نظر آیت‌الله هاشمی درباره «ممیزی کتاب» در ۳۶ سال پیش
نظارت لازم است، البته با موازین قانونی نه خودسرانه. / شیوه‌ای مشخص شود که نظرات گوناگون همراه با نقد آن‌ها به دور از تعمیه و اخلال مطرح شود. محققان و نویسندگان در قانون مطبوعات باید همه در همان شیوه قلم بزنند و بخوانند.
روزنامه اطلاعات مورخ یکشنبه، ۲۵ دی ۱۳۶۲، در صفحه «دنیای کتاب» خود مصاحبه‌ای با هاشمی رفسنجانی، رئیس وقت مجلس انجام داد، خبرنگار در این مصاحبه نظر ایشان را درباره شیوه ممیزی کتاب در جمهوری اسلامی پرسید. مشروح گفتگو را در پی می‌خوانید:
آیا ضروری است که در رابطه با خط فکری حاکم، بر هر کتاب که به بازار می‌آید نظارتی اعمال گردد یا خیر؟
البته نظارت لازم است، البته با موازین قانونی نه خودسرانه.
ملاک و مناط ارزیابی چیست؟
مفید بودن، مضر نبودن از لحاظ فکری، سیاسی، اقتصادی، اخلاقی.
در چه زمینه‌ای می‌توان این کار را انجام داد؟ آیا در مورد کتاب‌های موضوعی که جنبه معرفتی و اطلاعاتی دارند و کتاب‌هایی که خط فکری ارائه می‌دهند می‌توان تفکیک کرد؟ آیا به فرض وجود انحراف در آن‌ها می‌توان بین این دو نوع کتاب تفکیک کرد؟
در هر نوع کتاب و نشریه
تا چه حدودی می‌تواند نظارت نمود؟
به طور کامل، ولی در چهارچوب قانون و مقررات.
توسط چه مقامی؟
مقامی که قانون مسئول شناخته باشد.
شیوه آشنایی جامعه با نظریات مختلف جامعه و نظراتی که در سطح جهان مطرح است؛ انحرافی، الحادی، اندیشه‌های غلط و ضعیف... چگونه می‌تواند صورت پذیرد. (نظریه نه جریان اجتماعی) نحوه برخورد و نقد آن‌ها چگونه می‌تواند باشد؟
شیوه‌ای مشخص شود که نظرات گوناگون همراه با نقد آن‌ها به دور از تعمیه و اخلال مطرح شود. محققان و نویسندگان در قانون مطبوعات باید همه در همان شیوه قلم می‌زنند [بزنند]و می‌خوانند [بخوانند].
به نظر شما کار روی مباحثی از قبیل: فقه، اصول، فلسفه و کلام با توجه به نیاز‌ها و ضرورت‌های اجتماعی چه سمت و جهتی باید داشته باشد؟
از شکل مدرسه‌ای و مجرد باید به طرف واقعیت‌های زندگی و با توجه به مسئولیت نظام اسلامی در اداره جامعه باشد.
منبع: انتخاب
24
