ایفای نقش کرده‌اند.

زنان در گذر زمان به اهمیت محیط‌زیست در زندگی‌شان و حفظ آن پی برده‌اند، به‌گونه‌ای که در سال‌های اخیر شاهد تحولات زیادی در تغییر سبک زندگی‌شان بوده‌ایم و تحقیقات «سازمان همکاری‌های توسعه‌ای و اقتصادی» نشان می‌دهد زنانی که در کشور‌های صنعتی زندگی می‌کنند، به استفاده از وسایلی که با محیط‌زیست سازگاری بیشتری دارند یا غذا‌های ارگانیک تمایل بیشتری دارند.

زنان بیشتر به بازیافت زباله‌ها اقدام می‌کنند و بیشتر به بهینه‌سازی انرژی علاقه‌مند‌ند. زنان نقش‌آفرینان عرصه تربیت هستند و از آنجایی که زنان نقش اول، تربیت نسل‌ها را به عهده دارند، بنابراین بالابردن اطلاعات زیست‌محیطی‌شان می‌تواند به تربیت نسل‌های دوستدار طبیعت کمک کند.

این گزارش نشان می‌دهد اگر زنان برای نظافت خانه، شست‌وشوی خودرو، تفکیک زباله در مبدأ و استفاده مجدد از زباله‌تر برای تهیه کود آلی و ده‌ها مورد دیگر، برنامه زیست‌محیطی مناسبی داشته باشند، بخش عظیمی از مشکلات زیست‌محیطی حل خواهد شد.

چطور زباله کمتری داشته باشیم؟

سال‌هاست اهمیت زباله و محیط‌زیست سبب شده جوامع هرکدام به دنبال راهکار‌هایی برای کاهش زباله و حفاظت از محیط‌زیست باشند و در این میان یکی از مسائل اصلی و تاثیرگذار، سبک زندگی شهروندان است که باید تغییراتی را به خود ببیند و نقش زنان در تغییر زندگی روزمره خانواده‌ها فاکتور مهمی است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن رد شد. در ادامه به بعضی راهکار‌ها اشاره می‌شود.

ظروف یک‌بار مصرف؛ تا جایی که می‌توانید آن‌ها را وارد حریم آشپزخانه‌تان نکنید، حتی در سفر‌ها هم می‌شود آن‌ها را نادیده گرفت.

دستمال کاغذی‌ها؛ دستمال‌های پارچه‌ای که به راحتی قابل شست‌وشو هستند، چه ایرادی دارند؟

دورریختنی‌ها؛ چرا روش دیگری را امتحان نمی‌کنید! می‌توان لوازم و پوشاکی غیرضروری را بخشید یا در حراج دست‌دوم‌ها فروخت، پس دور نریزید. حتی می‌شود از ظروف پلاستیکی گلدان ساخت و آن را به زباله‌ها اضافه نکرد.

جایگزین‌ها؛ باتری‌های شارژی را امتحان کنید یا به جای استفاده از اسپری آفت می‌شود از مخلوط آب و مقداری مایع ظرفشویی و کمی سرکه استفاده کنید.

تا حد امکان مصرف کنید؛ از لاستیک‌های بادوام و باکیفیت بالا برای خودرو، دوچرخه و... استفاده کنید تا مجبور نباشید در فواصل زمانی کوتاه آن‌ها را عوض کنید. برای طول عمر بیشتر لاستیک‌ها، هر ماه باد آن را تنظیم کنید. همین‌طور از محصولات بادوامی مثل پوشاک و وسایل منزل، به خوبی نگهداری و به‌موقع تعمیر کنید تا احتمال شکستن و فرسوده‌شدن و بی‌استفاده‌شدنشان کمتر شود، البته می‌شود قسمت‌های سفید کاغذ و بریده‌های کاغذ را دوباره استفاده کنید و قبل از فرستادن کاغذ برای بازیافت مطمئن شوید که از دوروی آن استفاده کرده‌اید.

چندبار مصرفی‌ها؛ جعبه‌های کادویی و کاغذ‌های کادو را برای بسته‌بندی‌های جدید استفاده کنید و آن‌ها را دور نیندازید، حتی می‌شود باقیمانده پارچه‌ها را برای تکه‌دوزی، دوخت لباس‌های عروسک، نظافت منزل و طراحی روی لباس‌ها استفاده کرد. تعمیر کیف، کفش و چمدان‌ها هم به شما این اجازه را می‌دهد تا دوباره از آن‌ها استفاده کنید.

تفکیک زباله؛ شاید در نظر اول، تفکیک زباله کار سختی به نظر بیاید، اما وقتی بدانیم این کار چه تأثیر بزرگی در بازیافت و حفاظت محیط‌زیست دارد، می‌تواند جزو عادات روزانه‌مان شود.

