نویسنده و تئوریسین‌ مشهور درگذشت

نویسنده «شکل‌ها» که از سوی رولان بارت به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تئوریسین‌های نقد ادبی شناخته می‌شد در ۸۷ سالگی درگذشت.

ژرار ژنه که نامش برای مردم عادی شناخته شده نیست یکی از نام‌داران ادبی فرانسه محسوب می‌شد.

وی با استادش رولان بارت یکی از استادان روایت‌گویی بود و دوستش تزوتان تودوروف نیز در این زمینه کار کرده بود.

تمایز بین دو مفهوم روایت و کانون مشاهده قبل از ژرار ژنه، روایت‌شناس مشهور فرانسوی، مورد توجه قرار گرفته بود، اما این ژرار ژنه بود که این تمایز را به صورتی نظام‌مند مورد بررسی قرار داد.

ژنه برای زاویه دید این دو عبارت متمایز را به کار برد که اولی به عمل انتقال کلامی داستان توسط گوینده و دومی به کانونی مربوط می‌شود که از طریق آن روایت از نظر مکانی-زمانی، روانشناختی و ایدئولوژیکی مشاهده می‌شود. ژنه معتقد است که در هر اثر روایی دو جنبه متمایز زاویه دید ممکن است از طریق یک فرد واحد و یا همزمان از طریق چندین راوی و مشاهده گر نمود یابد. در اثری روایی مانند «سخت‌تر شدن اوضاع» نوشته هنری جیمز، می‌توان جنبه‌های مختلف زاویه دید و کانون مشاهده را بررسی کرد.

ژنه در همکاری با جنبش ساختارگرایی و چهره‌هایی چون رولان بارت و کلود لوی استراوس مفهوم «بریکولاژ» را اقتباس کرد.

ژنه متولد پاریس بود و در لیس لاکانال تحصیل کرده بود. وی زمانی عضو حزب کمونیست فرانسه بود اما بعد به سویالیست‌ها پیوست. او فعالیت‌های آکادمیک بسیاری هم در کارنامه خود به ثبت رساند که از جمله آن‌ها می‌توان به کسب مقام‌های دستیار و استادیار ادبیات فرانسه در دانشگاه مطرح سوربن اشاره کرد.

منبع: ایران آرت

728