قطع درختان زالزالک منجر به نابودی خاک در خراسان شمالی می شود

مهندس علی دادار اظهار داشت: متاسفانه برخی از کشاورزان و بهره برداران درختان زالزالک عرصه های منابع طبیعی را قطع و به جای آن گندم و جو به صورت دیم کشت می کنند.
وی افزود: حتی برخی از کشاورزان تک درخت های زالزالک در عرصه های کشاورزی را نیز قطع می کنند.
وی با بیان اینکه زالزالک مقاوم به خاک های آهکی است اظهار داشت: زالزالک جلوی فرسایش خاک را می گیرد اما متاسفانه با بی مهری از سوی کشاورزان مواجه شده است.
مهندس دادار با بیان اینکه زالزالک از نظر اقتصادی از کشت غلات باصرفه تر است افزود: اما هم اکنون وضعیت مناسبی در عرصه های طبیعی استان وجود ندارد.
محقق و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان‌ شمالی گفت: هر کیلوگرم میوه زالزالک تا 700 هزار ریال نیز به فروش می رسد.
مهندس دادار افزود: با وجود اینکه این میوه خاصیت غذایی و دارویی زیادی نیز دارد اما شهروندان استقبال خوبی برای مصرف ندارند که این امر نیز نیازمند فرهنگ سازی است.
وی با اشاره به اینکه این استان یکی از ذخیره‌گاه‌های ژنتیکی این میوه در کشور است، افزود: تنوع ژنتیکی زالزالک در این استان بررسی شده است.
این استاد رشته باغبانی اظهار داشت: متاسفانه هم اکنون شاهد قطع درختان زالزالک در مناطق مختلف از جمله بدرانلو، عصر قجر، تیمورتاش و سایر عرصه ها هستیم.

* تنها ذخیره گاه جنگلی زالزالک کشور در بجنورد
کارشناس جنگل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: تنها ذخیره گاه جنگلی زالزالک کشور در منطقه مملجه شهرستان بجنورد واقع است.
مهندس موسی آهنگری در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: ذخیره گاه زالزالک مملجه حدود هشت هکتار وسعت دارد که این منطقه حصارکشی و قرق شده است.
وی افزود: به دلیل اجرای طرح های حفاظتی و قرق این ذخیره گاه به یک منطقه جنگلی با گونه اصلی زالزالک تبدیل شده است.
وی هدف از ایجاد ذخیره گاه زالزالک در این منطقه را حفظ این گونه خودروی جنگلی و توسعه آن عنوان کرد.
آهنگری افزود: ذخیره گاه زالزالک شهرستان بجنورد در فاصله 15 کیلومتری شمال غرب بجنورد و در شمال غربی روستای مملجه و جنوب غربی روستای خندقلو واقع است.
وی گفت: این منطقه به لحاظ نگهداری گونه های نادر گیاهی بومی یکی از مناطق مهم ذخیره گاهی استان خراسان شمالی محسوب می شود.
وی افزود: زالزالک گیاهی از تیره گل سرخیان و بیشتر به شکل درختچه است که دارای شاخه های خاردار و گل های سفید، معطر و میوه های زرد و نارنجی رنگ است.
آهنگری با بیان اینکه زالزالک به صورت خودرو در عرصه های منابع طبیعی خراسان شمالی می روید گفت: فعالان طب سنتی و گیاهی زالزالک را برای تقویت قلب و معده بسیار توصیه می کنند و به گفته آنان این میوه خاصیت قابض دارد که می تواند برای رفع اسهال و اسهال خونی مفید واقع شود.
وی افزود: این میوه وحشی دارای کلسیم زیادی است که برای درمان کم خونی و سل اثر مثبت دارد و نیز روماتیسمی ها و مبتلایان به ورم روده می توانند از فواید آن بهره مند شوند.
وی اظهار داشت: بنا بر اطلاعاتی که در کتب دارویی آمده گل زالزالک ضد تشنج بوده و حرکات نامنظم قلب را تنظیم می کند و داروی مفیدی برای رفع تپش و ضربان شدید قلب است.
کارشناس جنگل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: زالزالک به صورت انواع کپسول، تنتور، عصاره های مایع استاندارد یا عصاره های جامد عرضه می شود و می توان از برگها، گلها و دانه های زالزالک خشک چای نیز درست کرد.
وی اظهار داشت: زالزالک در بهار، شکوفه های پرپر صورتی رنگ زیبایی دارد و گل های کوچک آن به رنگ سفید، قرمز یا صورتی است که میوه آن پس از رسیدن رنگ قرمز به خود می گیرد اما رنگ سیاه آن نیز یافت می شود.
آهنگری اظهار داشت: علاوه بر این ذخیره گاه ژنتیکی در مناطق مختلف استان در دره ها و دامنه های تک درخت های زالزالک وجود دارد که متاسفانه بعضا مورد بی مهری قرار می گیرد.
وی گفت: حتی در برداشت این محصول نیز بهره برداران شاخه های آن را قطع می کنند و اصول علمی را در برداشت رعایت نخواهند کرد.
گستره حوزه منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی دو میلیون و 33 هزار و 36هکتار است که از این وسعت یک میلیون و 400 هزار هکتار مرتع، بیش از 183 هزار هکتار بیابان و 434 هزار و 550 هکتار جنگل است.

منبع: ایرنا

10