سایه شوم خشکسالی همچنان بر سر خراسان‌جنوبی/ مدیریت خشکسالی تنها راه برون‌رفت از وضعیت موجود

به گزارش خبر فوری به نقل از تسنیم از خبرگزاری فارس از بیرجند، از مهم‌ترین موضوعات و مسائلی که این روزها برای استان خراسان‌جنوبی مطرح است مسئله خشکسالی است که هر روز بر وسعت و روند آن افزوده می‌شود و امسال هجدهمین سالی است که مردم این استان با مشکل خشکسالی دست‌ و پنجه نرم می‌کنند.

در سال زراعی جاری تاکنون بارندگی‌های خوبی را شاهد نبوده‌ایم و این موضوع و مشکلات بحران آب هر روز بیش از روز گذشته به مشکلات مردم استان و نگرانی‌ها در این خصوص می‌افزاید.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در بیرجند، اظهار کرد: استان خراسان‌جنوبی با وسعتی معادل 149 هزار و 690 کیلومتر مربع در شرق ایران قرار گرفته و شامل حوضه‌های نمکزار خواف، هامون هیرمند، کویر لوت و کویر مرکزی می‌باشد و نوع اقلیم این استان خشک بیابانی و فراخشک است.

حسین امامی افزود: وضعیت منابع آب استان بر اساس آماربرداری سراسری سال 90 به صورت سه هزار و 299 حلقه چاه با تخلیه 876 میلیون مترمکعب، شش هزار و 252 رشته قنات با تخلیه 267 میلیون مترمکعب و دو هزار و 189 دهنه چشمه با تخلیه 64 میلیون مترمکعب است.

وی افزود: محدوده‌های مطالعاتی بشرویه و بیرجند با تخلیه 118 و 110.5 میلیون مترمکعب بیش‌ترین و محدوده‌های مطالعاتی دق تل حمید، چهل‌پایه و نایبند کم‌ترین تخلیه آب زیرزمینی را دارا می‌باشند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌جنوبی ادامه داد: استان خراسان‌جنوبی دارای 40 محدوده مطالعاتی می‌باشد که از این تعداد 8 محدوده ممنوعه بحرانی و 14 محدوده ممنوعه هستند.

امامی با بیان اینکه متوسط افت درازمدت سطح آب زیرزمینی استان 25 سانتیمتر در سال است، گفت: افت سطح آب زیرزمینی در سال 96-95 برابر با 21 سانتیمتر بوده است.

* 127 میلیون متر مکعب؛ کسری مخزن استان در سال آبی 96-95

وی خاطرنشان کرد: متوسط درازمدت کسری مخزن استان نیز 152 میلیون مترمکعب می‌باشد و کسری مخزن استان در سال آبی 96-95 برابر با 127 میلیون مترمکعب است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌جنوبی بیان کرد: سال گذشته بارور کردن ابرها در 8 مرحله و با هزینه حدود یک میلیارد تومان انجام شد.

* چشم‌انداز خوبی برای سال آبی نداریم

امامی تصریح کرد: وضعیت منابع آب استان خراب است و امسال نیز تاکنون می‌توانیم بگوییم بارندگی نداشته‌ایم و چشم‌انداز خوبی برای سال آبی نداریم.

وی به موضوع بارور کردن ابرها در سال جاری اشاره کرد و گفت: طبق آخرین پیگیری به دلیل عدم نقدینگی برای مرکز تحقیقات و تأخیر در پرداخت و اینکه مواد لازم برای بارور کردن ابرها بایستی از خارج کشور وارد شود و مسائل مجوزهای گمرکی، برای بارور کردن ابرها نگرانی‌هایی وجود دارد.

* 50 درصد کاهش بارندگی نسبت به مدت مشابه سال گذشته

علیرضا خندان‌رو نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در بیرجند، اظهار کرد: بارندگی‌های سال جاری تاکنون ناچیز بوده و نسبت به مدت مشابه سال گذشته 50 درصد کاهش داشته است.

وی افزود: میزان بارندگی در سال گذشته 1.2 میلی‌متر بوده و نسبت به بلندمدت 92 درصد کاهش داشته‌ایم و در بلندمدت نیز 7.5 میلی‌متر بوده و اکنون 0.6 است.

مدیرکل هواشناسی خراسان‌جنوبی افزود: برای سه ماه آینده میزان بارندگی نرمال و کمی کمتر از نرمال پیش‌بینی می‌شود.

خندان‌رو با بیان اینکه اقدامات برای بارور کردن ابرها را وزارت نیرو باید انجام دهد، گفت: روند خشکسالی‌ها همچنان ادامه دارد و اکثر نقاط استان همچنان درگیر خشکسالی هستند.