در انرژی سوخت صرفه‌جویی کنیم

منابع دسترسی به انرژی یکی از دغدغه‌های جوامع امروزی است و در این میان ایران به منابع وسیعی از انرژی دسترسی دارد؛ اگر چه همین منابع هم با عدم مدیریت مصرف روزی به پایان خواهند رسید البته جدا از پایان‌یافتن این منابع مصرف نادرست آن‌ها محیط زیست را به خطر می‌اندازد و انواع آلودگی‌ها را به دنبال دارد. در این بخش به برخی اقدامات جزیی که می‌توان به کمک آن‌ها در مصرف انرژی صرفه‌جویی کرد، اشاره شده است.

بیشترین میزان انرژی که در خانه مصرف می‌شود در جهت تامین حرارت است و تهیه آب گرم مورد نیاز در منزل بیشترین سهم از انرژی را به خود اختصاص می‌دهد. به همین دلیل آبگرمکن‌ها باید هر سال تعمیر یا سرویس شوند تا از اتلاف انرژی جلوگیری شود.
اگر قطعات بزرگی از مقوا را با لایه‌ای از ورقه‌های آلومینیوم بپوشانیم و آن را در پشت رادیاتور‌های شوفاژ قرار دهیم مقدار زیادی حرارت که قبلا جذب دیوار شده و به هدر می‌رفت با این ابتکار ساده به داخل اتاق منعکس می‌شود.

اگر برای پنجره‌ها و در‌ها از نوار درزگیر استفاده شود، نه‌تن‌ها مبادله حرارتی با هوای بیرون کمتر صورت می‌گیرد بلکه از آلودگی صوتی هم در امان خواهیم بود.

بهتر است گرمای خانه در زمستان آن‌قدر نباشد که ما به صورت تابستانی لباس بپوشیم. پوشیدن یک ژاکت در منزل به صرفه‌جویی در سوخت کمک می‌کند.

زنان خانه‌دار، حواس‌تان به این‌ها باشد

وقتی صحبت از آلودگی هوا به میان می‌آید، بیشتر ما اگزوز خودرو‌ها و تهویه کارخانه و... را به یاد می‌آوریم و شاید کمتر کسی به یاد آشپزخانه‌ها بیفتد؛ آشپزخانه‌ای که به اعتقاد صاحبنظران استفاده غیراصولی از وسایل آن می‌تواند زنان خانه‌دار را به‌عنوان یکی از متهمان آلودگی هوا معرفی کند!

شاید باورتان نشود، اما رنگ شعله‌تان اهمیت دارد؛ اگر شعله‌ای نارنجی و زرد دارید، چند عامل را درنظر بگیرید؛ اول احتمال ناخالصی در گاز شهری، دوم انباشته‌شدن مواد به‌جا مانده از پخت‌وپز‌های قبلی.

هود‌ها را دست‌کم نگیرید؛ آیا می‌دانید نشانه‌های هود خوب چیست؛ این‌که قدرت مکش بالایش کمک کند ذرات چربی و مواد زیان‌آور از محیط آشپزخانه خارج شوند. دوم این‌که قدرت فن بالا داشته باشد، البته فیلتر‌های هود هم اهمیت دارند.

شوینده‌های مقصر؛ مواد شوینده معمولا ترکیبات شیمیایی دارند و علاوه بر تأثیر منفی بر محیط بر پوست‌تان هم تأثیر منفی می‌گذارند. آثار مضر در مواد شوینده غیراستاندارد فزونی می‌گیرد. فراموش نکنید که هنگام استفاده از مواد شوینده علاوه بر متصاعدکردن گاز، این مواد فضای اطراف را هم تحت تاثیر بوی نامطبوع خود قرار می‌‎دهند که این امر موجب آلودگی فضای اطراف می‌شود. برای جلوگیری از آلوده‌شدن هوا هنگام استفاده از این مواد باید از فن استفاده شود یا در و پنجره مکان مورد نظر باز گذاشته شود تا جریان هوا غلظت این مواد را پایین آورد و برای مصرف‌کننده مضر نباشد.

چطور می‌شود در مصرف آب و برق صرفه‌جویی کرد؟

«لامپ اضافی خاموش» توصیه‌ای است که اغلب ما آن را با «بابا برقی» به یاد می‌آوریم. اگرچه تیزر‌های قطره را هم جسته‌گریخته به یاد داریم. البته طی سال‌های اخیر هشدار‌هایی مبنی بر خشکسالی و درخطربودن محیط‌زیست برایمان آشنا بوده‌اند، اما به‌واقع برای به صدا درنیامدن زنگ خطر محیط‌زیست چه کاری از دست ما برمی‌آید.

قراردادن غذای گرم در یخچال را از امروز ممنوع کنید.

در خرید وسایل برقی میزان مصرف انرژی‌اش را نادیده نگیرید.

برای اتو‌کشی لباس‌ها صبر کنیم تا مقدار آن‌ها به اندازه کافی برسد.
فراموش نکنید لامپ‌های کم‌مصرف ٨‌برابر و مصرف آن‌ها ٥‌برابر کمتر از لامپ‌های معمولی است.

قبل از روشن‌کردن جاروبرقی لوله‌های آن را کنترل کنید تا گرفتگی نداشته و باعث هدررفتن انرژی نشود.

دور تند کولر را فراموش کنید، به‌خصوص در ساعات اوج مصرف.

از استفاده مکرر از توستر و مایکروفر تنها برای گرم‌کردن حجم بسیار کم موادغذایی خودداری کنیم.

پرده‌ها را کنار بزنیم تا صبح خود را با تابش زیبای آفتاب آغاز کنیم.

شاید باورش سخت باشد اگر بدانیم وقتی یک لوله آب را تعمیر و از نشتی آن جلوگیری می‌کنیم، به صورت میانگین از هدررفت حدود ۴۰‌هزار لیتر آب در سال جلوگیری کردیم! پس بهتر است که کوتاهی نکنیم.

باور کنید کار سختی نیست! همیشه کیسه پارچه‌ای همراه‌تان باشد.

راه‌حل‌های مادرانه

طبیعت، کوه‌ها و دشت‌ها باارزش‌ترین منابعی هستند که بی‌هیچ هزینه‌ای در اختیار ما گذاشته شده‌اند و بی‌شک آیندگان انتظار دارند این منابع را برای آن‌ها به ارمغان بگذاریم؛ بنابراین به فرزندان‌مان بیاموزیم چطور با طبیعت رفتار کنند.

لازم است همیشه یک کیسه همراه خود داشته باشیم و زباله‌های تجزیه‌نشدنی (مواد پلاستیکی، نایلون، شیشه، قوطی) را در آن بریزیم و به محله جمع‌آوری زباله در شهر برسانیم.

زباله‌های تجزیه‌شدنی را مانند پسمانده غذایی و پوست میوه‌ها را اگر در مسیر‌های عمومی است، دفن کنیم و اگر در مسیر‌های کم رفت‌وآمد است دور از چشم دیگران در دسترس پرندگان و چرندگان قرار دهیم و خلاصه از ریخت و پاش آن‌ها در طبیعت خودداری کنیم.

هنگام بلایای طبیعی از قبیل: خشکسالی (که در سال‌های اخیر شاهد آن بودیم) به گیاهان و جانوران مناطق کوهستانی یاری برسانیم و از شکار آن‌ها جداً پرهیز کنیم و دیگران را هم منع کنیم.

سعی کنیم برای گرم‌کردن غذا و تهیه چای از گاز کوچک سفری استفاده کنیم و اگر ملزم به روشن‎کردن آتش شدیم در مکان‌های جدید و نو آتش روشن نکنیم؛ زیرا پوشش گیاهی آن قسمت از بین می‌رود.

از بیراهه رفتن و میانبرزدن در مسیر‌های عمومی خودداری کنیم تا کمترین آسیب به دامنه وارد شود.

با متجاوزان به محیط‌های طبیعی برخورد کنیم و در نگهداری و احیای بقایای طبیعی کشور بکوشیم.

از نوشتن یادگاری روی سنگ‌ها و دیوار پناهگاه‌ها و نازیبا کردن کوهستان خودداری کنیم.

دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی هم برای سلامت‌مان مفید است هم طبیعت، بنابراین این کار را تکرار کنیم.

وسایل نقلیه عمومی بهترین راه‌حل برای فرار از ترافیک‌های طولانی و وارونگی هوا هستند.

برای یادداشت‌برداشتن از گوشی‌تان هم می‌توانید استفاده کنید؛ کاغذ کمتری مصرف می‌شود.

به جای خرید بطری آب‌معدنی از بطری‌های خانه استفاده کنیم.

حواس‌مان به حیوانات باشد آن‌ها بخشی از محیط‌زیست‌مان هستند.

اگر بتوانیم غذا‌های خود را به صورت سنتی آماده کنیم، به مقدار زیادی در پاک‎شدن محیط زیست تأثیر خواهیم داشت. در باغچه کوچک‌مان کمی گیاه خوراکی و مفید بکاریم تا هم غذایی ارگانیک داشته باشیم و هم از مصرف مواد شیمیایی و سموم مختلف در امان باشیم.

درِ یخچال را کمتر باز کنیم و از آب گرم برای مصارفی که حتما نیازمند به آب گرم است، استفاده کنیم.

درخت بکاریم، درخت‌ها آلودگی هوا را کاهش می‌دهند. درختان می‌توانند به مرور زمان مقادیر زیادی گاز دی‌اکسید کربن (گاز اصلی اثرات گلخانه‌ای) را از اتمسفر خارج کنند. به همین دلیل کاشتن درخت‌های بیشتر راهی موثر برای مبارزه با اثرات گلخانه‌ای است.

منبع: باشگاه خبرنگاران

1980

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها