آیا انگیزه‌ای برای جلوگیری از قاچاق سوخت وجود دارد؟

جعفر قادری نماینده سابق مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی یادداشتی با عنوان «آیا انگیزه‌ای برای جلوگیری از قاچاق سوخت وجود دارد؟‌» نوشت.

متن کامل این یادداشت بدین شرح است:

در اوایل ماه جاری موضوع افزایش قیمت بنزین با هدف کاهش یارانه پرداختی، کاهش مصرف بنزین و کاهش قاچاق بصورت جدی در دستور کار دولت قرار گرفت.

اقدام نسنجیده وزارت نفت در برخورد با موضوع، سبب شد تا صف های طولانی در مقابل جایگاه‌های توزیع بنزین تشکیل و مجلس شورای اسلامی به موضوع ورود کرده و سرانجام با رای استمزاجی مجلس بر همه گزینه‌های دولت خط بطلان کشیده شود.
در همان ایام، در یادداشتی تحت عنوان «یک راه حل جایگزین افزایش قیمت بنزین» در خبرگزاری فارس برای تحقق هدف کاهش یارانه پرداختی دولت و افزایش درامد حاصل از فروش داخلی بنزین، پیشنهاد وضع مالیات سالانه بر پایه قیمت روز خودروها را مطرح کردم. در آنجا توضیح داده شد که استفاده از این روش هم درآمد کافی برای دولت ایجاد میکند و هم تورم‌های بعدی بدنبال نخواهد داشت.

در این یادداشت راه حلی برای کاهش قاچاق سوخت مطرح می نمایم.

کشور ما دارای بیشترین ذخایر گاز طبیعی بین کشورهای دنیا است. علیرغم برخورداری از این ذخائر فراوان، به علت دوری از بازارهای مصرف، تحریم های اقتصادی و عدم دسترسی به تکنولوژی مایع سازی گاز طبیعی، چشم انداز مناسبی برای عرضه گاز طبیعی به بازارهای جهانی ندارد. بهترین گزینه برای استفاده از این منابع فراوان گازی، تبدیل آن به محصولات پتروشیمی و یا استفاده از آن به عنوان سوخت جایگزین فرآورده های نفتی است.

در صورتیکه دولت ایستگاه‌های عرضه گاز سی ان جی را با اولویت استانهای مرزی و تحویل به خودروهای حمل و نقل عمومی و خودروهای شخصی ارزان قیمت، توسعه داده و قیمت آن را پایین نگه دارد، می‌تواند ضمن جلوگیری از قاچاق، بنزین و گازوئیل صرفه جوئی شده را به بازارهای جهانی عرضه کند. مزیت سوخت سی ان جی در این است که قابل قاچاق نیست و از این نظر ارزانی آن مشوق قاچاق نمی شود.
امکان تولید داخلی تجهیزات فشرده سازی و عرضه سی ان جی در داخل کشور و گستردگی شبکه توزیع گاز طبیعی، اجرایی شدن این پیشنهاد را عملی کرده و اجرای آن در کمترین زمان ممکن امکان پذیر می باشد.

تولید تجهیزات مورد نیاز در داخل موجب توسعه بخش‌های صنعتی مرتبط شده و از این نظر هم ایجاد رونق می‌کند.
کمتر بودن آلایندگی گاز سی ان جی مزیت دیگر جایگزینی این گاز به جای بنزین و گازوئیل خصوصا در شهرهای پرجمعیت و کلانشهرها است. استفاده از این سوخت باعث کاهش حجم حمل و نقل جاده‌ای فرآورده‌های نفتی بین مناطق کشور شده و فشار اضافی وارده بر ناوگان حمل و نقل جاده ای و ریلی را نیز کاهش می دهد.

تلاش برای تولید خودروهای گازسوز و یا تبدیل خودروهای بنزینی و گازوئیلی به خودروهای دوگانه سوز همراه با پایین نگهداشتن قیمت سی ان جی، باعث می‌شود تا بار حمل و نقل عمومی و بخش قابل توجهی از حمل و نقل خصوصی از روی دوش فرآورده های نفتی برداشته شده و به سی ان جی منتقل شود.
توسعه جایگاه‌های سی ان جی نیاز به سرمایه گذاری یکجا ندارد و با استفاده از ظرفیت منابع داخلی سرمایه گذاران در بخش های غیر دولتی قابل اجرا است. کافی است دولت زمینه را برای چنین سرمایه گذاری‌هایی فراهم و فرآیند صدور مجوز را تسهیل کند. این اقدام با استفاده از زیرساخت‌های فراهم شده در جایگاه‌های توزیع فرآورده های نفتی نیز امکانپذیر است.
وجود جایگزین مناسب برای بنزین و گازوئیل و در نتیجه افزایش کشش قیمتی فرآورده های نفتی، به دولت این امکان را خواهد داد تا با افزایش قیمت فرآورده های نفتی مصرف آن را در داخل شدیدا کاهش داده و با صرفه جوئی داخلی، امکان صادرات بیشتر این فرآورده ها را داشته باشد.

وقتی کشش قیمتی فرآورده های نفتی با فراوانی و دسترسی مناسب به سی ان جی افزایش یابد، اقدام دولت در افزایش قیمت فرآورده های نفتی در داخل با هیچگونه اصطکاک و مخالفتی روبرو نشده و منجر به تشدید تورم نیز نخواهد شد.
وقتی راه حل مناسب بدون تن دادن به تبعات ناشی از افزایش قیمت بنزین وجود دارد چرا دولت باید ساده ترین راه یعنی افزایش قیمت فرآورده های نفتی را انتخاب و با این اقدام پیامدهای منفی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را بر جامعه تحمیل کند؟
طرح این پیشنهاد به مفهوم عدم تلاش برای افزایش ظرفیت تولید فرآورده های نفتی و جلوگیری از خام فروشی نفت خام نیست. ما در هر شرایطی باید برای مواجهه با تحریم فروش نفت خام آمادگی لازم را داشته باشیم.

واقعیات دنیای تجارت حاکی از آن است که فروش فرآورده های نفتی به مراتب راحت تر از فروش نفت خام است. اگر چه خریداران نفت خام محدود و قابل ردیابی هستند، ولی خریداران فرآورده های نفتی فراوان و غیر قابل ردیابی می باشند.

مخاطبان گرامی با ثبت سوژه‌ای در بخش «فارس من» با عنوان «» خواستار پیگیری این موضوع شدند.

منبع: فارس

15