کدام مناطق تهران بیشترین آلودگی صوتی را دارند؟

آلودگی صدا یکی دیگر از انواع آلودگی‌ در شهرها به ویژه شهر تهران است که به یک معضل بزرگ برای ساکنان آن و حتی محیط زیست شهر تبدیل شده است و در این میان شهروندان غربی تهران بیشتر از هر منطقه‌ای با آن مواجه هستند.

حد مجاز آلودگی صوتی که استاندارد آلودگی صوتی هم نامیده می‌شود، عبارت است از میزان و مشخصات ویژه‌ای که با توجه به اصول حفاظت محیط زیست و بر مبنای واحد اندازه گیری صدا برای منابع مولد آلودگی صوتی و فضای مورد انتشار و محیط های مختلف تعیین می شود.

یکی از معضلات مدیریت شهری دربخش حفاظت محیط زیست آلودگی صدا است. اگرچه صدا دارای اثرات نامطلوب جسمی و روحی و اجتماعی است و درخصوص پیشگیری و کنترل آن اتفاق نظر وجود دارد، اما به طور اجنتناب ناپذیری در محیط زیست و محیط کار تولید و منتشر می‌شود، به طوری که حتی در کشورهای توسعه یافته صنعتی هنوز هم یکی از معضلات عمده مدیریت زیست محیطی شهری موضوع آلودگی صدا است. علاوه بر مخاطراتی که برای مواجهه با صدا برشمرده‌اند، وجود آلودگی صوتی در محیط دلیل اتلاف انرژی توسط منابع مختلف شهری و صنعتی است و از دیدگاه بهینه سازی مصرف انرژی نیز باید این موضوع مد نظر قرار گیرد.

عملیات هوایی مشکلات عدیده‌ای را در خصوص آلودگی صوتی و آثار ارتباطی و اجتماعی آن ایجاد می‌کند. یک سیستم موج ضربه ای است که در حین پرواز هواپیما با سرعتی بیش از سرعت صوت حاصل می‌شود.

ساخت خانه یا کار بر روی زمین، سرو صدای قابل ملاحظه‌ای ایجاد می‌کند. وسایل مختلف ساختمان سازی مواد مانند میکسر، دستگاه جوشکاری، جرثقیل، وسایل حفاری و غیره سر و صدای زیادی را برای ساکنان شهرها ایجاد می‌کنند.

لازم به ذکر است، آلودگی‌های صوتی در هر شبانه روز متفاوت است، به گونه ای که میزان آلودگی در محله های اطراف فرودگاه بیش از هر محله‌ای احساس می شود.

مناطقی که بیشترین میزان آلودگی صوتی در شهر تهران را دارند، مناطق 9، 10، 11، 12، 16 و 21 هستند و کمترین میزان آلودگی صوتی در مناطق 3 و 18 شهر تهران است.

بر اساس استانداردهای میزان آلودگی صوتی، حد مجاز برای مناطق مسکونی حدود 55 دسی بل در روز و 45 دسی بل در شب پیش بینی شده است.

میزان آلودگی صوتی در محله‌های اطراف فرودگاه مهرآباد در هنگام روز 55 تا 77 دسی بل و در شب 45 تا 70 دسی بل است و هنگام نشست و برخاست هواپیما نیز 100 تا 115 دسی بل آلودگی صوتی ایجاد می‌کند.

سهم کارگاه‌های ساختمانی در ایجاد آلودگی صوتی حدود 77 درصد، موتورسیکلت‌ها و خودروها 18 درصد، قطارها و هواپیماها 2 درصد و مابقی آلاینده‌های صوتی 3 درصد است.

آلودگی صوتی می‌تواند منجر به بروز بیماری‌هایی همچون دیابت نوع 2، کاهش شنوایی، بیماری‌های روحی - روانی، بیماری‌های قلبی و تغییر ضربان قلب، افزایش میزان کلسترول خون، سکته مغزی، ترشح بیش از حد هورمون‌ها و در آخر فشار خون شود.

بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی در قالب لایحه هوای پاک، ایجاد هر گونه آلودگی صوتی توسط منابع ثابت و متحرک ممنوع است و در صورت مشاهده تخلفات، متخلفان به پرداخت جریمه نقدی از 10 تا 20 میلیون ریال محکوم می‌شوند. همچنین در شورای شهر تهران کمیته‌ای تشکیل شده تا بر اساس آن شهرداری تهران ملزم به تهیه دستورالعملی برای کنترل آلودگی‌های ناشی از فعالیت‌های ساختمانی شود.

این امر مهم بر عهده دفتر بررسی آلودگی هوا مستقر در سازمان حفاظت محیط زیست است که تاکنون این بخش در حوزه‌های گوناگون در چهارچوب این وظایف فعالیت کرده است و بخش عمده این فعالیت‌ها در خصوص تدوین استانداردهای مورد نیاز بوده که دستاوردها و نتایج این فعالیت‌ها به شرح ذیل اعلام می‌شود:

-انجام پژوهش های لازم و بررسی مطالعات انجام شده در زمینه منابع آلاینده صوتی و ارتعاش و امواج
-مطالعه و تحقیق در زمینه میزان آلودگی صوتی و ارتعاش و امواج و بررسی اثرات این آلودگی ها بر سلامت انسان و ارائه مقالات مرتبط
-تهیه و تدوین استانداردهای حد مجاز میزان صدا و ارتعاش و امواج در مناطق مختلف و در طول ساعات شبانه روز مشارکت در تدوین ضوابط استقرار صنایع تهیه، جمع آوری و بررسی آمار و اطلاعات در جهت انجام پروژه های مختلف تحقیقاتی مرتبط با آلودگی های صدا، ارتعاش و امواج
-بررسی و تحقیق در زمینه روشهای کنترل و کاهش اثرات آلاینده های صدا و ارتعاش و امواج
-ارائه روش‌های کلی کنترل و کاهش آلودگی هوا ارتعاش و امواج به مراکز استانی حسب مورد

الهام کریمی کارشناس صوت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در رابطه با مهمترین عوامل منابع آلودگی صوتی در شهر تهران اظهار کرد: یکی از عمده ترین عوامل ایجاد سر و صدا در شهر تهران وسایل حمل و نقل است که موتورسیکلت ها، ماشین های سواری، ماشین‌های سنگین و نیمه سنگین در تولید این آلودگی سهم بیشتری دارند.

وی افزود: در شهر تهران سه عامل تولید آلودگی صوتی از جمله ترافیک جاده‌ای، ریلی و هوایی وجود دارد که علاوه بر این منایع عوامل دیگری همچون فعالیت های صنعتی، ساختمانی و تجهیزات و دستگاه‌های موجود در محیط زندگی نیز می‌توان اشاره کرد.

کریمی با اشاره به افزایش آلودگی صوتی در شب تصریح کرد: بر اساس اندازه‌گیری‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران طی سال گذشته، تراز صدای اندازه‌گیری و ثبت‌شده در دوره زمانی روز ۱۳.۵۶ دسی‌بل و در دوره زمانی شب ۲۱.۶۳ دسی‌بل بالاتر از حد استاندارد سازمان محیط زیست بود، البته این نتایج مربوط به نقاطی است که ایستگاه‌های سنجش صوت نصب شده است و لزوماً به عنوان میانگین تراز صوتی شهر تهران صادق نیست.

وی ادامه داد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگر تعداد خودروها در ناحیه‌ای نصف شود، میزان تراز صدا تنها حدود ۲ دسی‌بل کاهش خواهد یافت. از طرفی مجوز تردد خودروهای سنگین از ساعت ۱۰ شب تا ۶ صبح از عوامل اصلی بالا بودن تراز صوت شبانه در مقایسه با روز است.

کارشناس صوت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در پایان درباره وضعیت آلودگی صوتی منطقه ۹ تهران که فرودگاه مهرآباد در آن قرار دارد، گفت: ایستگاه سنجش صوت تهرانسر گل‌ها در غرب این منطقه است که میانگین تراز صوت آن برای دوره زمانی روز حدود ۷۲.۴۱ دسی‌بل و برای شب حدود ۷۰.۳۰ دسی‌بل است همچنین ایستگاه فتح نیز که در شرق این منطقه واقع شده میانگین تراز صوت برای دوره زمانی روز و شب را حدود ۶۷ تا ۶۸ دسی‌بل نشان می‌دهد. تراز صوت هر دوی این ایستگاه‌ها فراتر از حد مجاز است. البته باید توجه داشت که بالا بودن میانگین تراز صوت در این دو ایستگاه نه تنها به دلیل صدای ناشی از عبور هواپیما، بلکه تحث تاثیر صدای بزرگراه نیز است. همچنین تردد وسایل نقلیه سنگین از بزرگراه‌های مجاور این ایستگاه‌ها به مراتب موجب افزایش بیشتر در میانگین تراز صوت در دوره زمانی شب شده است.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

35