درباره سنت ژاپنی که تبدیل به قانون شد!
پیش از تمامشدن غذا، فرزندتان میز را رها میکند و میرود؟ با این که به مدرسه میرود هنوز بزرگترها باید اتاقش را تمیز کنند و زبالهها را بیرون ببرند؟ شاید وقتش شده است که به ژاپن بروید!
وزارت آموزش در ژاپن به تازگی طرحی را در تمام مدارس ابتدایی و دبیرستان به اجرا گذاشته است که در آن دانشآموزان در طول ساعت مدرسه 10 دقیقه زنگ تمیزکاری دارند، اغلب مدارس ژاپن بدون مدیر اداره میشوند، دانشآموزانی که موظف هستند بعد از هر ساعت درس از معلم بابت تدریس تشکر کنند، از نوامبر سال 2016 ، ده دقیقه در روز هم باید مدرسه تمیز کنند، این کار شامل دستمالکشیدن روی میز ها و گردگیری اتاقها، جاروکردن زمین و دستمالکشیدن و تمیزکردن کف راهروها و پلهها هم میشود.
پدر و مادر «آنیسانگ» یک دانشآموز 9 ساله مدرسه ابتدایی از تغییری که در اداره مدارس ایجاد شده راضی هستند، میگویند تا قبل از این دخترشان حتی بشقاب غذای خودش را هم از روی میز برنمیداشت؛ اما حالا پدرش میگوید او نه تنها بعد از غذا، در شستن ظرفها به مادرش کمک میکند، بلکه بعد از غذا به برادرش هم کمک میکند که سر و صورتش را تمیز کند و میز را هم جمع میکند.
مدارس مختلف در تایوان و ژاپن خودشان تصمیم میگیرند که بچهها چه نوع تمیزکاری را در مدرسه انجام و کار را در چه ساعتی از روز انجام دهند، بعضی مدارس برای این که تمیزکردن کلاسها و سالنها شادی بیشتری ایجاد کند کار را با موسیقی همراه کردهاند، بعضی از مدارس در ژاپن سرو غذای ناهار را هم به عهده بچهها گذاشتهاند، گروههای مسوول غذا باید هر روز در زمان ناهار غذای همکلاسیهایشان را تحویل بگیرند و در کلاس توزیع کنند، پس از آن باید ظرفها را جمع کنند، به آشپزخانه برگردانند و بستهبندی ظرفهای غذا را باز کنند، بشویند و در کیسههای بازیافت بگذارند.
مقامات وزارت آموزش و پروش در ژاپن معتقدند که برنامه تمیزکردن مدارس توسط دانشآموزان به آنها کمک میکند تا مسوولیتپذیری شخصی و اجتماعی را بیاموزند و علاوه بر آن عادت های خوب دیگری مثل همکاری را هم یاد بگیرند. آنها میگویند با این روش بچهها با سرعت بیشتری یاد میگیرند که از خودشان مراقبت کنند و علاوه بر مدرسه در باقی محیطهای اجتماعی هم خوشرفتار باشند.
دانشآموزان هم معتقدند تمیزکردن مدرسه سرگرمکننده و جالب است، «نادیا آدریانا»ی 11 ساله در این مورد به یک روزنامه محلی گفته است: « حتی با وجود این که همه بچهها در تمیز کردن مدرسه کمک نمیکنند، اما نفس انجام این کار باعث میشود کسانی که در این کار مشارکت نمیکنند هم روی زمین آشغال نریزند.»
تمیزکردن مدرسه توسط دانشآموزان در ژاپن سنتی است که به تازگی به یک قاعده تبدیل شده است، در ژاپن مدارس علاوه بر درسدادن به بچهها، چیزهای دیگری هم به آنها یاد میدهند که در کتابها نوشته نشده، از جمله همین تمیزکردن مدرسه. با این وجود برخی مدارس خصوصی دانشآموزان را از تمیزکردن معاف میکنند که این کار باعث نارضایتی والدین شده است. مادر یک دانشآموزی ابتدایی که فرزندش در یک مدرسه خصوصی گرانقیمت در ژاپن درس میخواند به گزارشگر تایم ژاپن میگوید: « نمیدانم چرا مدرسه بچه من باید تمیزکردن مدرسه را از برنامه بچهها حذف کند، اگر قرار است بچهها تمیزکردن را در مدرسه یاد نگیرند پس کجا باید این کارها را یاد بگیرند؟ اگر قرار باشد بچهها در مدرسه این کارها را یاد نگیرند من نمیتوانم در خانه از آنها بخواهم که در تمیزکردن به من کمک کنند؛ چون نمیدانند چطور باید از تی و جارو استفاده کنند.»
تمیزکردن مدرسه توسط دانشآموزان در برخی مدارس آمریکا هم اجباری است. در جرجیا، برخی مدارس با کمکگرفتن از بچهها برای تمیزکردن کلاسها و سالنها، توانستند استخدام نیرو های خدماتی را متوقف کنند و به جای آن بخشی از هزینهای را که باید به نظافتچیهای مدرسه میپرداختند به دانشآموزان بپردازند.
در یک مدرسه عمومی در ایالت فونیکس آمریکا، یکی از دانشآموزانی که برای عضویت در شورای مدرسه نامزد شده بود از این ایده برای کمپین انتخاباتیاش استفاده کرد، «کیم دوکاستا» دانشآموزی که این ایده را مطرح کرده میگوید: « هیچ چیز عجیبی در این که دانشآموزان خودشان مدرسه را تمیز کنند وجود ندارد، دانشآموزان کلاس ششم تا دوازدهم میتوانند هفته ای دو بار مدرسه را تمیز کنند و بابت این کار پول بگیرند، خیلی سخت نیست که دانشآموزان را راضی کنیم مدرسه را تمیز کنند، این باعث مسوولیتپذیری آنها در مورد محیط زیست و جایی که در آن زندگی میکنند میشود.»
در این مدرسه دانشآموزان نیم ساعت پس از ناهار، مدرسه را تمیز و زبالهها را جمع میکنند، آنها حتی دستشوییها را هم تمیز میکنند؛ اما چون تعداد دانشآموزان زیاد است، هیچکس بیش از دو یا سه بار در سال دستشوییها را تمیز نمیکند؛ هر چند مدرسه هنوز از بزرگترها برای انجام کارهای خطرناک یا سخت استفاده میکند اما مسوولیتپذیری دانشآموزان باعث شده است که خودشان جلو کثیفشدن مدرسه را بگیرند. «ادن کوکس» یک دانشآموز کلاس دهم مدرسه در فونیکس در این مورد میگوید: « از وقتی خودمان مدرسه را تمیز میکنیم، وقتی کسی زباله میریزد اعتراض میکنم؛ چون اگر آنها زبالههایشان را روی زمین نریزند من لازم نیست بعدا جمعشان کنم.»
منبع: ایسنا
15