چرا شفاف شدن آراء نمایندگان در مجلس از نان شب هم واجب تر است؟ / 8 نکته ای که باید در مورد هر نماینده شفاف شود

بارها شاهد بوده‌ایم که نمایندگان مجلس طرحی را با بیش از 150 امضاء به صحن علنی برده‌اند اما در روز رای‌گیری کمتر از 100 نفر به طرح رای داده‌اند. این یک تراژدی است که لیست امضاء کنندگان یک طرح با متن کامل آن باید انتشار عمومی پیدا نکند و بعدا مسیر رایزنی درون مجلس پیرامون آن و رای‌های نهایی منتشر نشود. در چنین شرایطی برخی از نمایندگان قدرت‌طلب خوب می‌دانند که چه فرصت‌ها و دستاوردهای همراه با فسادی را می‌توانند کسب کنند.

چرا شفاف شدن آراء نمایندگان در مجلس از نان شب هم واجب تر است؟ / 8 نکته ای که باید در مورد هر نماینده شفاف شود

در یک هفته گذشته، اظهارات حجت‌الاسلام پناهیان که اخیرا به یکی از تریبون‌ دار های اصلی اصول‌گرایان در محافل مختلف تبدیل شده، به سوژه بسیاری از رسانه‌ها و محافل سیاسی کشور تبدیل شده است. پناهیان در مراسم عزاداری شب هفتم محرم در ۱۵ شهریور، در ارتباط با عدم شفافیت آراء در مجلس شورای اسلامی سخنانی شدید‌اللحن را بر زبان راند، که بیش از دیگر ابعاد اظهارات او مورد توجه قرار گرفت.

این روحانی اصول‌گرا در اظهارات خود می‌گوید: «کی از راه‌های استخفاف ملت این است که رأی مجلس را پنهان کنند! چرا اکثریت نمایندگان مجلس رأی می‌دهند به اینکه «رأی نماینده‌ها نباید شفاف باشد»؟ آیا ملت را خوار و بی‌مقدار می‌دانند؟ بعد هم برخی به‌صورت بسیار جاهلانه و احمقانه‌ای می‌گویند «مگر می‌خواهید تفتیش عقاید کنید؟!» مگر شما در مجلس به عقاید رأی می‌دهید؟ شما بی‌خود می‌کنید بر اساس عقاید رأی بدهید. شما باید بر اساس کارِ کارشناسی رأی بدهید نه بر اساس عقاید! مردم باید بتوانند بر وکلای خودشان مسلط باشند. مردم باید بدانند که نماینده آنها به چه چیزی رأی داده و برای چه رأی داده است؟ ما کاری به عقیده شما نداریم، می‌خواهیم شعور و درک کارشناسی شما را بفهمیم! آی مجلس شورای اسلامی، چه کسی به شما حق داده که شفاف رأی ندهید و شفاف رأی‌ دادن را تفتیش عقاید بدانید؟ بگویید چه چیزی را دارید از ملت پنهان می‌کنید؟»

اظهارات علیرضا پناهیان در نقد عدم شفافیت آراء در پارلمان، هر چند از نظر لحن و نوع بیان با ایراداتی جدی مواجه است اما از اساس صحیح و منطقی به نظر می‌رسد. شفافیت در آراء نمایندگان مجلس، بدون تردید یکی از ابتدایی‌ترین حقوق عمومی شهروندان است که نیازمند آسیب‌شناسی و اقدام جدی مجلس است. هر چند این نظارت آراء تنها نباید مختص به مجلس باشد و باید سایر نهادهای تصمیم‌گیرنده در امور قانون‌گذاری باید الزام شفافیت در رای اعضا را مورد لحاظ قرار دهند، اما در نوشته حاضر بحث مجلس شورای اسلامی در مدار توجه«انتخاب» قرار گرفته است.

الزام بازنگری در موضوع شفافیت آراء نمایندگان

یکی از الزامات اساسی در نهادینه کردن فرهنگ انتخاباتی در جوامع مختلف، تقویت نظارت قبل و بعد از انتخاب است. در بسیاری از جوامع این نظارت بر عهده احزاب سیاسی گمارده می‌شود و احزاب خود نقش نظارت بر تعیین نامزدها و روند کنش آن‌ها بعد از ورود به مجلس را بر دوش می‌کشند. حتی این مکانیزم فارغ از کارکرد آن با انتقاداتی جدی همراه است و بسیاری از کارشناسان سیاسی بر این باور هستند فارغ از نظارات احزاب می‌بایست قانون نظارتی قوی و شفاف وجود داشته باشد.

نمایندگان مجلس به عنوان اعضای قوه مقننه، در ایران گستره‌ای از اختیارات و وظایف را دارند اما همواره یکی از نقدهای جدی عدم نظارات بر کنش آن‌ها بعد از ورود به مجلس است. متاسفانه تاکنون شفافیتی بسیار اندک پیرامون ابعاد مختلف رفتار، عملکرد، میزان مشارکت، لوایح ارائه شده، رای‌های داده شده به لوایح و... نمایندگان مجلس وجود ندارد. در خوانش نهایی نیز بعد از یک دوره 4 ساله با صراحت می‌توان گفت هر یک از نمایندگان بدون وجود شفافیت کارنامه‌ای گاها تحریف شده را از عملکرد خود ارائه می‌کنند.

برای نمونه در بسیاری از نشست‌ها تعداد نمایندگانی که در مقام وکلای مردم در صحن علنی مجلس حضور پیدا می‌کنند به 100 نفر هم نمی‌رسد که نسبت به 290 نفر اعضای پارلمان، می‌تواند تراژدی غمناک برای شهروندان ایرانی قلمداد شود. در چنین شرایطی با توجه به پیشرفت‌های جدید در عرصه نظارت پارلمانی در سطح جهانی، ایجاد مکانیزمی هوشمند و فراگیر برای شفافیت در امور کاری نمایندگان ضروری به نظر می‌رسد. بدون تردید، ایجاد آرشیوی اجباری و هوشمند از عملکرد نمایندگان در ارزیابی مردم از عملکرد آن‌ها و تصمیم‌گیری پیرامون رای‌ دادن به نمایندگان منتخب در انتخابات بسیار موثر خواهد بود.

در نظام های پارلمانی، برای هر نماینده بعد از ورود به پارلمان شفافیت نظارتی در چندین سطح مورد لحاظ قرار می‌گیرد که همگی به صورت دقیق بر روی پایگاه خبری پارلمان و البته صفحه اختصاصی نمایندگان درج و ثبت می‌شود. مهم‌ترین این محورها را می‌توان در هشت مورد ذیل خلاصه کرد:

1- اطلاعات شخصی و سابقه کاری نماینده با امکان به‌روز‌رسانی

2- شفافیت در منابع مالی انتخاباتی هر نماینده

3- اطلاعات مالی نماینده، شامل دارایی‌ و درآمد

4- شفافیت در اعلام طرح‌های ارائه شده از سوی هر نماینده

5- انتشار شفاف و صریح رای نماینده به لوایح، طرح‌های مختلف، استیضاح وزارء و پرسش از وزراء

6- امکان ارجاع و دریافت اطلاعات پیرامون اجرایی شدن یک طرح

7- ثبت و ضبط کلیه آمارهای حضور، غیبت، مرخصی و فعالیت سالانه نمایندگان و انتشار عمومی آن

8- آرشیو ویدئو جلسات بررسی قانون و نطق‌های هر یک از نمایندگان

تمامی هشت محور یاد شده، بصورت آنلاین و آزاد در دسترس عموم قرار دارد و برای هر نماینده یک صفحه شخصی وجود دارد که عملکرد او در آن ثبت و ضبط می‌شود. با نگاهی به این لیست می‌توان شفافیت در مجلس کشورمان را در سطحی بسیار ضعیف و پایین‌تر از استانداردهای جهانی ارزیابی کرد. به طور حتم ایجاد چنین مکانیزمی می‌تواند در ترغیب مردم به مشارکت گسترده‌تر و نیز انتخاب نمایندگان کارآمدتر بسیار موثر واقع شود.

شفافیتی که در پارلمان باید از بنیان دگرگون شود

شفافیت سریعترین، کم‌هزینه‌ترین، کارآمدترین و ساده‌ترین راه برای پاسخ‌گو کردن مسئولین است. شفافیت به معنای اعطای حق اطلاعاتی مردم است. متاسفانه در ساختار مجلس کنونی شفافیت حلقه گمشده‌ای است که باید با جسارت و تغییر در ساختار آیین‌نامه داخلی مجلس در کالبد و روح پارلمان جاری شود. در آسان‌ترین و اولین گام ممکن ضروری است در ابتدای امر انتشار آرای عمومی در تصویب کلیه قوانین، استیضاح‌ها، ارائه طرح‌ها و... در دستور کار قرار گیرد و سپس سامانه «نظارت عمومی» بر پاسخگو کردن نمایندگان و به تبع آن کلیت پارلمان طراحی شود که روند مدیریت آن به صورت خودکار و نهادینه شدن باشد.

با وجود آسان بودن چنین تغییراتی متاسفانه به نظر می‌رسد دست‌های پنهان از انجام اصلاحات اساسی و البته آسان ممانعت می‌کنند. متاسفانه در صورت نبود نظارتی شفاف و در حالت حداقلی عدم انتشار رای نمایندگان نسبت به قانون، طرح‌ها و لوایح مسیر فساد در کلیه زمینه‌ها نه تنها مهیا است، بلکه به امری اجتناب‌ناپذیر تبدیل می‌شود.

برای نمونه بارها شاهد بوده‌ایم که نمایندگان مجلس طرحی را با بیش از 150 امضاء به صحن علنی برده‌اند اما در روز رای‌گیری کمتر از 100 نفر به طرح رای داده‌اند. این یک تراژدی است که لیست امضاء کنندگان یک طرح با متن کامل آن باید انتشار عمومی پیدا نکند و بعدا مسیر رایزنی درون مجلس پیرامون آن و رای‌های نهایی منتشر نشود. متاسفانه برخی از افراد به جای وکالت رای‌دهندگان به وکیل مدافع تامین منافع اکنون و آینده خود و اطرافیان‌شان می‌شوند؛ در چنین شرایطی است که می‌توان اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس برای انتشار عمومی آراء را از نان شب واجب‌تر ارزیابی کرد.

منبع: انتخاب

15

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 39
  • رضا حاجیان نژاد
    0

    اگر شفافیت نباشد مجلس که مجلس نیست دکان درآمد و قدرت و پارتی و بزور خوراندن عقاید نمایندگان به مردم و آینده این کشور است

  • سید داود
    0

    کاملا موافقم

  • علی
    0

    اگر نمایینده لیست امید بزارن تصویب بشه عالیه

  • کاربر ناشناس
    0

    باید ارا شفاف باشه تا مردم نمایندگانشونو بشناسه مشخص بشه کی چیکاره است

  • siamak saadati
    0

    اي بابا صد سال ديگه اين طرح و قبول نميكنن مگه ميشه ياور چند ميليارد خرج ميكنه كه بتونه چندين هزار ميليارد بخوره الان بياد به شفافيت آراء راي بده

  • علی کریمی
    0

    عالی.ولی بیشتر شبیح رویاست.مگه میشه مگه میذارن که بشه

  • م.ز
    0

    حق کاملا با آقای پناهیان است.اصلا این بهترین راه ممکن برای جلوگیری از ورود افراد نالایق به مجلس است. اگر کاندیداها بدانند وقتی وارد مجلس شدند همه تصمیمات،آراء،نظرات و اعمالشان برای مردم شفاف و روشن است،بیشتر از حقوقی که قرار است به عنوان نماینده مردم در مجلس،دریافت کنند،صرف تبلیغ انتخابات نمی کنند... اصلا ای کاش این موضوع شفافیت شامل حال رئیس جمهور و وزرا هم میشد.

  • میثم محمدی
    0

    عمرا این اجرا بشه چون دیگه کسی کاندید نمیشه چون دیگه توش منعت نمیمونه برای سیاسیون

  • محمد
    0

    این حق من شهرونده که بدونم نماینده من مواضعش چی هست و باید شفافیت انجام بشه

  • اعظم آب آذرسا
    0

    با شفافیت آراء نمایندگان موافقم چون آن را دین آنها نسبت به مردم میدانم

  • اقبال
    0

    سلام.باید شفافیت باشد .مگرمیشودیکی وکیل بگیری که کاری انجام بدهد .بعد وکیل کارخودشو بکنه وبه موکلش بگه به شما چه ربطی داره که چیکار میکنم .یا می‌خوام چیکاربکنم ... لااقل اینهمه غرب زده اید میگید غربیا چیکار میکنند فلان میکنند از کارای خوبشان تقلید کنید .اکثریت تو کشورهای غربی مجلس رای گیریشان شفاف است.کسی که نمی‌خواهد شفافیت باشد شک نکنید ریگی به کفش داره

