«رشتی‌دوزی» هنری از دیار باران + تصاویر

«رشتی‌دوزی» هنری از دیار باران + تصاویر

قلاب‌دوزی رشت که به «رشتی‌دوزی» معروف است و در حال‌ حاضر یکی از هنر‌های اصیل بانوان شهر رشت است.

قلاب‌دوزی یکی از قدیمی‌ترین صنایع‌دستی شهر رشت است که با عنوان قلاب‌دوزی رشت به‌شماره 235 به‌تاریخ 90،3،25 در فهرست میراث ملی معنوی کشورمان به‌ثبت رسیده است و عبارت است از تزیین پارچه‌های ارزنده ضخیم از طریق رودوزی، بدین‌ترتیب که زمینه پارچه را با نخ‌های ابریشمین تزیین می‌کنند؛ به‌عبارت دیگر، به‌روی پارچه‌های ضخیم، نقش‌های زیبایی با نخ ابریشمین و وسیله‌ای که قلاب نام دارد می‌دوزند.

در فرهنگ معین قلاب‌دوزی عبارت است از دوختن نقش‌ونگار، از ابریشم یا خامه یا رشته‌های طلا و نقشه به‌روی پارچه با قلاب.

در گیلان ترسیم نقوش قلاب‌دوزی اغلب ذهنی است و اکثراً از قدیم نسل‌به‌نسل منتقل شده است. نقوشی که بیشتر جالب‌ توجه است و بازار بهتری دارد نقش‌های قدیمی کج‌بوته‌ای نقشه‌ترنجی و گرد است.

قلاب‌دوزان طرحی را که قصد دارند روی پارچه ماهوت قلاب‌دوزی کنند ابتدا روی کاغذی که ابعاد آن کمی بزرگ‌تر از اندازه پارچه موردنظرشان است ترسیم و سپس با یک سنجاق تمام خطوط طرح را روی کاغذ با فواصل نزدیک‌به‌هم سوراخ می‌کنند؛ آن‌گاه مقداری گچ روی کاغذ می‌ریزند، کاملاً آن را روی صفحه کاغذ پخش می‌کنند تا از داخل سوراخ‌های کاغذ بگذرد و بر روی ماهوت بنشیند، که بعد از برداشتن کاغذ از روی ماهوت، طرح روی ماهوت قلم‌گیری می‌شود و صنعتگر با کمک قلاب، شروع به دوخت می‌کند.

رشتی‌دوزی درحال‌ حاضر برای تزیین سجاده، جا قرآنی، لبه پرده، زیرلیوانی، رویه میز، رویه کوسن، رویه دمپایی زنانه، کفش زنانه، بقچه سوزنی و مانند آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

داده‌های باستان‌شناسی حاکی از سابقه تاریخی قلاب‌دوزی در منطقه گیلان است و در کشف‌های باستان‌شناختی در لولمان گیلان قطعاتی از ملیله‌دوزی و قلاب‌دوزی به‌دست آمده که پژوهشگران آن را متعلق به دوره هخامنشیان می‌دانند. قدیمی‌ترین نمونه‌های رشتی‌دوزی، جدا از مجموعه‌های خصوصی، در موزه آستان قدس رضوی و موزه هنرهای تزیینی ایران نگه‌داری می‌شود.

منبع: تسنیم

15

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها