چرا دوازدهمین ماه سال را اسفند می‌نامیم؟

یک استاد تاریخ گفت: اسفند نام یکی از ایزدان باستانی به نام سپندارمزد که از نظر جنسیت مونث و به معنای باقی و آرامش مقدس است، به شمار می‌رود.

دکتر فاطمه جهان‌ پور در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با بیان اینکه اغلب نام‌هایی که برای ماه‌های سال در نظرگرفته شده است، برگرفته از نام ایزدان و خدایان زرتشتی است، اظهار کرد: اسفند که عنصر زنانه او بسیار مهم است به دلیل جنبه قدسیانه ای که دارد نام یکی از ماه‌های سال را به نام او گذاشته اند.

وی گفت: در واقع سپندارمزد خدا، ایزد و بانوی زمین و قلمروها است. به همین دلیل نقش زیادی در ارتباط با نگهبانی و کشت و کار در روی زمین دارد.

این استاد تاریخ خاطرنشان کرد: در اندرزنامه آمده است که در اسفند زمین گرم می‌شود و دیگر اثری از برف نیست، کشاورزان آن را برای بهار سال آینده آماده می‌کردند و مشغول کشت و کار می‌شدند.

جهان پور با اشاره به یکی از آیین‌هایی که در گذشته انجام می‌داده‌اند؛ عنوان کرد: زرتشتیان در روز پنجم اسفند دعایی را می‌نوشتند و بر روی سه دیوار خانه خود می‌زدند و اعتقاد داشتند که آن دعا زهر عقرب و مار را می‌گیرد و این نیرنگ و دعا را به نام فریدون که دارنده سه نیروی جادوگری، پزشکی و جنگاوری بوده است نیز می‌شناختند.

وی تصریح کرد: در واقع فریدون نیز جزو اولین پزشکانی است که اهورا مزدا آن را انتخاب کرده است.

این استاد تاریخ خاطرنشان کرد: یکی از اتفاقات مهم دیگر این است که آیین‌های پایان ماه و آمدن فروهرها است که آن را با نام نوروز می‌شناسیم.

وی عنوان کرد: برای آن‌ها اسفند تمام شده و ایامی که آن‌ها می‌آیند ما خانه تکانی می‌کنیم که این آیین به مدت 10 روز به طول می‌انجامد که پنج روز پایان اسفند و پنج روز اول فروردین را شامل می‌شود.

این استاد تاریخ خاطرنشان کرد: روزی هم سپندارمزد به صورت دوشیزه‌ای زیبا مقابل افراسیاب ظاهر می‌شود و کاری می‌کند که افراسیاب را عاشق خود کند و با این کار خود افراسیاب از او تقاضای ازدواج می‌کند، دوشیزه هم برای او شرطی را مبنی بر اینکه باید آب را به روزمین که بسته است باز کند می‌گذارد؛ او هم شرط را می‌پذیرد و هنگامی که آب باز می‌شود دوشیزه هم به صورت قطره‌ای آب در آن رود جاری می‌شود.

جهان پور اظهار کرد: در واقع در گذشته زرتشتیان معتقد بودند که در خلقت، 6 اتفاق رخ می‌دهد که ششمین آن کیومرث است و هنوز هم مراسمی را در این خصوص در شهرهایی چون یزد، کرمان و تهران برگزار می‌کنند.

منبع: ایسنا

10