  • مهمان
    0

    مردم موکل هستند و نمایندگان وکیل آنان. اطلاع از عملکرد وکیل و شفافیت در اقداماتش جزو حقوق قانونی موکلین است. چرا این وکلا اینقدر در مقابل این خواسته موکلین خود مقامت می کنند مشخص نیست؟ اگر شک دارند که خواسته همه موکلین است پیشنخاد میدهم همزمان با انتخابات مجلس یازدهم یک صندوق هم برای مشخص شدن این موضوع اختصاص داده شود تا موضوع روشن شود. بنظرم بیش از 99% مردم رأی به شفافیت می دهند.

  • مهدی آسترکی
    0

    از این مجلس کنونی که نمیشه انتظار حتی شفافیت آرا رو داشت ولی ما مردم میتونیم از کاندیداهای مجلس شهرمون برای دور بعدی انتخابات مجلس بخوایم که بیاد جلوی دوربین به این رای جواب مثبت بده که اگه روزی نماینده شد رفت مجلس این قانونو رد کرد رسواش کنیم ما مردم باید یاد بگیریم به آقایونی امثال علی مطهری و محمود صادقی که وارد تمام حواشی میشن و فریاد عدالت خواهی سر میدن اما در عمل روبروی این قانون و قانون هایی که موجب اصلاح ساختار کشور میشن میایستن رای ندیم یا علی.

  • محسن شیرازی
    0

    شفاف سازی آرا مساوی با فساد و رانت کمتر

  • نیازی
    0

    سلام اتفاقا خیلی خوبه چون اینطوری مردم میفهمن کسی که بهش رای دادن ارزش رای رو داشته ؟ و بار دیگه که خواستن رای بدن یکسری آدمهای از خدا بیخبر که رای خودشون رو میفروشن فهم و اطلاعاتشون چون بالا رفته عذاب و جدان و... باعث میشه که الکی به کسی رای ندن و یکسری لز افراد سودجو که فقط بخاطر منسب و پول و ... دنبال نمایندگی میرن هم با این شفافیت حذف میشن و خودشون کنار میرن انشاءالله که به تصویب برسه

  • حمه رشیدخان
    0

    سلام آقاماشفاف سازی آرای نمایندگان رونمیخوایم فقط درموردشفاف سازی کی رای میده کی مخالفه برامون شفاف سازی کنن همچی دستمون میاد

  • مصطفی
    0

    بسیار عالی و لازم یکی از عوامل مهم پیشرفت کشور شفافیت امور نمایندگان مردم می باشد مردم قاطعانه پیگیر طرح شفافیت خواهند بود. مطمئنا کسانیکه اسمشان در بین لیست رای دهندگان به طرح شفافیت نیس در انتخابات مجلس رای نخواهند آورد

  • آبپریا
    0

    نمایندگانی موافق این طرحم، درمیان مجلس آرزوست؛ فقط یه بند کمه! اونم این باشه که هر نماینده مجلس ماهانه یک میت رو غسل کنه؛اینجوری یادش نمیره از کجا آمده است آمدنش بهر چه بوده است؛ و در نهایت به کجا میرود...

  • سجاد
    0

    مجدد صورت مسئله پاک شد. آقا ما رآی نمیدیم. عاشق وطن و رهبرمون هستیم اما رأی نمیدیم تا یه مشت مفت خور بیان و فقط بخورن و برن. چکار کردن برای ملت. بابا به سنگ پای قزوین گفتین زکی

  • هاشمی سید مهدی
    0

    شفافیت کارهای یک نماینده امید وهمبستگی را در جامعه افزایش میدهد وبالث نظارت نمایندگان به صورت واقعی در حوزه های وظیفه خود می شوند وباعث تصویب قوانینی پر محتوا برای جامعه می شود

  • رضا مهدوی
    0

    مگه ما نماینده داریم بس چرا در این روزهای سخت تحریم وجودشان احساس نمیشه بدن گورشونو گم کنن