حجت‌الاسلام و المسلمین سید‌محمد باقر عبادی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، اظهار کرد: مجمع نمایندگان استان نامه‌ای به وزیر نیرو نوشته‌اند و در آن درخواست شده تا بحث بارور کردن ابرها جدی گرفته و پیگیری شود و بحث انتقال آب را نیز پیگیر و پاسخگو باشند.

وی افزود: این یکی از کارهایی است که در مسئله توجه به خشکسالی‌های استان انجام شده و پیگیری تا رسیدن به نتیجه ادامه خواهد داشت.

نماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: با توجه به خشکسالی‌ها، باروری ابرها برای استان خراسان‌جنوبی ضرورت دارد و با وجود اینکه باروری ابرها بین 15 تا 20 درصد در افزایش بارندگی تأثیر دارد اما به هر حال برای این استان خوب است و باید انجام شود.

عبادی خاطرنشان کرد: عذر تقصیرهای سیستم اجرایی را گوش نخواهیم داد و پذیرفته نیست چرا که کار مردم برای ما مهم است و باید انجام شود.

* لزوم توجه به آبخیزداری در خراسان‌جنوبی

وی توجه به آبخیزداری را یکی مسائل اصلی برای استان عنوان کرد و گفت: باید از آبخیزداری در استان حداکثر استفاده صورت گیرد و هیچ آب بارانی نباید از دشت‌ها خارج شود و به صورت گسترده استفاده شود و در این خصوص طرح‌هایی نیز تهیه شده است.

نماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه بهینه‌سازی مصرف آب از مهم‌ترین اقدامات توسط مردم است که باید کمک و همراهی لازم را داشته باشند، افزود: بخشی از هدررفت آب مربوط به دولت است که شبکه آبرسانی فرسوده است و در شهرها و روستاها آب هدر می‌رود و باید اصلاح شود.

عبادی بیان کرد: آبیاری مکانیزه، آبیاری تحت فشار و دیگر روش‌های آبیاری همراهی مردم را می‌طلبد و بخش عمده آب مصرفی استان نیز در کشاورزی است که اگر کشاورزان همکاری کنند مطمئناً صرفه‌جویی و بهره‌وری افزایش پیدا می‌کند و این امر نیاز به مشارکت مردم دارد.

وی با بیان اینکه حتی اگر انتقال آب انجام شود جای این آبی که به صورت غرقابی در استان هدر می‌رود را نمی‌گیرد چرا که گران است، گفت: در مورد آب‌های ژرف مطالعات انجام شده و به جاهای خوبی رسیده اما در این مورد نیز هزینه‌ها بالا است.

نماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد : از بهترین اقدامات در مقابله با خشکسالی استفاده درست از آب موجود، آب‌های زیرزمینی و آب باران است و دولت و مردم باید با یکدیگر کمک و همراهی داشته باشند تا آب موجود حفظ شود.

خسارت و اثرات نامطلوب ناشی از خشکسالی به حدی است که برخی‌ها خسارت آن را بیشتر از سایر بلاهای طبیعی مانند سیل و زلزله می‌دانند.

کمبود منابع آبی پایدار از چالش‌های مهم بخش کشاورزی است و در استانی مانند خراسان‌جنوبی که کشاورزی از جمله مهم‌ترین حرفه‌ها به شمار می‌رود، سنتی بودن سامانه آبیاری باعث مصرف و هدرروی آب در سطح مزارع است و باید گفت که تلاش‌های انجام‌شده در جهت توسعه آبیاری تحت‌فشار و قطره‌ای علی‌رغم مؤثر بودن، کافی نیست و بیش از این باید در این راستا تلاش کرد.

مدیریت خشکسالی می‌تواند یکی از اقدامات بسیار مؤثر در کاهش خسارات خشکسالی باشد و باید حفظ وضعیت موجود مدنظر باشد.

وضعیت منابع‌ آبی و عدم بارندگی مناسب در خراسان‌جنوبی نه‌تنها هشداری برای مسؤولین است بلکه هشداری برای مردم نیز است چراکه استفاده بهینه از منابع آبی و مدیریت مصرف در ابتدا بر دوش مردم است.

برای گذر از خشکسالی موضوع توجه به انتقال آب و بارور کردن ابرها از سوی مسؤولین و صرفه‌جویی توسط مردم اموری ضروری است که باید توجه لازم به آن صورت گیرد به طوری که اهمیت آن به حدی باشد که نگذاریم حتی قطره‌ای آب در این شرایط به هدر رود.

انتهای پیام/ن

منبع: فارس

58