تمام گره بانک‌ها تحریم نیست
خروج آمریکا از برجام و تهدید برای برگرداندن تحریم‌ها در حالی روابط بین‌المللل بانک‌ها را می‌تواند بار دیگر تحت الشعاع قرار دهد و عاملی برای عقب‌نشینی بانک‌های خارجی در برقراری ارتباط با بانک‌های ایرانی باشد که در این بین برخی کارشناسان و پژوهشگران معتقدند که بخش قابل توجهی از مشکلات برقراری روابط کارگزاری بانک‌های ایرانی می‌تواند ناشی از علل غیرتحریمی باشد.
طی سال‌هایی که بانک‌های ایرانی در تحریم قرار داشتند و تا قبل از مذاکرات هسته‌ای و اجرایی شدن برجام تا حد زیادی و شاید کامل روابط کارگزاری آنها با بانک‌های خارجی قطع شده بود و درگیر محدودیت‌هایی بودند، اما طی مذاکرات هسته‌ای و با لغو تحریم‌ها شرایط تازه‌ای برای بانک‌های ایرانی ایجاد شد و توانستند به مرور بار دیگر وارد مذاکرات با همتایان خارجی شده و روابط کارگزاری نیز تا حدی از سر گرفته شد به طوری که از اواخر سال 1394 با دستور کار قرار گرفتن توافق برجام آخرین آمارها از این حکایت دارد که حدود 835 رابطه کارگزاری با 278 بانک خارجی برقرار شد، در حالی که تا قبل از برجام این روابط بسیار محدود بود.
با این وجود بنابر اعلام مدیران بانک مرکزی توقعات از برجام در رابطه با شبکه بانکی به طور کامل برآورده نشد، چرا که در این بین برخی بانک‌های خارجی از ورود برای مذاکره با طرف‌های ایرانی هراس داشته و چندان تمایلی به برقراری ارتباط نداشتند که این موضوع در رابطه با بانک‌های بزرگ ملموس بود.
اما با جریان‌های اخیر و خروج ترامپ از برجام و اعمال تحریم‌های جدید که در مرکز آن تحریم‌های بانکی و ارزی قرار داشته و فرصت حدود 180 روزه‌ای برای آن تعیین کرده است، بار دیگر ماجرای تحریم بانک‌ها و ابعاد آن مطرح خواهد بود که در اهم آن ایجاد مشکلاتی در روابط کارگزاری و برقراری ارتباطات و تمامی جوانب رابطه با بانک‌های خارجی قرار دارد.
گرچه اثرات ناشی از اعمال تحریم بر شبکه بانکی تا حدی اجتناب‌ناپذیر است و خود عاملی برای عقب‌نشینی بانک‌های خارجی در برقراری ارتباط با بانک‌های ایرانی می‌تواند باشد، اما مسائل دیگری نیز وجود دارد که خود می‌تواند عامل تحریم‌ها را در کناره‌گیری بانک‌های خارجی تشدید کند که مهم‌ترین آن اصلاحات نظام بانکی و انطباق با استانداردهای بین‌المللی است. اخیرا مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی تاکید کرده که بخش مهمی از مشکلات و موانع برقراری روابط کارگزاری بانک‌های ایرانی با بانک‌های دنیا از عوامل غیرتحریمی نشأت می‌گیرد.
منبع: ایسنا
729