  • شیما
    0

    موافق ضریح شفافیت آرا هستم

  • ابولفضل جعفری بهشتی
    0

    موافقم و حتما باید انجام شود در همه جاو هر ارگان مهمی

  • سهیل غیاثوند
    0

    موافق با شفافیت در همه ی عرصه ها من جمله آراء مجلس و فعالیتهای نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی میباشم و فکر میکنم اثر مستقیم این مهم پویایی مجلس شورای اسلامی در امور قانونگذاری و ایفای نقش هر چه موثرتر آن میباشد

  • محمد
    0

    موافق شفافیت

  • محمدمهدی موحدی
    0

    + صد درصد موافقم.در جمهوری اسلامی مگر جرم است که ملتِ مسلمان از عملکردِ نمایندهِ خود خبردار شود؟!!!!!!!!!!

  • امیر بشیر
    0

    لعنت بر هر ایران ستیزی که با طرف شفافیت مخالفه در هر جایگاهی.کاملا موافق شفافیت ارا هستم مثلا خیر سرشون نماینده و وکیل ما هستن !!!

  • داود رزمجو
    0

    مگه دیوونه شدن که اجازه شفافیت آرا را بدن؟پس آنوقت چطور میتونن مملکتو غارت کنند و همه چی را بندازن گردن امریکا و ...؟ اگه از مردم نمیترسیدن که خیلی وقتا پیش ایننکارو میکردن

  • داودزمانی
    0

    نماینده ای که درکشوری آرایش رامخفی بکندوای به حال ان ملت.چون هرچه برخلاف مصلحت کشوراست می تواند رای دهدبدون اینکه کسی بداندچه خیانتی به مملکت کرده است

  • علی
    0

    از این مجلس آبی گرم نمیشه

  • مجید خ
    0

    چون اجرا نمیشه فایده ای هم نداره زورشون به ملت میچربه و کسی هم حق اعتراض نداره

  • میر حسینی
    0

    سلام انسان واقعا متاسف میشه که برای برخی از بدیهیات و حقوق ملت در جمهوری اسلامی از طرف خود نمایندگان این همه مقاومت صورت میگیره. به نظر میرسه منافعی به خطر می افته.

  • میر حسینی
    0

    علاوه بر طرح شفافیت آرا اشکالات دیگری هم به مجلس ما وارده. تا حالا مجلس ما را با مجلس انگلیس مقایسه کردید مجلس ما یه فضای خیلی وسیع، هرج و مرج، که در آن هر کی به کار خودش مشغوله،جلوی هر نماینده هم یه میز با کامپیوتر و بقیه وسایل هست که نماینده از پشت اونها اصلا پیدا نیست یعنی لازم نیست که پیدا باشه. کسی هم اگر در مورد چیزی نظر میده هیچ کس گوش نمیده، کی میخواد این ایرادات بر طرف بشه.

  • رضا
    0

    اگه شفافیت بشه، اصلاح طلبان چطوری از آب گل آلود ماهی بگیرن؟

  • حاج هدایت بهاروند
    0

    این طرح باید هرچه زودتر اجرایی شه از چی می‌ترسن که جلوش وایسادن؟ بشخصه میخوام بدونم نماینده‌هایی که بهشون رأی دادیم تو طرح‌های ارائه شده چه نظری میدن و رأی شون چیه ، پیک‌نیک که نفرستادیمشون میخوام بدونم از زبون من چی میگن مگه نماینده من اونجا نیستن

  • میثم از کردستان
    0

    کاملا موافق تصویب طرح شفاف سازی آراء نمایندگان هستم

  • بت شکن
    0

    سلام.نظر نماینده باید شفاف باشد .مگر اینکه ارایش به ضرر مردم و به نفع خود وجناحش باشد

  • فرهاد عباسی
    0

    باید شفاف سازی شود . فساد در عدم شفاف سازی است

  • قدرت اله ج ج
    0

    هیچ میدانید چرا نیروهای آمریکا در جنگها شجاعت دارند به خدوربینهاییشفاع که روی لباس و اسلحه دارند و هر لحظه رصد میشند.پس اگر نماینده ها هم شفافیتشان رصد شود قول میدهم وضع خیلی خوب میشه

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها